Het diagnosticeren van lupus kan een moeilijke taak zijn. Symptomen kunnen lastige patronen volgen, mild of ernstig zijn en overlappen met die van andere gezondheidsproblemen. Samen met uw medische geschiedenis gebruiken artsen routinematige en gespecialiseerde laboratoriumtests en mogelijk zelfs beeldvormende tests zoals een MRI of echografie om tot een conclusie te komen.
Deze kunnen zowel worden gebruikt om lupus uit te sluiten als om de ziekte aan te duiden. Artsen zoeken ook naar symptomen in meer dan één van uw lichaamssystemen, zoals de nieren en de huid, aangezien lupus een systemische ziekte is. Helaas kunnen sommige mensen maanden of jaren lijden voordat er eindelijk een diagnose wordt gesteld.
Illustratie door Joshua Seong. © Verywell, 2018.Er zijn een aantal factoren die de diagnose van lupus kunnen bemoeilijken. De belangrijkste daarvan is het feit dat lupus niet één ziekte is, maar een reeks verschillende subtypes, elk met hun eigen oorzaken en kenmerken. De vele uitdagingen waarmee clinici worden geconfronteerd, zijn onder meer:
- Er zijn geen algemeen aanvaarde criteria (regels) voor diagnose
- Lupus is een recidiverende aandoening, wat betekent dat symptomen kunnen komen en gaan. Totdat een patroon wordt herkend, kan de ziekte vaak niet worden herkend.
- Er is geen enkele bloedtest die op zichzelf kan worden gebruikt om de diagnose te stellen.
- Lupus is een 'sneeuwvlok'-aandoening, wat betekent dat zelfs als twee mensen hetzelfde subtype hebben, hun symptomen totaal verschillend kunnen zijn.
- Lupus is een relatief ongebruikelijke aandoening en als gevolg daarvan kunnen huisartsen de symptomen vaak over het hoofd zien of missen.
Labs en tests
Dit zijn enkele van de diagnostische tests, veel van de screeningstests, die zorgverleners gebruiken in combinatie met andere tests om de puzzel samen te stellen.
Compleet bloedbeeld (CBC)
De screeningstest voor het volledige bloedbeeld (CBC) heeft veel toepassingen en kan helpen bij het identificeren van een breed scala aan ziekten. Uw arts zal waarschijnlijk met deze test beginnen.
In de eenvoudigste definitie wordt de CBC gebruikt om het aantal rode en witte bloedcellen, de totale hoeveelheid hemoglobine in het bloed, hematocriet (de hoeveelheid bloed bestaande uit rode bloedcellen) en het gemiddelde corpusculaire volume (de grootte van rode bloedcellen) te meten. cellen).
De CBC kan ook extra bloedceltypen tellen, zoals neutrofielen, eosinofielen, basofielen, lymfocyten, monocyten en bloedplaatjes.
Een CBC bestaat uit een aantal verschillende bloedonderzoeken en wordt vaak gebruikt als breed screeningsinstrument. De tests waaruit een CBC bestaat, zijn onder meer:
- Aantal witte bloedcellen (WBC): Witte bloedcellen helpen uw lichaam bij het bestrijden van infecties en kunnen aantonen of u ook een infectie heeft. Deze test meet het aantal witte bloedcellen in uw bloed. Te veel of te weinig witte bloedcellen kunnen een indicatie zijn van ziekte.
- Verschil in witte bloedcellen: dit telt de verschillende soorten witte bloedcellen.
- Aantal rode bloedcellen (RBC): dit meet het aantal aanwezige rode bloedcellen. Rode bloedcellen bevatten hemoglobine en functioneren als zuurstofdragers. Net als bij witte bloedcellen kunnen zowel toenames als afnames van belang zijn.
- Distributiebreedte van rode bloedcellen: dit meet de variatie in de grootte van rode bloedcellen.
- Hemoglobine: hemoglobine is het eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof vervoert. Dit meet hoeveel van dat zuurstofdragende eiwit in het bloed zit.
- Gemiddelde corpusculaire hemoglobine: dit geeft aan hoeveel hemoglobine er in een rode bloedcel zit.
- Gemiddelde corpusculaire hemoglobineconcentratie: dit meet de gemiddelde hemoglobineconcentratie in een rode bloedcel.
- Hematocriet: dit meet welk deel van het bloedvolume uit rode bloedcellen bestaat (in tegenstelling tot plasma, het vloeibare deel van bloed).
- Aantal bloedplaatjes: dit is het aantal bloedplaatjes in het bloed. Bloedplaatjes zijn een soort bloedcellen die bloeding voorkomen door stolsels te vormen.
