Wat is een somatische symptoomstoornis?

Somatische symptoomstoornis (SDD) is een psychische stoornis die wordt gekenmerkt door terugkerende, meervoudige en actuele, klinisch significante klachten over somatische symptomen. Voorheen bekend als somatisatiestoornis of psychosomatische ziekten, veroorzaakt SSD zoveel zorgen en bezorgdheid dat het het dagelijks leven verstoort.

Mensen met SSD kunnen routinematige medische procedures of aandoeningen als levensbedreigend ervaren. De gevoelens en gedragingen die samenhangen met de bezorgdheid over ziekte worden niet verlicht door normale testresultaten te ontvangen De behandeling van SSD omvat cognitieve gedragstherapie en bepaalde antidepressiva.

Somatische symptoomstoornis Symptomen

Somatische symptoomstoornis is een psychiatrische diagnose die wordt gekenmerkt door somatische (lichamelijke) symptomen die ofwel zeer schrijnend zijn of een significante verstoring van het normale functioneren veroorzaken.

Symptomen zijn gewoonlijk pijn, vermoeidheid, zwakte en kortademigheid. De mate van symptomen is niet relevant voor een diagnose van SSD. Bij sommige mensen kunnen de symptomen worden herleid tot een andere medische aandoening, hoewel er vaak geen fysieke oorzaak wordt gevonden.

Het belangrijkste kenmerk van SSD zijn buitensporige en onevenredige gedachten, gevoelens en gedragingen die verband houden met de symptomen of de algehele gezondheid. Om de diagnose SSD te krijgen, moet u aanhoudende symptomen hebben die ten minste zes maanden aanhouden.

Oorzaken

Zoals bij de meeste psychiatrische aandoeningen, is er geen duidelijke oorzaak van somatische symptoomstoornis. Er zijn echter verschillende factoren gevonden die een persoon vatbaar maken voor het ontwikkelen van SSD:

• Leeftijd: mensen die SSD ontwikkelen, zijn doorgaans jonger dan 30 wanneer de aandoening zich manifesteert.
• Geslacht: het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
• Genetica: een familiegeschiedenis van SSD- of angststoornissen is in verband gebracht met het ontwikkelen van de aandoening.
• Persoonlijkheid: de aandoening komt vaker voor bij mensen die zeer gevoelig zijn voor fysieke of emotionele pijn of bij mensen met een negatieve kijk.
• Persoonlijke geschiedenis: mensen die fysiek of seksueel misbruik hebben ervaren, lopen mogelijk een verhoogd risico op het ontwikkelen van SSD.

Diagnose

Een diagnose van somatische symptoomstoornis wordt meestal pas gesteld als een persoon een stroom onverklaarbare lichamelijke symptomen, medische tests en behandelingen heeft ervaren. Fysieke symptomen hoeven echter niet medisch te zijnonverklaardzodat SSD kan worden gediagnosticeerd.

Als uw huisarts vermoedt dat u SSD heeft, kan hij / zij u een psychiater doorverwijzen die vragen zal stellen en aanvullende tests zal uitvoeren om te bepalen of u voldoet aan de criteria die zijn vastgesteld in de American Psychiatric Association'sDiagnostisch en statistisch handboek voor psychische stoornissen, nummer 5(DSM-5).

Veel somatische ziekten zijn idiopathisch (betekenis van onbekende oorsprong). Hoewel de symptomen zeer reëel zijn en in gemeenschappelijke patronen in specifieke groepen voorkomen, moeten de feitelijke mechanismen voor deze ziekten nog worden vastgesteld. Een voorbeeld is het chronisch vermoeidheidssyndroom, dat in het verleden door velen als psychosomatisch werd beschouwd, vooral bij vrouwen.

Kenmerken die SSD onderscheiden van idiopathische ziekten zijn onder meer:

• Symptomen van SSD omvatten meestal pijn in verschillende delen van het lichaam (inclusief rug, gewricht, hoofd of borst), stoornissen in de orgaanfunctie (gastro-intestinaal, ademhalingsstelsel, enz.), Vermoeidheid en uitputting.
• Mensen met SSD hebben meestal last van meerdere fysieke symptomen, evenals naast elkaar bestaande mentale en psychosociale problemen die de symptomen bestendigen of versnellen. Werkgerelateerde stress kan bijvoorbeeld leiden tot het ontstaan ​​van ademhalingssymptomen zonder organische of chemische oorzaak.
• Mensen met SSD hebben de neiging om problemen te hebben met emotieregulatie - het vermogen om op een situatie te reageren op een manier die sociaal aanvaardbaar en proportioneel is. Het is niet ongebruikelijk dat mensen met SSD "overdreven reactief" zijn of niet in staat zijn om emotioneel van streek te raken.
• Mensen met SSD zijn vaak 'doctor hop', die de ene arts na de andere bezoeken op zoek naar een diagnose of behandeling zonder iedereen te laten weten dat ze dezelfde tests of behandeling hebben ondergaan bij een andere arts.

Veel van de emotionele kenmerken van SSD - een preoccupatie met symptomen of een verergering van symptomen met emotionele triggers - kunnen voorkomen bij iedereen met een aanhoudende of chronische ziekte.

Wat anders is aan SSD, is dat de buitensporige gedachten, gevoelens of gedragingen zich op ten minste een van de drie kenmerkende manieren manifesteren:

• De gedachten zijn aanhoudend en staan ​​niet in verhouding tot de ernst van de symptomen.
• Er is een aanhoudend hoog niveau van bezorgdheid over iemands gezondheid of symptomen.
• Er wordt te veel tijd en energie besteed aan deze symptomen of gezondheidsproblemen.

