Gezondheidsscreeningtests vormen een belangrijk onderdeel van de medische zorg. Screening kan de vorm aannemen van eenvoudige vragenlijsten, laboratoriumtests, radiologische examens (bijv. Echografie, röntgenfoto's) of procedures (bijv. Stresstest). Maar alleen omdat een test wordt aangeboden voor screeningdoeleinden, wil dat nog niet zeggen dat het een goede screeningstest is. Technische nauwkeurigheid is noodzakelijk, maar niet voldoende voor een screeningstest. Een combinatie van de juiste test, ziekte, patiënt en behandelplan vormt een gezondheidsscreeningprogramma.
Peter Dazeley / Photographer's Choice / Getty ImagesDiagnostisch versus screeningsexamen
Een medisch onderzoek kan worden gedaan voor diagnostische of screeningdoeleinden, afhankelijk van of de patiënt tekenen of symptomen heeft die verband houden met de betreffende ziekte.
Het doel van een diagnostisch medisch onderzoek is om de aan- of afwezigheid van een ziekte vast te stellen bij een persoon met tekenen of symptomen van de ziekte. Een diagnostische test kan ook worden gedaan om een positieve screeningstest op te volgen. Hieronder volgen voorbeelden van diagnostische tests:
- Cardiale stresstest om te zoeken naar hartaandoeningen bij een persoon met pijn op de borst
- Röntgenfoto van de borst om longontsteking te zoeken bij een persoon met hoest en koorts
- Voltooi het bloedbeeld om bloedarmoede op te sporen bij een persoon met vermoeidheid
- Borstbiopsie bij een persoon met een abnormaal screeningsmammogram
Het doel van een screeningsexamen is om een ziekte op te sporen voordat er tekenen of symptomen optreden om een vroege behandeling mogelijk te maken. Hieronder volgen voorbeelden van screeningstests die zijn goedgekeurd door de Amerikaanse Preventive Services Task Force:
- Colonoscopie, sigmoïdoscopie of ontlastingstest om colorectale kanker te detecteren bij volwassenen van 50 jaar of ouder die geen tekenen of symptomen van de ziekte hebben.
- HIV-test bij adolescenten en volwassenen van 15 tot 65 jaar die geen tekenen of symptomen van HIV hebben.
- Testen op diabetes type 2 bij asymptomatische volwassenen met aanhoudende bloeddruk (behandeld of onbehandeld) hoger dan 135/80 mm Hg
- Testen op sikkelcelziekte bij pasgeborenen
Screeningtests worden voortdurend verbeterd om hun beschermingsniveau te verhogen. In het geval van baarmoederhalskanker bijvoorbeeld - die wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV) - kan de vroege detectie nu worden ondersteund door de conventionele Pap-testscreening en HPV-DNA-testen. Recente studieresultaten tonen aan dat HPV-testen gevoeliger zijn. Veel experts zijn daarom van mening dat het de primaire screeningstechnologie moet worden.
Wat maakt een goede screeningstest?
Alleen omdat we een geavanceerde test hebben om een ziekte of afwijking op te sporen, wil dat nog niet zeggen dat de test geschikt is voor screening. Een scan van het hele lichaam zal bijvoorbeeld bij de overgrote meerderheid van de personen afwijkingen detecteren, maar het wordt niet aanbevolen als screeningsexamen voor mensen met een goede gezondheid. Een onderzoek is alleen geschikt voor screening als het wordt gedaan in de juiste context, waarbij er vragen zijn over de ziekte zelf, mensen die vatbaar zijn voor de ziekte en beschikbare behandelingen.
Wilson en Jungner beschreven criteria voor een goed screeningprogramma in hun historische paper uit 1968. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft deze 10 criteria overgenomen die nog steeds dienen als basis voor een groot deel van de discussie over screeningprogramma's van vandaag.
- De gezochte aandoening zou een belangrijk gezondheidsprobleem moeten zijn.
- Er moet een geaccepteerde behandeling zijn voor patiënten met een erkende ziekte.
- Voorzieningen voor diagnose en behandeling moeten beschikbaar zijn.
- Er moet een herkenbaar latent of vroeg symptomatisch stadium zijn.
- Er moet een geschikte test of examen zijn.
- De test moet acceptabel zijn voor de bevolking.
- Het natuurlijke verloop van de aandoening, inclusief de ontwikkeling van latente tot verklaarde ziekte, moet voldoende worden begrepen.
- Er moet een overeengekomen beleid zijn voor wie als patiënt moet worden behandeld.
- De kosten van casusopsporing (inclusief diagnose en behandeling van gediagnosticeerde patiënten) moeten economisch in evenwicht worden gebracht in verhouding tot mogelijke uitgaven voor medische zorg als geheel.
- Het vinden van zaken moet een continu proces zijn en niet een “voor eens en altijd” -project
Merk op dat de bovenstaande criteria niet gericht zijn op de test zelf, maar eerder op de context waarin deze wordt gebruikt. Als ook maar aan één van de criteria niet wordt voldaan, is de kans klein dat een bepaalde screeningstest de gezondheid van onze bevolking verbetert.
Evolutie van screeningcriteria
Wilson en Jungner hadden niet de bedoeling dat hun voorgestelde criteria het definitieve antwoord zouden zijn, maar eerder om verdere discussie te stimuleren. De technologie blijft vooruitgaan, waardoor we steeds meer ziekten in een zeer vroeg stadium kunnen opsporen. Maar detectie van een ziekte of afwijking verbetert niet altijd de gezondheid.(Wat is bijvoorbeeld het voordeel van screening op een ziekte als er geen behandeling voor is?) Er zijn verfijnde screeningcriteria voorgesteld die rekening houden met de complexiteit van de huidige gezondheidszorg.
Gezondheidschecks die risicofactoren voor ziekten kunnen identificeren, kunnen ook via bevolkingsonderzoek worden aangeboden. Als alternatief kunnen ze worden ingevuld als persoonlijke gezondheidscontroles. Uit een recent onderzoek uit Nederland blijkt dat de meeste zorgaanbieders vinden dat persoonlijke gezondheidscontroles aan dezelfde criteria moeten voldoen als bevolkingsonderzoeken. Ze moeten bijvoorbeeld betrouwbaar en valide zijn, testen op behandelbare ziekten, meer voordelen bieden dan schade en follow-up omvatten. zorg, om maar een paar van de voorgestelde minimale criteria te noemen.
Genetische screening wordt ook een belangrijk terrein van vooruitgang, inclusief prenatale screening. Er zijn nu tal van genetische tests beschikbaar en eerstelijnszorgverleners moeten hun patiënten kunnen adviseren, zodat ze weloverwogen keuzes kunnen maken. Sommige deskundigen waarschuwen dat genetische tests niet routinematig mogen worden uitgevoerd. Patiënten moeten zich bewust zijn van de voordelen en risico's voordat ze ze gebruiken. Bovendien kunnen personen met een hoog risico op het ontwikkelen van een bepaalde genetische aandoening evenveel baat hebben bij het aanpakken van andere componenten van hun gezondheid, zoals voeding, omgevingsfactoren en lichaamsbeweging.
Een cruciale vraag die u moet stellen voordat u een test voor screening accepteert, is: "Leidt de screeningstest tot een algehele betere gezondheid?"
.jpg){kind=spacer}
