In zeldzame gevallen kan zwangerschap leiden tot een aandoening die peripartum-cardiomyopathie of zwangerschapsgerelateerd hartfalen wordt genoemd. Peripartum-cardiomyopathie is een vorm van gedilateerde cardiomyopathie. (Cardiomyopathie betekent zwakte van de hartspier.)
Tetra-afbeeldingen / merk X-afbeeldingen / Getty-afbeeldingenVrouwen die peripartum-cardiomyopathie ontwikkelen, ervaren hartfalen tijdens de laatste maand van de zwangerschap of binnen vijf maanden na de bevalling van een baby. ('Peripartum' betekent 'rond de tijd van de bevalling'.)
Vrouwen die deze aandoening ontwikkelen, hebben meestal geen eerdere onderliggende hartaandoening en geen andere aanwijsbare reden om een hartaandoening te krijgen. Hun hartfalen kan een tijdelijke, zelfbeperkte aandoening zijn, of kan zich ontwikkelen tot permanent, ernstig, levensbedreigend hartfalen.
Wat veroorzaakt peripartum cardiomyopathie?
De oorzaak van peripartum-cardiomyopathie is niet volledig bekend. Er zijn aanwijzingen dat een ontsteking van de hartspier (ook wel myocarditis genoemd) een belangrijke rol kan spelen en verband kan houden met ontstekingseiwitten die soms tijdens de zwangerschap in het bloed worden aangetroffen.
Er zijn ook aanwijzingen dat foetale cellen die af en toe in de bloedbaan van de moeder terechtkomen, een immuunreactie kunnen veroorzaken die kan leiden tot myocarditis. Bovendien kan er in sommige families een genetische aanleg zijn voor peripartum-cardiomyopathie.
In de afgelopen jaren is er bewijs verzameld dat peripartum cardiomyopathie (evenals een andere zwangerschapsstoornis die pre-eclampsie wordt genoemd) te wijten kan zijn aan iets dat 'angiogene onbalans' wordt genoemd. Angiogene onbalans verwijst naar het ontsnappen in de maternale circulatie van stoffen die in de placenta worden gevormd blokkeert gedeeltelijk de vasculaire endotheliale groeifactor (VEGF) bij de moeder.
Een gebrek aan voldoende VEGF kan voorkomen dat de bloedvaten van de moeder zichzelf volledig herstellen tijdens de normale slijtage van het leven. Het concept van angiogene onbalans kan een vruchtbare onderzoeksweg bieden voor het ontwikkelen van therapieën voor de behandeling of preventie van peripartum-cardiomyopathie en andere zwangerschapsstoornissen.
Wie krijgt het?
Hoewel peripartum-cardiomyopathie gelukkig een zeldzame aandoening is (komt voor bij ongeveer 1 op de 4.000 bevallingen in de VS), lijken sommige vrouwen een hoger risico te lopen dan anderen.
Risicofactoren voor peripartum-cardiomyopathie zijn onder meer: leeftijd ouder dan 30 jaar, eerder bevallen van kinderen, zwangerschap met meerdere foetussen, Afrikaanse afkomst, een voorgeschiedenis van pre-eclampsie of postpartum hypertensie, een voorgeschiedenis van eerdere peripartum-cardiomyopathie of cocaïnemisbruik.
Symptomen
Aangezien peripartum-cardiomyopathie tot hartfalen leidt, zijn de symptomen in wezen dezelfde als bij de meeste andere vormen van hartfalen. Deze symptomen van hartfalen zijn meestal kortademigheid, orthopneu, paroxismale nachtelijke kortademigheid en vochtretentie.
Behandeling
Op enkele opmerkelijke uitzonderingen na, is peripartum-cardiomyopathie vergelijkbaar met de behandeling van elke vorm van gedilateerde cardiomyopathie.
De opmerkelijke uitzonderingen op de "standaard" behandeling van hartfalen spelen een rol wanneer hartfalen optreedt voordat de baby wordt geboren. Sommige van de "routinematige" behandelingen voor hartfalen moeten worden onderbroken tot de bevalling.
In het bijzonder mogen ACE-remmers zoals Vasotec (enalapril), geneesmiddelen die de bloedvaten verwijden, niet tijdens de zwangerschap worden gebruikt, aangezien deze geneesmiddelen een nadelige invloed kunnen hebben op de foetus. In plaats daarvan kan hydralazine worden vervangen als een bloedvatdilatator totdat de bevalling heeft plaatsgevonden.
Evenzo zijn de geneesmiddelen spironolacton en Inspra (eplerenon) - de zogenaamde aldosteronantagonisten, die kunnen helpen bij de behandeling van sommige patiënten met gedilateerde cardiomyopathie - niet getest tijdens de zwangerschap en moeten ze worden vermeden.
Onlangs is voorlopig bewijs gerapporteerd dat suggereert dat vrouwen met peripartum-cardiomyopathie baat zouden kunnen hebben bij het medicijn bromocriptine - een medicijn dat wordt gebruikt om een verscheidenheid aan aandoeningen te behandelen, waaronder de ziekte van Parkinson en hyperprolactinemie.
Bromocriptine is echter geen volledig goedaardig medicijn (het stopt onder andere de lactatie) en er zijn uitgebreidere klinische onderzoeken nodig voordat het algemeen kan worden aanbevolen.
Over het algemeen lijkt de prognose van vrouwen met peripartum-cardiomyopathie iets beter te zijn dan voor vrouwen met andere soorten cardiomyopathie.
In sommige onderzoeken is maar liefst 60 procent van de vrouwen met deze aandoening volledig hersteld. Toch is het sterftecijfer met peripartum-cardiomyopathie na twee jaar zo hoog als 10 procent.
Overwegingen op lange termijn
Het is vooral belangrijk om te weten dat vrouwen die peripartum-cardiomyopathie hebben gehad - zelfs de vrouwen die volledig hersteld lijken te zijn - een bijzonder hoog risico lopen om de aandoening opnieuw te ontwikkelen bij volgende zwangerschappen.
En als peripartum-cardiomyopathie voor de tweede keer optreedt, wordt het risico op meer permanente en ernstige hartbeschadiging erg hoog.
Dus als een vrouw eenmaal peripartum-cardiomyopathie heeft gehad, is het belangrijk om maatregelen te nemen om te voorkomen dat ze opnieuw zwanger wordt.
Een woord van Verywell
Peripartum-cardiomyopathie is een ernstige hartaandoening die hartfalen veroorzaakt tijdens een laattijdige zwangerschap of kort na de bevalling. Hoewel er een behandeling beschikbaar is die de meerderheid van de getroffen vrouwen helpt te herstellen, is het nog steeds een gevaarlijk hartprobleem dat leidt tot een aanzienlijke mate van invaliditeit en sterfte. Vrouwen die deze aandoening hebben gehad, lopen een hoog risico op herhaling bij volgende zwangerschappen.
