Oorzaken en risicofactoren van toxoplasmose

Toxoplasmose (ook bekend als "toxo") wordt veroorzaakt door een eencellige parasiet die bekend staat alsToxoplasma gondii.Het wordt meestal veroorzaakt door het eten van besmet voedsel of door onbedoeld hand-mondcontact met kattenuitwerpselen. De parasiet kan ook van moeder op kind worden overgedragen tijdens de zwangerschap en, minder vaak, tijdens een orgaan- of stamceltransplantatie.

Volgens statistieken van de Centers for Disease Control and Prevention is ongeveer 11 procent van de Amerikaanse bevolking ouder dan vijf jaar besmet metT. gondii(of ongeveer 39 miljoen mensen).

Hoewel de ziekte meestal weinig of geen symptomen veroorzaakt, kan het dodelijk worden bij mensen met een gecompromitteerd immuunsysteem of bij baby's die tijdens de zwangerschap zijn geïnfecteerd.

Door de oorzaken en risico's van toxoplasmose te begrijpen, kunt u de nodige stappen ondernemen om infectie in elk stadium van het leven te voorkomen.

Routes van verzending

DeT. gondiiparasiet komt wereldwijd voor en bij vrijwel alle warmbloedige dieren. De overdracht vanT. gondiiis uniek omdat het op twee manieren kan voorkomen: ofwel door besmet vlees te eten of door per ongeluk kattenuitwerpselen in te nemen.

Besmet vlees

Bij infectie zal het immuunsysteem van de gastheer (of het nu een dier of een mens is) meestal in staat zijn om de infectie onder controle te houden. De parasiet verdwijnt echter niet. Het gaat eerder in een rusttoestand en vormt kleine cysten in weefsels (bradyzoïeten genoemd) in weefsels van het lichaam.

Als een mens een besmet dier eet, kunnen deze weefselcysten opnieuw worden geactiveerd tot volledig gevormde parasieten (bekend als tachyzoïeten) en een infectie veroorzaken.

Cat uitwerpselen

Katten, of ze nu gedomesticeerd of wild zijn, zijn daarin uniekT. gondiikunnen overleven en zich voortplanten in het slijmvlies van de darmen van het dier. In deze weefsels kan de parasiet kleine cysten produceren, oöcysten genaamd, die met miljoenen vrijkomen in de uitwerpselen van de kat.

Deze oöcysten zijn klaar voor replicatie en kunnen door hun dikwandige structuur vele maanden overleven in warme of koude temperaturen. Ze kunnen zelfs overleven en zich vermenigvuldigen in watervoorraden.

Eenmaal ingenomen, ondergaan de oöcysten een proces dat bekend staat als excystation, waarbij de parasiet vrijkomt en cellen van het spijsverteringskanaal, de longen en andere orgaansystemen kan infecteren.

Algemene oorzaken

Toxoplasmose treedt meestal op wanneerT. gondiioöcysten of weefselcysten worden per ongeluk gegeten. Dit gebeurt meestal als:

• U eet besmet vlees dat rauw of onvoldoende gaar is (vooral varkensvlees, lam of wild).
• U behandelt besmet vlees of raakt oppervlakken of gebruiksvoorwerpen aan die besmet zijn met rauw vlees.
• U per ongeluk kattenuitwerpselen binnenkrijgt tijdens het schoonmaken van de kattenbak of tuinieren in vervuilde grond.
• U eet ongewassen fruit en groenten die in aanraking zijn gekomen met grond die is verontreinigd met kattenuitwerpselen.
• Je drinkt water dat besmet is met kattenuitwerpselen.
• U consumeert besmette ongepasteuriseerde zuivelproducten.
• Je eet besmette rauwe zeevruchten.

Tijdens de zwangerschap

Congenitale toxoplasmose treedt op wanneerT. gondiiwordt tijdens de zwangerschap van de moeder op het kind overgedragen. dit gebeurt meestal als de moeder besmet is tijdens de zwangerschap zelf of in de drie maanden voorafgaand aan de conceptie.

Geïnfecteerd raken betekent niet noodzakelijk dat uw baby besmet raakt. In feite zal het risico tijdens het eerste deel van het eerste trimester relatief laag zijn (minder dan zes procent). Naarmate de zwangerschap vordert, zal het risico echter gestaag toenemen.

Tegen het derde trimester kan de kans op verzending variëren van 60 procent tot 80 procent.