- Gemiddeld bloedplaatjesvolume: dit meet de grootte van bloedplaatjes en kan informatie geven over de productie van bloedplaatjes in uw beenmerg.
Resultaten van de CBC kunnen helpen bij het opsporen van problemen zoals uitdroging of bloedverlies, afwijkingen in de productie en levensduur van bloedcellen, evenals acute of chronische infectie, allergieën en problemen met bloedstolling. Andere resultaten kunnen wijzen op verschillende soorten bloedarmoede.
Als uw arts vermoedt dat u lupus heeft, zal hij of zij zich concentreren op uw RBC- en WBC-tellingen. Lage RBC-tellingen worden vaak gezien bij auto-immuunziekten zoals lupus. Een laag aantal rode bloedcellen kan echter ook wijzen op bloedverlies, beenmergfalen, nierziekte, hemolyse (vernietiging van rode bloedcellen), leukemie, ondervoeding en meer. Een laag aantal witte bloedcellen kan wijzen op lupus, evenals beenmergfalen en lever en milt. ziekte.
Als uw CBC terugkomt met een hoog aantal rode bloedcellen of een hoge hematocriet, kan dit wijzen op een aantal andere problemen, waaronder longaandoeningen, bloedkanker, uitdroging, nieraandoeningen, aangeboren hartaandoeningen en andere hartproblemen. Hoge WBC's, leukocytose genaamd, kunnen wijzen op een infectieziekte, ontstekingsziekte, leukemie, stress en meer.
Hoewel deze informatie u kan helpen bij het ontcijferen van uw laboratoriumwerk, moet u altijd uw arts raadplegen als u afwijkende bloedtestresultaten krijgt. Een bloedtest is slechts een onderdeel van het stellen van de diagnose lupus.
Lupus Doctor Discussiegids
Download onze afdrukbare gids voor uw volgende doktersafspraak om u te helpen de juiste vragen te stellen.
Stuur naar uzelf of een geliefde.
AanmeldenDeze Doctor Discussion Guide is verzonden naar {{form.email}}.
Er is een fout opgetreden. Probeer het alstublieft opnieuw.
Sedimentatiesnelheid van erytrocyten
De erytrocytenbezinkingssnelheid (ESR) -test is een bloedtest die ontstekingen in uw lichaam meet en wordt gebruikt om aandoeningen te diagnosticeren die verband houden met acute en chronische ontstekingen, waaronder lupus. Het wordt meestal gebruikt in combinatie met andere tests, omdat de test zelf niet-specifiek is. Met andere woorden, het kan een toename van de ontsteking detecteren, maar het geeft niet aan waar de ontsteking is of wijst niet op een specifieke ziekte. Andere aandoeningen kunnen ook de uitkomsten van de test beïnvloeden. De test is er een die meestal meerdere keren gedurende een bepaalde periode wordt uitgevoerd om veranderingen in ontsteking te meten.
Veranderingen in ESR in de loop van de tijd kunnen een zorgverlener helpen bij het vinden van een mogelijke diagnose. Matig verhoogde ESR treedt op bij ontsteking, maar ook bij bloedarmoede, infectie, zwangerschap en ouderdom. Een zeer hoge ESR heeft meestal een voor de hand liggende oorzaak, zoals een duidelijke toename van globulines die het gevolg kan zijn van een ernstige infectie. Een stijgende ESR kan een toename van de ontsteking of een slechte respons op een therapie betekenen.Een afnemende ESR kan een goede respons betekenen, maar houd er rekening mee dat een lage ESR een aanwijzing kan zijn voor ziekten zoals polycytemie, extreme leukocytose en eiwitafwijkingen.
Urineonderzoek
Deze screeningstest wordt gebruikt om stoffen of celmateriaal in de urine op te sporen die verband houden met stofwisselings- en nieraandoeningen. Het is een routinetest en artsen gebruiken het om afwijkingen op te sporen die vaak optreden voordat patiënten een probleem vermoeden. Voor mensen met acute of chronische aandoeningen kan regelmatig urineonderzoek helpen de orgaanfunctie, de status en de respons op de behandeling te bewaken. Een hoger aantal rode bloedcellen of een hoger eiwitgehalte in uw urine kan erop wijzen dat lupus uw nieren heeft aangetast.
