Roe tegen Wadewerd oorspronkelijk op 23 mei 1970 voorgelegd aan de Fifth Circuit Court in Dallas voor drie rechters. Gedurende die tijd werd abortus op staatsniveau gereguleerd.Roe tegen Wadewerd uiteindelijk bepleit voor de Hoge Raad. Deze historische zaak legaliseerde het recht van vrouwen op abortus in de hele Verenigde Staten. Hoe is deze historische zaak ontstaan?
Associated PressVoor de zaak vanRoe tegen Wade
In 1969, op 22-jarige leeftijd, werd Norma McCorvey zwanger. Ze was net haar baan kwijtgeraakt, was arm en wilde niet doorgaan met haar zwangerschap. De wet van Texas verbood abortus met uitzondering van het redden van het leven van een vrouw. Norma McCorvey probeerde een dokter te vinden die bereid was een illegale abortus uit te voeren. Hoewel ze er niet in slaagde een dokter te vinden, ontmoette McCorvey Sarah Weddington en Linda Coffee - twee advocaten die zich zorgen maakten over het wijzigen van de abortuswetten. Deze advocaten probeerden een vrouw te vinden die een abortus wilde, maar niet de middelen of het geld had om er een te krijgen. Ze hadden een aanklager nodig die zwanger zou blijven en niet naar een andere staat of land zou reizen waar abortus legaal was. Norma McCorvey paste perfect bij het voorstel en al snel werden ze via een adoptieadvocaat aan McCorvey voorgesteld.
Abortuswetten in Texas
Texas keurde in 1859 zijn anti-abortuswet goed. Net als andere soortgelijke wetten in de VS, strafte het alleen de personen die de middelen voor een abortus uitvoerden of leverden. Dus hoewel de wet de vrouw niet straft die haar arts probeert te overtuigen om een abortus uit te voeren, maakten de Texas anti-abortusstatuten het tot een strafbaar feit voor iedereen die abortus verrichtte, behalve om het leven van de moeder te redden. Ook zouden ziekenhuizen hun exploitatievergunning kunnen verliezen voor het toestaan van illegale abortus binnen hun faciliteiten. De anti-abortusstatuten in Texas waren echter onduidelijk in hun mogelijke toepassing op de situaties waarin vrouwen om abortus verzoeken. Hierdoor moesten artsen en ziekenhuizen bijzondere voorzichtigheid betrachten om vervolging te voorkomen. Het leek erop dat het enige duidelijke geval van legale abortus was of de zwangerschap waarschijnlijk de dood van de vrouw zou veroorzaken. Gezien de zeldzaamheid van dit gebeurde, vertoonden de meeste gevallen rechtsonzekerheid, zodat artsen de meeste gevallen van abortus afwezen om de redelijke mogelijkheid te vermijden om een aanzienlijke straf (een misdrijfsanctie van maximaal vijf jaar gevangenisstraf) en / of administratieve sancties (intrekking van medische vergunning).
Wie waren Roe en Wade?
Norma McCorvey, de aanklager, nam de alias "Jane Roe" aan om haar echte identiteit te beschermen (McCorvey bleef eigenlijk anoniem tot de jaren tachtig). De zaak werd oorspronkelijk ingediend namens Roe (die op dat moment zes maanden zwanger was), maar het veranderde in een class-action-rechtszaak, zodat McCorvey niet alleen haarzelf zou vertegenwoordigen, maar alle zwangere vrouwen.
De beklaagde was Henry B. Wade, de officier van justitie van Dallas County, Texas.
Claim van eiser inRoe tegen Wade
Hoewel de eiser twee grote hindernissen had om over te nemen:
- Het ontbrak een zwangere vrouw aan de bevoegdheid om te vervolgen over de mogelijke ongrondwettigheid van een wet, aangezien de wet van toepassing was op de medische praktijk (en niet op patiënten).
- Gezien de duur van de gerechtelijke procedure, kan de zaak niet langer van toepassing worden verklaard en buiten de rechtbank worden geworpen zodra McCorvey is bevallen (of in ieder geval het punt gepasseerd is waarop een abortus veilig kan worden uitgevoerd).
De zaak werd hoe dan ook ingediend, met het argument dat de abortuswet van 1859 in Texas het grondwettelijk recht van vrouwen op abortus schond.
De advocaten
Sarah Weddington en Linda Coffee waren de advocaten van de aanklager. De advocaten van de beklaagde waren John Tolle (gekozen om de handhaving van de abortuswet in Texas te verdedigen) en Jay Floyd (om de wet zelf te verdedigen).
Het origineelRoe tegen WadeCase op 23 mei 1970
De zaak werd voor het eerst voor drie rechters bepleit in de Fifth Circuit Court in Dallas. Weddington en Coffee wilden dat de rechtbank zou beslissen of een zwangere vrouw het recht had om voor zichzelf te beslissen of een abortus noodzakelijk was. Ze bouwden hun argumenten op de negende en veertiende amendementen op de Amerikaanse grondwet. Hoewel het een beetje verwarrend is, beschermt het negende amendement de impliciete rechten waarnaar wordt verwezen, maar die niet elders in de grondwet worden uitgelegd. Het veertiende amendement verbiedt staten om burgers het leven, de vrijheid of eigendom te ontzeggen zonder een behoorlijke rechtsgang.
Het Amerikaanse Hooggerechtshof had al in 1965 opgerichtGriswold tegen Connecticutgeval, dat een grondwettelijk recht op privacy werd gevonden in en beschermd door zowel de negende als de veertiende amendement. Daarom voerden Weddington en Coffee aan dat de abortuswet van Texas Roe haar recht op privacy ontzegde - en beweerde dat de wet van Texas ongrondwettig was omdat deze de privacybescherming schond die de rechtbank eerder in beide amendementen had vastgesteld. Ze betwistten verder dat het recht op privacy het recht van een vrouw moet beschermen om te beslissen of ze al dan niet moeder wil worden.
De beklaagde voerde hun zaak voornamelijk aan op basis van het feit dat een foetus wettelijke rechten had die door de grondwet moeten worden beschermd, en beweerde dat "het recht van het kind op leven superieur is aan dat van het recht van een vrouw op privacy". De rechters oordeelden uiteindelijk dat de wet van Texas in strijd was met het recht van Roe op privacy, zoals vermeld in het negende en veertiende amendement, en dat een vrouw het recht had om haar zwangerschap te beëindigen. McCorvey was zwanger toen ze de hoofdaanklager in de zaak werd. In juni 1970 beviel ze en plaatste haar kind ter adoptie.
In 1971 werd beroep aangetekend tegen de beslissing van de districtsrechtbank van Roe v Wade, dus de zaak werd doorverwezen naar de eerste ronde van argumenten van het Amerikaanse Hooggerechtshof.