Minder vaak kan overdracht optreden bij moeders die eerder zijn geïnfecteerd metT. gondii.Dit zien we vooral bij vrouwen met hiv. Onder deze populatie vrouwen kunnen bradyzoïeten soms reactiveren en besmettelijk worden. Het risico neigt toe te nemen in samenhang met de afname van de immuunfunctie.

Wie loopt er risico?

Hoewel het risico tijdens de zwangerschap min of meer hetzelfde is als dat van de algemene bevolking, identificeerde onderzoek van de Centers for Disease Control and Prevention 11 kenmerken waardoor een zwangere vrouw een verhoogd risico loopt opT. gondiiinfectie:

• Een kat bezitten
• Een kattenbak schoonmaken
• Rauw of onvoldoende verhit varkensvlees, schapenvlees, lamsvlees, rundvlees of gehaktproducten eten
• Tuinieren
• Rauwe of ongewassen groenten of fruit eten
• Rauwe groenten buitenshuis eten
• In contact komen met grond
• Keukenmessen niet vaak wassen
• Slechte handhygiëne hebben
• Reizen buiten Europa, Canada of de Verenigde Staten
• Het drinken van ongezuiverd water uit een vervuilde bron

Risico met hiv

Toxoplasmose wordt beschouwd als een opportunistische infectie (OI) bij mensen met hiv, omdat het alleen ziekte veroorzaakt wanneer het immuunsysteem ernstig is uitgeput. We kunnen dit meten aan de hand van het aantal CD4 T-cellen in ons bloed. Gezonde mensen zullen tussen de 800 en 1.500 van deze cellen in een bloedmonster hebben. Degenen met minder dan 200 lopen het risico op een steeds groter wordend aantal ernstige en mogelijk dodelijke OI's.

Voor de meeste mensen met hiv is eenT. gondiiinfectie is niet nieuw opgelopen, maar eerder de reactivering van een eerdere infectie. Wanneer het CD4-aantal van een persoon onder de 50 daalt, kan het immuunsysteem de slapende bradyzoïeten niet langer onder controle houden.

De bradyzoïeten, die de kans grijpen, zullen weer veranderen in tachyzoïeten en grote schade aanrichten aan de weefsels en organen waarin ze waren ingebed. Deze omvatten meestal de hersenen en het centrale zenuwstelsel (CZS-toxoplasmose), de ogen (oculaire toxoplasmose) en de longen (pulmonale toxoplasmose).

Gelukkig kan antiretrovirale therapie die wordt gebruikt om een ​​hiv-infectie te behandelen, het replicatievermogen van het virus remmen. Door dit te doen, kan de virale populatie worden onderdrukt tot niet-detecteerbare niveaus, waardoor het immuunsysteem zichzelf kan herstellen enT. gondiiweer onder controle.

Van orgaantransplantaties

De transplantatie van organen die zijn geïnfecteerd metT. gondiikan ook leiden tot infectie bij de ontvanger van het orgaan. Dit wordt meestal gezien bij hart-, nier- en levertransplantaties, evenals bij hematopoëtische en allogene stamceltransplantaties.

Hoewel het redelijk zou zijn om aan te nemen dat dit gevaarlijk zou zijn, aangezien de ontvanger er geen verweer tegen zou hebbenT. gondiireactivering, het onderzoek tot nu toe is grotendeels in strijd met de tijd.

Een in 2013 in Nederland uitgevoerd onderzoek concludeerde dat de overdracht vanT. gondiitijdens een harttransplantatie had geen invloed op de overlevingstijd bij 577 patiënten die tussen 1984 en 2011 een transplantatie-operatie hadden ondergaan.

Hiervan testten er 324 positief voorT. gondii.

Daarentegen keek een kleinere studie uit Mexico in 2017 naar 20 gevallen vanT. gondiitransmissie die plaatsvond als gevolg van een levertransplantatie. Volgens de onderzoekers moesten 14 patiënten (of 70 procent) worden behandeldT. gondiireactivering na de transplantatie. Van hen stierven er acht (of 40 procent) als gevolg van de infectie.

Ondanks het tegenstrijdige bewijs heeft het Organ Procurement and Transplantation Network (OPTN), opgericht door het Amerikaanse Congres in 1984, gedicteerd dat alle gedoneerde organen routinematig worden gescreend opT. gondii.Degenen die positief testen, worden niet verwijderd uit de toeleveringsketen, maar worden eerder gematcht met donoren die ook positief testen.