De anatomie van de oculomotorische zenuw

De oculomotorische zenuw is wat de meeste van uw oogbewegingen, sommige aspecten van het gezichtsvermogen en het optillen van het ooglid mogelijk maakt. Het is de derde hersenzenuw en werkt met hersenzenuwen vier (trochlear) en vijf (trigeminus) om de oogbewegingen te coördineren. De oculomotorische zenuw bevat zowel motorische als parasympathische vezels, waardoor deze wordt geclassificeerd als een gemengde zenuw.

Anatomie

Je hebt 12 hersenzenuwen die hun oorsprong hebben in de hersenen en hersenstam en voornamelijk functies vervullen in je gezicht en keel. Dit onderscheidt ze van de rest van je zenuwen, die zich vertakken vanuit de wervelkolom en door je lichaam reizen.

Hersenzenuwen zijn er in paren, met over het algemeen symmetrische banen aan elke kant van je hoofd. Ze worden echter meestal gezamenlijk een enkele zenuw genoemd, of, wanneer het nodig is om de een van de ander te onderscheiden, de rechter- of linkerzenuw.

Structuur

De oculomotorische zenuw begint bij de hersenstam, een structuur laag in de achterkant van je hersenen die de hersenen verbindt met de wervelkolom. In de hersenstam veroorzaken twee clusters van neuronen, kernen genaamd, de oculomotorische zenuw. Ze heten:

1. Oculomotorische kern
2. Accessoire kernen van oculomotorische zenuw

Elk van deze kernen voorziet de zenuw van een ander type vezel.

Terwijl het door je hoofd naar de ogen reist, vertakt de oculomotorische zenuw zich om verschillende spieren te innerveren (leveren zenuwfunctie). De belangrijkste takken zijn:

• Superieure tak
• Inferieure tak

Deze takken splitsen zich verder op voordat ze hun bestemming bereiken. De superieure tak splitst zich in:

• Superieure rectus
• Levator palpabrae superioris

De inferieure tak geeft af:

• Inferieur schuin
• Mediale rectus
• Inferieure rectus
• Korte ciliaire zenuwen

Plaats

Van waar het uit de kernen in de hersenstam komt, passeert de oculomotorische zenuw voor het cerebrale aquaduct en komt uit de middenhersenen, en passeert vervolgens tussen twee slagaders - de superieure cerebellaire slagader en de posterieure cerebrale.

Vervolgens doorboort het de dura mater, het buitenste membraan dat de hersenen en het ruggenmerg omringt, en beweegt het naar de holle sinus (een sinusholte), die ongeveer gelijk is met je oor.

In de holle sinus wordt het vergezeld door sympathische vezels van de interne halsslagader (een netwerk van zenuwen). Deze vezels worden geen onderdeel van de oculomotorische zenuw, maar ze reizen er wel langs in zijn omhulsel.

De oculomotorische zenuw verlaat vervolgens de schedelholte via de zogenaamde superieure orbitale spleet. Uw "oogkas" is de baan en de superieure orbitale spleet is een gat in het bot, achter het oog en aan de binnenkant van de oogkas.

Zodra de oculomotorische zenuw zich in de orbitaal bevindt, verdeelt deze zich in zijn superieure en inferieure takken.

Anatomische variaties

Anatomische variaties van de oculomotorische zenuw zijn zeldzaam. De meest voorkomende leidt tot een aandoening die aangeboren oculomotorische verlamming wordt genoemd. Het wordt veroorzaakt door compressie van de zenuw op de kruising van de achterste communicerende slagader en de interne halsslagader.

Symptomen van aangeboren oculomotorische verlamming zijn onder meer:

• Een pupil die "gefixeerd" is (verandert niet van grootte in reactie op licht) aan dezelfde kant als de compressie
• Ptosis (afhangen van het bovenste ooglid) aan dezelfde kant als de compressie
• Verminderde gezichtsscherpte (scherpte en helderheid van het zicht)

Wanneer symptomen van aangeboren oculomotorische verlamming aanwezig zijn bij de geboorte, kan dit een teken zijn van andere ernstige misvormingen, zoals:

• PHACE-syndroom, dat wordt gekenmerkt door meerdere aangeboren afwijkingen
• Type 2 neurofibromatose, die wordt gekenmerkt door de groei van niet-kankerachtige tumoren in het zenuwstelsel
• Klippel-Trenaunay-syndroom, een aandoening die de ontwikkeling van bloedvaten, botten, huid en spieren beïnvloedt

Functie

Als een gemengde zenuw levert de oculomotorische zenuw motorische en parasympathische functie. Het heeft geen enkele sensorische functie, die te maken heeft met sensatie.