Aanvullende niveaus
Het complementsysteem is de naam van een groep bloedeiwitten die infecties helpen bestrijden. Complementniveaus meten, zoals de naam al aangeeft, de hoeveelheid en / of activiteit van die eiwitten. De eiwitten werken binnen het immuunsysteem en spelen ook een rol bij het ontstaan van ontstekingen. Bij sommige vormen van lupus worden complementeiwitten geconsumeerd (opgebruikt) door de auto-immuunrespons. Een afname van complementniveaus kan wijzen op lupus nefritis, nierontsteking. Normalisatie van complementniveaus kan wijzen op een gunstige respons op de behandeling.
Antinucleaire antilichaamtest (ANA)
De antinucleaire antilichaamtest (ANA) wordt gebruikt om auto-antilichamen te detecteren die reageren tegen componenten van de kern van de lichaamscellen. Het is momenteel een van de meest gevoelige diagnostische tests die beschikbaar zijn voor het diagnosticeren van lupus (SLE).
Dat komt omdat 97 procent of meer van de mensen met lupus (SLE) een positief ANA-testresultaat heeft. Een negatief ANA-testresultaat betekent dat lupus (SLE) onwaarschijnlijk is.
Hoewel de meeste mensen met lupus positief testen op ANA, kunnen medische aandoeningen zoals infecties en andere auto-immuunziekten een positief resultaat geven. Om deze reden kan uw arts een aantal andere bloedonderzoeken bestellen om lupus correct te diagnosticeren.
De antinucleaire antilichaamtest (ANA) meet niet alleen de titer (concentratie) van auto-antilichamen, maar ook het patroon waarmee ze aan menselijke cellen binden. Bepaalde titerwaarden en patronen zijn meer suggestief voor lupus, terwijl andere dat minder zijn.
Zoals hierboven vermeld, kan een positieve ANA-test op zichzelf wijzen op een van de vele andere ziekten, waaronder door geneesmiddelen geïnduceerde lupus. Enkele van die ziekten zijn onder meer:
- Andere bindweefselaandoeningen, zoals sclerodermie en reumatoïde artritis
- Een reactie op bepaalde medicijnen
- Virale ziekten, zoals infectieuze mononucleosis
- Chronische infectieziekten, zoals hepatitis en malaria
- Andere auto-immuunziekten, waaronder thyroiditis en multiple sclerose
Over het algemeen moet de ANA-test worden gebruikt als uw arts lupus vermoedt. Als het testresultaat negatief is, is lupus onwaarschijnlijk. Als het testresultaat positief is, zijn meestal aanvullende tests nodig om de diagnose te ondersteunen.
Aanvullende antilichaamtests
Aanvullende antilichaamtests kunnen worden gebruikt om de diagnose van lupus te ondersteunen.
De individuele tests evalueren de aanwezigheid van deze antilichamen:
- Anti-dubbelstrengs DNA, een type antilichaam dat in 70 procent van de gevallen van lupus wordt aangetroffen; zeer suggestief voor SLE
- Antistoffen tegen Smith, aangetroffen bij 30 procent van de mensen met SLE; zeer suggestief voor SLE
- Antifosfolipiden-antilichamen, gevonden in 30 procent van de gevallen van lupus en ook aanwezig bij syfilis (verklaart waarom zoveel mensen met lupus vals-positieve syfilisresultaten hebben)
- Anti-Ro / SS-A- en anti-La / SS-B-antilichamen, aangetroffen bij een verscheidenheid aan auto-immuunziekten, waaronder SLE en het syndroom van Sjögren
- Anti-histon-antilichamen, waargenomen bij SLE en vormen van door geneesmiddelen geïnduceerde lupus
- Antiribonucleïsche antilichamen, waargenomen bij patiënten met SLE en aanverwante auto-immuunziekten
De combinatie van een positieve ANA en ofwel anti-dubbelstrengs DNA of anti-Smith-antilichamen wordt als zeer suggestief voor SLE beschouwd. Niet alle mensen bij wie uiteindelijk SLE is vastgesteld, hebben deze auto-antilichamen.
Weefselbiopsie
In sommige gevallen kan uw arts een biopsie willen doen van het weefsel van organen die bij uw symptomen betrokken lijken te zijn. Dit is meestal uw huid of nier, maar het kan ook een ander orgaan zijn. Het weefsel kan vervolgens worden getest om te zien hoeveel ontsteking er is en hoeveel schade uw orgaan heeft opgelopen. Andere tests kunnen aantonen of u auto-immuunantistoffen heeft en of ze verband houden met lupus of iets anders.
In beeld brengen
Uw arts wil misschien ook enkele beeldvormende tests doen, vooral als u symptomen heeft die erop wijzen dat uw hart, hersenen of longen zijn aangetast of als u abnormale laboratoriumresultaten heeft gehad.
