De fibula is het slanke lange bot dat naast en iets onder het scheenbeen (scheenbeen) is bevestigd. Het draagt heel weinig lichaamsgewicht. De fibula biedt laterale stabiliteit voor het onderbeen en fungeert als een trekstang om het bewegingsbereik van de enkel te vergroten, met name de laterale en mediale rotatie van de voet. Het is de dunste van alle lange botten in vergelijking met zijn lengte.
Het woord fibula is Latijn voor "de broche" en velen geloven dat het zo wordt genoemd omdat het, wanneer het anatomisch gecombineerd wordt met het scheenbeen, de veiligheidsspeld-look van een oude broche vormt.
Stressfracturen van de fibula kunnen optreden bij repetitieve stress-impactoefeningen zoals hardlopen. De pijn van stressfracturen in de fibula is vergelijkbaar met andere veel voorkomende hardloopblessures, waardoor het moeilijk is om een juiste diagnose te stellen.
Omdat het geen significant gewicht draagt, wordt de fibula vaak gebruikt als donatieplaats voor bottransplantaten om botstructuren in andere delen van het lichaam te herstellen. Transplantaten kunnen uit de fibula worden verwijderd en worden vervangen door implantaten om de stabiliteit van de schacht te behouden.
Anatomie
Er zijn vier soorten botten in het menselijk lichaam: lange botten, korte botten, platte botten en onregelmatige botten. De fibula is een lang bot, wat betekent dat het langer is dan breed. Lange botten hebben trabeculair (sponsachtig) bot aan de uiteinden en compact (dicht) bot langs de schacht. Over de lengte van de schacht in het midden van de fibula loopt een holte gevuld met rood beenmerg.
Aan beide uiteinden bevindt zich ook rood beenmerg in het trabeculaire bot. Het scheiden van het trabeculaire en compacte bot is een epifysaire plaat (groeischijf). De epifysaire plaat is de locatie waar nieuw bot wordt gevormd totdat het bot op volwassen leeftijd volledig is gerijpt.
Structuur van de kuitbeen
De gemiddelde fibula is ongeveer 390 millimeter (mm) lang bij volwassen mannen en ongeveer 360 mm lang bij volwassen vrouwen. Er zijn drie verschillende soorten fibula-vormen, gezien als een dwarsdoorsnede langs de schacht: driehoekig, vierhoekig en onregelmatig. Elke fibula kan meer dan één type doorsnedevorm bevatten en de combinaties verschillen tussen mannen en vrouwen. De fibula is het slankste lange bot in het lichaam in verhouding tot de breedte en lengte.
Locatie van de kuitbeen
De fibula bevindt zich aan de laterale (buitenkant) van het scheenbeen, iets posterieur (naar de achterkant) en verschuift iets naar beneden. Het proximale (bovenste) uiteinde van de fibula is gearticuleerd met de laterale condylus van het scheenbeen, net onder de knie. Dat heet het proximale tibiofibulaire gewricht. De fibula vormt geen enkel deel van het kniegewricht.
Het distale (onderste) uiteinde van de fibula articuleert met het scheenbeen in een depressie die de fibulaire inkeping wordt genoemd en dat het distale tibiofibulaire gewricht wordt genoemd. Nog distaaler articuleert de fibula met de talus bij het talofibulaire gewricht, dat deel uitmaakt van het enkelgewricht dat de laterale malleolus wordt genoemd en uitwendig kan worden gevoeld als de harde bult aan de buitenkant van de enkel.
De volledige verzameling van de tibia, fibula, talus en bijbehorende ligamenten staat bekend als de tibiofibulaire syndesmose.
De fibula is verbonden met het scheenbeen via een web van bindweefsel dat over bijna de gehele lengte van de fibulaire schacht loopt. Het proximale tibiofibulaire gewricht wordt op zijn plaats gehouden met het laterale fibulaire collaterale ligament.
Functie
De fibula biedt laterale stabiliteit aan het onderste lidmaat en aan het enkelgewricht. Het articuleert ook met het scheenbeen en de talus om extra bewegingsvrijheid mogelijk te maken tijdens rotatie van de enkel.
Een natuurlijke fibula bij een verder gezond persoon draagt geen significant lichaamsgewicht. Er zijn verschillende beenspieren, waaronder enkele van het bovenbeen, die zich over de gehele lengte van de fibula hechten en beide uiteinden en de schacht omvatten. De progressie van de dwarsdoorsnedevormen van de schacht van driehoekig naar onregelmatig wordt aangedreven door de inbrengpunten van spieren en ligamenten.
Bijbehorende voorwaarden
De meest voorkomende significante medische aandoeningen van de fibula zijn fracturen. Trauma aan de fibula kan worden veroorzaakt door een enkele episode van aanzienlijke kracht of repetitieve oefeningskrachten met hoge impact, zoals die gerelateerd aan hardlopen.