Motor functie

"Motorische functie" betekent beweging, en de oculomotorische zenuw is verantwoordelijk voor een groot deel van de beweging die met uw ogen gepaard gaat.

De spieren die worden geïnnerveerd door de superieure tak en zijn uitlopers bevinden zich rond uw oog in de orbitaal. Zij zijn:

• Superior rectus: beweegt het oog naar boven
• Levator palpabrae superioris: Heft het bovenste ooglid op

De sympathische vezels van de interne plexus halsslagader die met de oculomotorische zenuw reizen, zorgen voor motorische functie van de superieure tarsale spier, die het ooglid open houdt zodra de levator palpabrae superioris het optilt.

De inferieure tak en zijn uitlopers innerveren:

• Inferieure rectus: beweegt de oogbal naar beneden; draait de bovenkant van het oog naar buiten
• Mediale rectus: verplaatst de oogbal naar de neus
• Inferieur schuin: beweegt uw oog omhoog en naar buiten

Parasympathische functie

De parasympathische functie heeft te maken met het parasympathische zenuwstelsel, waarvan de functies de neiging hebben die van het sympathische zenuwstelsel tegen te werken en in evenwicht te brengen. '

Het sympathische zenuwstelsel neemt het over tijdens stressvolle of gevaarlijke situaties en is verantwoordelijk voor "vecht of vlucht" -functies, zoals het verhogen van uw adrenaline-niveau en het verwijden van uw ogen. Wanneer het parasympathische zenuwstelsel de controle heeft, wordt dit vaak de "rust- en verteringsmodus" genoemd. Het verlaagt uw hartslag om energie te besparen, helpt bij een optimale werking van uw darmen en brengt uw pupillen terug naar hun normale grootte.

De parasympathische vezels van de oculomotorische zenuw innerveren twee spieren in de iris:

• Sfincter pupillae: vernauwt (krimpt) de pupil
• Ciliaire spieren: verander de kromming en dikte van uw lens zodat u kunt focussen op objecten op verschillende afstanden

Bijbehorende voorwaarden

De oculomotorische zenuw kan op verschillende manieren worden beschadigd of verlamd. Dit wordt verworven oculomotorische verlamming genoemd en verschilt van aangeboren oculomotorische verlamming, die hierboven werd besproken.

Verworven oculomotorische verlamming kan worden veroorzaakt door:

• Trauma aan het oog of ergens langs het pad van de zenuw
• Druk van tumoren, laesies of aneurysma's
• Hernia van de hersenen
• Ziekten die de myeline-omhulling vernietigen die de zenuw omhult, zoals multiple sclerose
• Ziekten die kleine bloedvaten treffen, zoals diabetes of hypertensie, als gevolg van onvoldoende bloedtoevoer naar de zenuw
• Meningitis die de hersenstam beïnvloedt

Symptomen van oculomotorische zenuwverlamming

Symptomen van schade aan de oculomotorische zenuw zijn onder meer:

• Ptosis
• Het oog wijst naar beneden en naar buiten
• Dubbel zien (diplopie)
• Permanent verwijde pupil
• Onvermogen om de focus te verleggen naar objecten op verschillende afstanden

Behandeling

Onmiddellijke behandeling van oculomotorische zenuwverlamming is doorgaans conservatief. Afhankelijk van de specifieke symptomen en het (de) beschadigde deel (delen) van de zenuw, kan dit het volgende omvatten:

• Ooglapje
• Ondoorzichtige contactlens om het zicht in het aangedane oog te blokkeren
• Wazige brillens aan de zijkant van het aangedane oog
• Botulinumtoxine (Botox) injectie
• Prisma's in glazen lens aan de zijkant van het aangedane oog

Conservatieve behandeling resulteert in een volledig herstel bij ongeveer 63% van de mensen met verworven oculomotorische parese Als deze aanpak na zes maanden niet tot veel verbetering heeft geleid, kan een operatie worden overwogen.

Bij een operatie worden de spieren gesneden en opnieuw gepositioneerd, zodat functionele spieren het kunnen overnemen voor degenen die niet goed werken.