Röntgenfoto
U kunt een röntgenfoto van uw borst laten maken om te kijken naar tekenen dat uw hart vergroot is of dat uw longen ontstoken zijn en / of vocht in zich hebben.
Echocardiogram
Een echocardiogram kan wijzen op problemen met uw kleppen en / of uw hart. Het maakt gebruik van geluidsgolven om afbeeldingen van je hart te maken terwijl het klopt.
Computertomografie (CT) -scan
Deze test kan worden gebruikt als u buikpijn heeft om te controleren op problemen zoals pancreatitis of longziekte.
Magnetische resonantiebeeldvorming (MRI)
Als u symptomen heeft zoals geheugenproblemen of problemen aan één kant van uw lichaam, kan uw arts een MRI uitvoeren om uw hersenen te controleren.
Echografie
Uw arts wil misschien een echo van uw gewrichten maken als u veel pijn heeft. Als u symptomen heeft die verband houden met uw nier, kunt u een echografie van uw buikstreek laten maken om te controleren op vergroting en blokkering van de nieren.
Differentiële diagnoses
Lupus is een notoir moeilijke ziekte om te diagnosticeren, omdat de symptomen en testresultaten op zoveel andere mogelijke ziekten kunnen duiden. Er zijn veel meer ziekten met overlappende symptomen met lupus dan hier kunnen worden vermeld, maar enkele van de meest voorkomende zijn:
- Reumatoïde artritis (RA): Lupusartritis en RA hebben veel voorkomende symptomen, maar de gewrichtsaandoening bij RA is vaak ernstiger. Ook wordt de aanwezigheid van een antilichaam genaamd anticyclisch gecitrullineerd peptide gevonden bij mensen met RA maar niet bij SLE.
- Systemische sclerose (SSc): Vergelijkbare symptomen tussen SSc en lupus zijn reflux en de ziekte van Raynaud (wanneer uw vingers blauw of wit worden van kou). Een verschil tussen SSc en lupus is dat anti-dubbelstrengs DNA (dsDNA) en anti-Smith (Sm) -antilichamen, die zijn gekoppeld aan lupus, meestal niet voorkomen in SSc. Een andere onderscheidende factor is dat mensen met SSc vaak antilichamen hebben tegen een antigeen genaamd Scl-70 (topoisomerase I) of antilichamen tegen centromere-eiwitten.
- Syndroom van Sjögren: dezelfde organen die mogelijk bij lupus betrokken zijn, zoals de huid, het hart, de longen en de nieren, kunnen zich ook manifesteren bij het syndroom van Sjögren. Er zijn echter enkele symptomen die meer typerend zijn voor de een of de ander, en mensen met het syndroom van Sjögren hebben vaak antilichamen tegen Ro- en La-antigenen.
- Vasculitis: gedeelde symptomen van zowel lupus als vasculitis zijn onder meer huidlaesies, nierproblemen en ontsteking van de bloedvaten. Een diagnostisch verschil tussen vasculitis en lupus is dat mensen met vasculitis de neiging hebben ANA-negatief te zijn; ze hebben ook vaak antilichamen tegen cytoplasmatische antigenen van neutrofielen (ANCA).
- Syndroom van Behçet: Overlappende symptomen zijn onder meer mondzweren, artritis, inflammatoire oogziekte, hartziekte en hersenziekte. Mensen met het syndroom van Behçet zijn meestal mannelijk en ANA-negatief, terwijl het tegenovergestelde geldt voor mensen met lupus.
- Dermatomyositis (DM) en polymyositis (PM): hoewel bijna alle mensen met lupus een positieve ANA-test hebben, doet slechts ongeveer 30 procent van de mensen met DM en PM dat.Veel van de fysieke symptomen zijn ook anders. Mensen met DM en PM hebben bijvoorbeeld geen mondzweren, nierontsteking, artritis en bloedafwijkingen die mensen met lupus wel hebben.
- Ziekte van Adult Still (ASS): Lupus en ASS kunnen enkele van dezelfde symptomen hebben, zoals koorts, gezwollen lymfeklieren, artritis en koorts. Mensen met ASS hebben echter meestal een negatieve ANA-test en een hoog aantal witte bloedcellen, terwijl mensen met lupus meestal een positieve ANA-test en een laag aantal witte bloedcellen hebben.