Als een of al deze emotionele kenmerken het vermogen om normaal te functioneren verstoren, is SSD een mogelijke oorzaak.

Wijzigingen in diagnostische criteria in de DSM-5

Somatische symptoomstoornis werd in 2013 geïntroduceerd in de DSM-5 en de volgende diagnoses uit de DSM-IV werden verwijderd:

• Somatisatiestoornis
• Hypochondrie
• Pijnstoornis
• Ongedifferentieerde somatoforme stoornis

Mensen die eerder met deze aandoeningen zijn gediagnosticeerd, voldoen hoogstwaarschijnlijk aan de huidige criteria voor SSD.

Andere wijzigingen aan de DSM-5 zijn onder meer:

• De eis dat symptomen van vier specifieke symptoomgroepen - pijn, gastro-intestinaal, seksueel en pseudo-neurologisch - aanwezig moesten zijn, werd geëlimineerd.
• Artsen hoeven niet langer tijd te verspillen aan het beslissen of de symptomen opzettelijk worden geveinsd of veroorzaakt.

Differentiële diagnoses

Psychiatrische aandoeningen die verband houden met somatische symptoomstoornis zijn onder meer:

• Ziekte-angststoornis (IAS), voorheen bekend als hypochondrie, is de preoccupatie met het hebben of ontwikkelen van een ernstige ziekte. Mensen met IAS kunnen al dan niet de diagnose van medische aandoeningen hebben, maar in de meeste gevallen zal er geen ernstige ziekte aanwezig zijn. Iemand met IAS kan bijvoorbeeld geloven dat hoesten een teken is van longkanker of dat een blauwe plek een teken van aids.
• Conversiestoornis (CD), ook bekend als functionele neurologische symptoomstoornis, wordt gekenmerkt door het optreden van neurologische symptomen (zoals verlamming, toevallen, blindheid of doofheid) zonder organische of biochemische oorzaken. vaak aangeduid als ‘hysterische blindheid’ of ‘hysterische verlamming’.
• Psychologische factoren die van invloed zijn op andere medische aandoeningen (PFAOMC) is een classificatie in de DSM-5 waarin een algemene medische aandoening nadelig wordt beïnvloed door een psychologisch of gedragsprobleem. ziekte, symptomen verergeren of bewust de gezondheid in gevaar brengen.
• Een nagebootste stoornis (FD) wordt gediagnosticeerd wanneer een persoon handelt als hij een ziekte heeft door te veinzen, te overdrijven of symptomen te produceren, vaak met het doel iemand aan te zetten tot hun zorg. Mensen met FD hebben vaak een gretigheid voor medische tests, beschrijven gecompliceerde maar overtuigende medische aandoeningen en worden vaak in het ziekenhuis opgenomen.
• Andere specifieke somatische symptomen en gerelateerde stoornissen (OSSSRD) is een categorie waarin de symptomen niet voldoen aan de diagnostische criteria van SDD, maar toch aanzienlijk leed veroorzaken. Bij OSSSRD treden de symptomen op gedurende een periode van minder dan zes maanden. Een voorbeeld is pseudocyese waarbij een vrouw ten onrechte gelooft dat ze zwanger is vanwege waargenomen veranderingen in de borstomvang of de beweging van een "foetus" in haar buik.

Behandeling

De behandeling van SDD verschilt van persoon tot persoon. Als een persoon inziet dat zijn preoccupatie met symptomen zijn kwaliteit van leven verstoort, kan cognitieve gedragstherapie (CGT) helpen bij het identificeren en corrigeren van vervormde gedachten, ongegronde overtuigingen en gedragingen die gezondheidsangst veroorzaken.

CGT wordt vaak gebruikt in combinatie met op mindfulness gebaseerde therapie, inclusief meditatie, met als doel om los te komen van zelfkritiek, herkauwen en negatieve stemmingen of gedachten.

Een grotere uitdaging doet zich voor wanneer een persoon met SSD vasthoudt aan de overtuiging dat hun symptomen een onderliggende fysieke oorzaak hebben, ondanks een gebrek aan bewijs of uitgebreide medische tests. Vaak worden dergelijke personen binnengebracht door een echtgenoot of familielid die ook nadelig is beïnvloed door de abnormale gedachten en gedragingen van hun geliefde.

Indien nodig kunnen selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's) of tricyclische antidepressiva worden voorgeschreven, die beide effectief zijn gebleken bij het verlichten van SSD-symptomen.

Andere antidepressiva, zoals monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers) en Wellbutrin (bupropion) zijn niet effectief voor de behandeling van SSD en moeten worden vermeden. Hetzelfde geldt voor anticonvulsiva en antipsychotica die vaak worden gebruikt bij de behandeling van stemmings- en angststoornissen.

Een woord van Verywell

Een diagnose van SSD kan zenuwslopend zijn, maar met de juiste therapie en begeleiding kunt u beginnen met het proces van herstel van uw kwaliteit van leven en het vermogen om normaal te functioneren zonder de aanwezigheid van angst. Verwacht niet dat dingen van de ene op de andere dag veranderen; doorzettingsvermogen is de sleutel. Als u twijfelt over de diagnose, aarzel dan niet om een ​​second opinion in te winnen bij een gecertificeerde psychiatrische professional.