Patrick J. Lynch / Wikimedia Commons
Bronchiolen zijn luchtkanalen in de longen die zich als boomtakken aftakken van de bronchiën - de twee belangrijkste luchtkanalen waarin lucht uit de luchtpijp (luchtpijp) stroomt na inademing door de neus of mond.
De bronchiolen leveren lucht aan kleine zakjes, longblaasjes genaamd, waar zuurstof en kooldioxide worden uitgewisseld. Ze zijn kwetsbaar voor aandoeningen zoals astma, bronchiolitis, cystische fibrose en emfyseem die vernauwing en / of obstructie van de luchtwegen kunnen veroorzaken.
Anatomie
De bronchiolen maken deel uit van de onderste luchtwegen. Naarmate ze zich vertakken van de bronchiën, worden ze steeds kleiner en doorkruisen ze het inwendige van elke long voordat ze eindigen bij clusters van longblaasjes. Er zijn drie soorten, onderverdeeld naar grootte:
- Lobulaire bronchiolen (grotere passages die eerst de lobben van de longen binnenkomen)
- Ademhalingsbronchiolen (twee of meer takken van elke terminale bronchioli die op hun beurt leiden tot twee tot tien alveolaire kanalen)
- Terminal bronchiolen (50 tot 80 kleinere passages in elke long)
De lobulaire en terminale bronchiolen worden soms "dode ruimte" genoemd omdat er geen luchtuitwisseling plaatsvindt in deze passages.
De bronchiolen zelf zijn klein, variërend van 0,3 tot 1 mm in diameter.
Structuur
Bronchiolen vertrouwen op bundels eiwitvezels, elastine genaamd, om hun vorm te behouden door zichzelf te verankeren in longweefsel.
De bekleding van de bronchiolen, lamina propria genaamd, is dun en omgeven door een laag gladde spieren die samentrekt wanneer de bloedstroom wordt verminderd en verwijden wanneer de bloedstroom toeneemt.
De wanden van de bronchiolen zijn ook bekleed met kleine vingervormige uitsteeksels, cilia genaamd, waarvan de functie is om puin en microben uit de luchtwegen te verwijderen. De dichtheid van trilharen neemt af naarmate de bronchiolen vertakken en kleiner en kleiner worden.
De bronchiolen zijn bekleed met clubcellen die oppervlakteactieve stoffen afscheiden - verbindingen die de oppervlaktespanning in de luchtwegen verminderen, waardoor ze kunnen uitzetten tijdens inademing en voorkomen dat ze samenklappen tijdens het uitademen.
Clubcellen scheiden ook enzymen af die puin en irriterende stoffen afbreken, zodat ze gemakkelijk uit de longen kunnen worden uitgescheiden.
Functie
De functie van de bronchiolen is om lucht te leveren aan een diffuus netwerk van ongeveer 300 miljoen longblaasjes in de longen. Terwijl je inademt, wordt zuurstofrijke lucht in de bronchiolen gezogen. Koolstofdioxide dat door de longblaasjes wordt verzameld, wordt vervolgens uit de longen verdreven terwijl u uitademt.
De bronchiolen zijn niet inert. De gladde spieren die de luchtwegen omringen, zullen automatisch samentrekken (sluiten) en verwijden (openen) om de luchtstroom in en uit de longen te regelen.
Bijbehorende voorwaarden
Verwijding van de luchtwegen (bronchodilatatie) treedt op wanneer de longen meer zuurstof nodig hebben, zoals tijdens inspanning of op grotere hoogte.
Daarentegen kan vernauwing van de luchtwegen, bronchoconstrictie, optreden wanneer irriterende stoffen of allergenen worden ingeademd. Hoewel dit bedoeld is om te voorkomen dat vreemde stoffen de longen binnendringen, kan het de ademhaling beperken, soms ernstig. Bepaalde medicijnen, ontstekingen en ziekten kunnen hetzelfde doen.
Symptomen van bronchoconstrictie zijn onder meer:
- Ademhalingsmoeilijkheden en kortademigheid
- Beklemming op de borst
- Hoesten
- Cyanose (blauwachtige huid door zuurstofgebrek)
- Extreme vermoeidheid bij lichamelijke activiteit
- Piepende ademhaling
Bronchoconstrictie kan gepaard gaan met bronchiolaire obstructie die wordt veroorzaakt wanneer de luchtwegen worden geblokkeerd, bijvoorbeeld door overproductie van slijm. Symptomen van bronchiolaire obstructie kunnen overlappen met die van bronchoconstrictie en omvatten:
- Een chronische productieve hoest
- Beklemming op de borst
- Cyanose
- Herhaalde luchtweginfecties
- Piepende ademhaling
De volgende aandoeningen hebben betrekking op de bronchiolen:
Astma
Astma is een allergische aandoening die voornamelijk wordt veroorzaakt door allergenen of irriterende stoffen in de lucht en, bij kinderen, luchtweginfecties. Wanneer allergenen de bronchiolen binnendringen, geeft een type immuuncel, een mestcel genaamd, een stof af die histamine wordt genoemd en die zorgt voor gladde spieren van de bronchiolen om samen te trekken.
Bronchiolitis
Bronchiolitis is een ontsteking van de bronchiolen. Het komt het meest voor bij baby's tussen 3 maanden en 6 maanden oud die besmet raken met een virus zoals respiratoir syncytieel virus (RSV) of influenza.
Bronchiolitis Obliterans
Bronchiolitis obliterans is een zeldzame ontstekingsaandoening die littekens (fibrose) van de bronchiolen veroorzaakt in de mate dat de luchtwegen geblokkeerd zijn.