Illustratie door Brianna Gilmartin, VerywellStressfracturen van de fibula
Herhaalde krachtige oefeningen zoals rennen en springen kunnen leiden tot stressfracturen in het proximale derde deel van de fibula. Een studie van militaire rekruten in Korea had een incidentie van 1,9% van proximale fibula-stressfracturen tijdens basistraining.
Enkelfracturen van de distale fibula
Aan het distale uiteinde van de fibula waar het articuleert met de talus, vormt het de laterale malleolus. Omdat de laterale malleolus zo prominent aanwezig is, vormt deze een kwetsbare plek voor een externe kracht om mogelijk de enkel te breken, inclusief de fibula. Ook kunnen extreme draaiende bewegingen van de enkel leiden tot spiraalvormige fracturen van de fibula aan het distale uiteinde.
Hoewel het niet specifiek een fractuur is, kunnen enkelblessures ook de ligamenten en botten van de tibiofibulaire syndesmose verstoren, waardoor het scheenbeen van de fibula wordt gescheiden op het punt waar ze articuleren, de fibulaire inkeping.
Proximale fibula-tumoren
Pijn in het proximale (het dichtst bij de knie) uiteinde van de fibula moet door een arts worden beoordeeld. In zeldzame gevallen kunnen tumoren optreden in de proximale fibula. Tumoren komen niet vaker voor in de fibula dan in andere delen van het skelet, maar ze worden vaak over het hoofd gezien omdat het een moeilijk gebied is om te onderzoeken. Een studie van proximale fibula-tumoren wees uit dat pijn de kans op een kwaadaardige tumor aanzienlijk verhoogde en een bezoek aan de dokter rechtvaardigde.
Tibialisering van de fibula
In bepaalde zeldzame gevallen van complete breuken (het bot is volledig in meer dan één deel gebroken) van zowel de fibula als de tibia, kan de fibula sneller genezen omdat deze een meer relatieve bloedstroom heeft dan de tibia. Als het niet wordt aangepakt, kan de fibula verharden en dikker worden om meer op het scheenbeen te gaan lijken. Als dat gebeurt, groeit het scheenbeen misschien helemaal niet meer aan elkaar. Dat staat bekend als een niet-vereniging van het scheenbeen. Tibialisatie van de fibula is een procedure voor het redden van ledematen die kan worden uitgevoerd bij ernstig botverlies en beschadiging van de tibia.
De kuitbeen als botdonorplaats
Vanwege het gebrek aan gewichtsbelasting (behalve tibialisatie van de fibula zoals hierboven beschreven) en dichte vascularisatie, is de fibula een primaire donorplaats voor bottransplantaten om de onderkaak te herstellen en een paar andere plaatsen.
Rehabilitatie
Afhankelijk van de aandoening die wordt behandeld, kunnen behandeling en revalidatie van de fibula verschillende vormen aannemen.
Chirurgische reparatie van de distale fibula
Volledige fracturen en orthopedische verwondingen aan de distale fibula, inclusief die van de tibiofibulaire syndesmose, vereisen vaak chirurgische reparatie en fixatie met schroeven en platen. Soms is de fixatie tijdelijk en wordt deze verwijderd nadat de botten zijn begonnen te genezen. Na de operatie moet de patiënt mogelijk zes tot acht weken van het gewonde been afblijven. Dit wordt vaak bereikt met het gebruik van een loopgips.
Revalidatie na botdonatie van het kuitbeen
Bij gebruik als donorplaats voor een botflap om de onderkaak te herstellen of opnieuw op te bouwen, wordt het donorgedeelte van de fibula vervangen door een osseo-geïntegreerd implantaat - een kunstmatig botgedeelte. In de meeste gevallen moeten er twee donorplaatsen op de fibula zijn, maar beide plaatsen komen van hetzelfde bot.
Patiënten staan en lopen binnen vijf dagen na de donoroperatie, waarbij de onderkaak meestal tegelijkertijd opnieuw werd opgebouwd.
Het gebruik van thuisoefeningen en fysiotherapie kan de mobiliteit en functie verbeteren na het doneren van bot van een been.
Revalidatie van stressfracturen
Kleine fibulaire stressfracturen met herhaald letsel worden meestal zonder operatie behandeld. Dit zijn gesloten, onvolledige fracturen van de fibula die vanzelf genezen zolang de activiteit wordt gestopt. Vanwege de proximale pijn die gepaard gaat met bepaalde soorten stressfracturen, is het belangrijk om deze door een arts te laten beoordelen om de mogelijkheid van tumoren uit te sluiten. Revalidatie omvat waarschijnlijk rust en het vermijden van het dragen van een gewicht gedurende een week of langer. Dit kan meestal worden bereikt met behulp van krukken.
Veilig lopen met krukken