- Ziekte van Kikuchi: deze ziekte gaat meestal binnen vier maanden vanzelf in remissie en wordt gediagnosticeerd met een lymfeklierbiopsie. Enkele van de symptomen die het gemeen heeft met lupus zijn gezwollen lymfeklieren, spierpijn, gewrichtspijn, koorts en, minder vaak, een vergrote milt en lever.
- Serumziekte: Overlappende symptomen tussen serumziekte, een allergische reactie op een geïnjecteerd medicijn en lupus kunnen gezwollen lymfeklieren, huidlaesies, koorts en gewrichtspijn omvatten. Mensen met serumziekte zijn echter meestal ANA-negatief en hun symptomen verdwijnen zodra ze de allergische reactie hebben onderbroken, meestal binnen vijf tot tien dagen.
- Fibromyalgie: deze kan een beetje lastiger zijn om te scheiden omdat veel mensen met lupus ook fibromyalgie hebben, waarvan de symptomen vermoeidheid en gewrichts- en spierpijn zijn. De lichtgevoeligheid, artritis en orgaanbetrokkenheid die kunnen optreden bij lupus, worden echter niet gevonden bij fibromyalgie.
- Infecties: Degenen met vergelijkbare symptomen zijn onder meer Epstein-Barr, HIV, hepatitis B, hepatitis C, cytomegalovirus, salmonella en tuberculose. Epstein-Barr is mogelijk bijzonder moeilijk te onderscheiden van lupus omdat het ook resulteert in een positieve ANA-test. Dit is waar de specifieke auto-antilichaamtests nuttig kunnen zijn.
Artsen hebben de taak testresultaten te interpreteren en deze vervolgens te correleren met uw symptomen en andere testresultaten. Het is moeilijk wanneer patiënten vage symptomen en botsende testresultaten vertonen, maar bekwame artsen kunnen al deze bewijsstukken in overweging nemen en uiteindelijk bepalen of u lupus heeft of iets heel anders. Dit kan enige tijd duren, samen met vallen en opstaan.
Diagnostische criteria
Helaas zijn er geen algemeen aanvaarde diagnostische criteria voor SLE. Veel artsen gebruiken echter de algemene criteria van het American College of Rheumatology (ACR) 11. Deze criteria zijn ontworpen om onderwerpen voor onderzoeksstudies te identificeren, dus ze zijn erg streng. Als u momenteel vier of meer van deze criteria heeft of als u ze in het verleden heeft gehad, is de kans erg groot dat u SLE heeft. Het hebben van minder dan vier sluit SLE echter niet uit. Nogmaals, aanvullende tests kunnen nodig zijn om een formele diagnose te stellen. Deze criteria zijn onder meer:
- Malar-uitslag: u heeft een uitslag gehad die ofwel verheven of plat over uw neus en wangen is, een zogenaamde vlinderuitslag.
- Lichtgevoeligheid: U krijgt huiduitslag van de zon of ander UV-licht, of u krijgt huiduitslag die u al heeft erger.
- Discoïde uitslag: u heeft een uitslag gehad die fragmentarisch en verheven is en die schilferende laesies kan veroorzaken die litteken veroorzaken.
- Orale zweren: u heeft zweren in uw mond gehad die meestal pijnloos zijn.
- Artritis: u heeft pijn en zwelling gehad in twee of meer van uw gewrichten die de omliggende botten niet vernietigen.
- Serositis: u hebt pijn op de borst gehad die erger is als u diep ademhaalt en wordt veroorzaakt door een ontsteking van de voering rond uw longen of de voering rond uw hart.
- Nieraandoening: u heeft continue proteïne- of cellulaire afgietsels (stukjes cellen die er doorheen moeten gaan) in uw urine.
- Neurologische aandoening: u heeft psychose of epileptische aanvallen gehad.
- Bloedaandoening: er is bij u bloedarmoede, leukopenie, trombocytopenie of lymfopenie vastgesteld.
- Immunologische aandoening: u heeft anti-dubbelstrengs DNA, anti-Smith of positieve antifosfolipide-antilichamen.
- Abnormale ANA: uw antinucleaire antilichaamtest (ANA) was abnormaal.
Het is belangrijk op te merken dat niet alle mensen bij wie lupus is vastgesteld, voldoen aan vier of meer van deze criteria. Sommige ontmoeten er maar twee of drie, maar hebben andere kenmerken die verband houden met lupus. Dit is weer een herinnering aan hoe complex deze ziekte kan zijn met een breed scala aan symptomen die bij elk individu anders kunnen voorkomen.
Lees ook over de symptomen en test ANA-negatieve lupus.
Wat u moet weten over de behandeling van lupus