Bijgenaamd 'popcornlong', bronchiolitis obliterans treft voornamelijk volwassenen en kan worden veroorzaakt door:
- Overmatige of langdurige blootstelling aan gifstoffen zoals ammoniak, chloor, formaldehyde, zwaveldioxide, nicotine, diacetyl (gebruikt voor botersmaak) en aceetaldehyde (te vinden in e-sigaretten)
- Orgaantransplantaties
- Langdurige inademing van glasvezeldeeltjes of vliegas uit steenkool;
- Reumatoïde artritis en andere auto-immuunziekten.
- Virale longinfecties, waaronder coronavirus (COVID-19)
Bronchiolitis obliterans is onomkeerbaar: in ernstige gevallen kan een longtransplantatie nodig zijn.
Taaislijmziekte
Taaislijmziekte is een erfelijke, levensbedreigende aandoening die de longen en het spijsverteringsstelsel beschadigt.
Cystische fibrose zorgt ervoor dat slijmbekercellen overmatige hoeveelheden slijm produceren dat buizen, kanalen en doorgangen in de luchtwegen en het maagdarmkanaal verstopt. Naarmate de ziekte voortschrijdt, kan het littekens op de bronchiolen veroorzaken, evenals het instorten van de longen (atelectase).
Er is geen remedie voor cystische fibrose, maar het kan worden vertraagd met medicijnen, antibiotica, fysiotherapie en preventieve vaccinaties.
Emfyseem
Emfyseem is een manifestatie van congestieve obstructieve longziekte (COPD), een groep longziekten die de luchtstroom blokkeren en het ademen bemoeilijken. Bij emfyseem zorgt schade aan de longblaasjes en het longweefsel ervoor dat de bronchiolen instorten.
De belangrijkste oorzaak van emfyseem is roken. Andere zijn onder meer luchtvervuiling, passief roken, chronische luchtweginfecties en beroepsmatige blootstelling aan stof en chemicaliën.
Emfyseem kan niet worden teruggedraaid, maar het kan worden behandeld met luchtwegverwijders, ontstekingsremmende medicijnen, aanvullende zuurstof en een operatie om beschadigd weefsel te verwijderen.
Behandeling en revalidatie
Het beloop en de duur van bronchiolaire revalidatie kunnen variëren naargelang de aandoening restrictief en / of obstructief is. Sommige behandelingen zijn bedoeld om acute episodische symptomen (exacerbaties genoemd) te verlichten, terwijl andere de verergering of herhaling van symptomen voorkomen.
Beperkende aandoeningen
Met bronchoconstrictie omvatten revalidatie- en behandelingsopties:
- Vermijden van triggers zoals allergenen of milieuverontreinigende stoffen. Dit is een belangrijk aspect van de behandeling van astma.
- Biologische geneesmiddelen, zoals Xolair (omalizumab) die de afgifte van histamine blokkeren bij mensen voor wie antihistaminica niet werken
- Bronchodilatoren, oraal ingenomen of ingeademd om de luchtwegen te openen, inclusief bèta-adrenerge agonisten zoals albuterol, anticholinergica zoals Spiriva (tiotropium) en methylxanthines zoals aminofylline
- Geïnhaleerde corticosteroïden, zoals Flovent HFA (fluticason) of QVAR RediHaler (beclomethason) om de frequentie en ernst van exacerbaties te verminderen
- Orale corticosteroïden zoals prednison om acute exacerbaties te behandelen
- Orale leukotrieenmodificatoren, zoals Singulair (montelukast) en Zyflo (zileuton) die helpen bij het beheersen van ontstekingen in de luchtwegen
Obstructieve stoornissen
Acute aandoeningen, zoals bronchiolitis, hebben mogelijk alleen een kortdurende behandeling nodig om de onderliggende infectie op te lossen.
Chronische bronchiolaire obstructie, zoals optreedt bij COPD en cystische fibrose, vereist doorgaans medicijnen, fysiotherapie en ondersteunende zorg om de voortgang van de ziekte te vertragen. Soms is een operatie nodig.
De revalidatie- en behandelingsopties voor bronchiolaire obstructie omvatten:
- Apparaten voor het vrijmaken van de luchtwegen, inclusief oscillatoren met hoge intensiteit of positieve expiratoire druk (PEP) om te helpen bij het verwijderen van slijm
- Bronchodilatoren om luchtwegen te openen die geblokkeerd zijn door de ophoping van slijm
- Diafragmatische ademhaling - in- en uitademen met de buik in plaats van met de borst om de longcapaciteit te vergroten
- Geïnhaleerde corticosteroïden om ontstekingen veroorzaakt door obstructie te verminderen
- Mucolytica die het slijm verdunnen zodat het gemakkelijker kan worden opgehoest
- Nasaal uitzuigen om overtollig slijm uit de neusholtes en de bovenste luchtwegen te verwijderen
- Zuurstoftherapie, om aanvullende zuurstof te verstrekken aan mensen met chronische ademhalingsmoeilijkheden, hetzij op fulltime basis of indien nodig
- Longrevalidatie, inclusief technieken zoals posturale drainage en percussie, om regelmatig slijm te verwijderen bij mensen met chronische bronchiolaire obstructie
Bovendien vinden veel mensen met chronische obstructieve aandoeningen zoals COPD en cystische fibrose 20 tot 30 minuten lichaamsbeweging vijf dagen per week een nuttig onderdeel van de behandeling.
.jpg)
