Tachypneu wordt gedefinieerd als een verhoogde ademhalingsfrequentie, of eenvoudiger, ademhaling die sneller is dan normaal. Een normale ademhalingsfrequentie kan variëren afhankelijk van leeftijd en activiteit, maar ligt meestal tussen 12 en 20 ademhalingen per minuut voor een volwassene in rust.
Daarentegen verwijst de term hyperpneu naar snelle diepe ademhaling, terwijl tachypneu verwijst naar snelle, oppervlakkige ademhaling. Laten we eens kijken naar de mogelijke oorzaken van tachypneu, evenals naar de medische aandoeningen waarin het kan voorkomen.
South_agency / Getty ImagesSymptomen
Tachypneu kan gepaard gaan met het gevoel van kortademigheid en een onvermogen om voldoende lucht te krijgen (kortademigheid), blauw getinte vingers en lippen (cyanose) en het opzuigen van de borstspieren met ademhaling (terugtrekken).
Tachypneu kan ook optreden zonder duidelijke symptomen, vooral als het verband houdt met aandoeningen zoals metabole onevenwichtigheden of aandoeningen van het centrale zenuwstelsel.
Tachypneu versus dyspneu
Zoals opgemerkt, is tachypneu een term die wordt gebruikt om een snelle, oppervlakkige ademhalingsfrequentie te beschrijven, maar zegt niets over wat een persoon voelt. Bij tachypneu kan een persoon erg kortademig zijn, of daarentegen helemaal geen ademhalingsmoeilijkheden opmerken.
Dyspnoe verwijst naar degevoelvan kortademigheid.
Dyspneu kan optreden bij een normale ademhalingsfrequentie, een hoge ademhalingsfrequentie of een lage ademhalingsfrequentie. Het kan ook voorkomen bij zowel een oppervlakkig ademhalingspatroon als een diep ademhalingspatroon.
Oorzaken
Er zijn zowel fysiologische oorzaken van tachypneu als pathologische oorzaken.
Fysiologische oorzaken
Fysiologische oorzaken van een aandoening verwijzen naar de normale reactie van het lichaam om een andere aandoening te corrigeren. In dit geval is de aandoening, zoals tachypneu, geen abnormale lichamelijke reactie, maar een normale reactie op een ander type abnormale toestand of onbalans in het lichaam.
Tachypneu kan worden veroorzaakt door drie primaire fysiologische processen:
- Een onbalans tussen ademhalingsgassen: een laag zuurstofgehalte in het bloed (hypoxemie) of een verhoogd koolstofdioxidegehalte in het bloed (hypercapnie) kan tachypneu veroorzaken.
- Een zuur-base-onbalans: Tachypneu kan worden veroorzaakt door een teveel aan zuur in het lichaam of een afname van een base in het lichaam (een verstoring van het zuur-base-evenwicht van het lichaam). zuur (metabole acidose), het blaast kooldioxide uit de longen in een poging het lichaam van zuur te ontdoen.
- Koorts: bij koorts is tachypneu compenserend, wat betekent dat de ademhaling sneller wordt om warmte uit het lichaam te verwijderen.
In deze voorbeelden is tachypneu niet abnormaal, maar eerder een manier waarop het lichaam een andere afwijking in het lichaam compenseert om het evenwicht te bewaren (homeostase).
Pathologische oorzaken
In tegenstelling tot fysiologische oorzaken is een pathologische oorzaak er een die niet optreedt in een poging om het evenwicht in het lichaam te herstellen, en eigenlijk het tegenovergestelde doet.
Hyperventilatie kan bijvoorbeeld een snelle oppervlakkige ademhaling veroorzaken die niet plaatsvindt als een poging om het evenwicht in het lichaam te herstellen, maar in plaats daarvan een reactie kan zijn op angst of angst.
Omstandigheden die kunnen resulteren in tachypneu
Een breed scala aan medische aandoeningen kan leiden tot tachypneu. Per categorie kunnen dit zijn:
- Longgerelateerd: Longziekten kunnen het zuurstofgehalte verlagen of het kooldioxidegehalte verhogen, en snelle ademhaling probeert deze weer normaal te maken. Deze omvatten chronische obstructieve longziekte (COPD), astma, longontsteking, longfibrose, pneumothorax (ingeklapte long), longembolie en meer.
- Hartgerelateerd: aandoeningen zoals hartfalen, bloedarmoede of een lage schildklier kunnen cardiovasculaire veranderingen veroorzaken die op hun beurt tachypneu veroorzaken.
- Hyperventilatie: dit kan optreden als gevolg van pijn, angst of andere aandoeningen.
- Metabole acidose: wanneer het zuurniveau in het bloed te hoog is, neemt de ademhalingssnelheid toe om koolstofdioxide af te blazen. Enkele oorzaken hiervan zijn diabetische ketoacidose, melkzuuracidose en hepatische encefalopathie.
- Gerelateerd aan het centrale zenuwstelsel: Tachypneu kan direct worden veroorzaakt door hersenafwijkingen zoals hersentumoren.
- Medicijnen: Medicijnen zoals aspirine, stimulerende middelen en marihuana kunnen een snelle, oppervlakkige ademhaling veroorzaken.
Bij mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, kan tachypneu een teken zijn dat zich een longontsteking ontwikkelt, en komt vaak voor voordat andere duidelijke tekenen van longontsteking aanwezig zijn.
Tachypneu en longkanker
Longkanker kan op verschillende manieren tachypneu veroorzaken. Schade aan de longen kan de normale uitwisseling van zuurstof en kooldioxide verstoren. Littekens op de borst, zoals bij een longkankeroperatie, kunnen resulteren in een verminderd vermogen om adem te halen en zuurstof op te nemen.
Door chemotherapie geïnduceerde bloedarmoede kan tachypneu verder verergeren omdat er minder rode bloedcellen zijn om zuurstof te vervoeren, en daarom wordt de ademhaling sneller in een poging dit te corrigeren.
Diagnose
De diagnose van tachypneu is afhankelijk van iemands leeftijd, andere medische problemen, huidige medicatie en andere symptomen, maar kan het volgende omvatten:
- Oximetrie: er kan een "clip" op uw vinger worden geplaatst om de hoeveelheid zuurstof in uw bloed te schatten.
- Arteriële bloedgassen (ABG's): Bloedgassen meten het zuurstofniveau, het koolstofdioxidegehalte en de pH-waarde van uw bloed. De pH kan nuttig zijn bij het evalueren van metabole afwijkingen. Als de pH laag is (acidose), kunnen tests worden gedaan om oorzaken te zoeken zoals diabetische ketoacidose, melkzuuracidose en leverproblemen.
- Röntgenfoto van de borst: een röntgenfoto van de borst kan snel enkele oorzaken van tachypneu vaststellen, zoals een ingeklapte long.
- Computertomografie op de borst (CT): er kan een CT-scan van de borst worden gedaan om longziekten of tumoren te zoeken.
- Longfunctietests: Longfunctietests zijn erg nuttig bij het zoeken naar aandoeningen zoals COPD en astma.
- Glucose: Een bloedsuikerspiegel wordt vaak gedaan om diabetische ketoacidose uit te sluiten (of te bevestigen).
- Elektrolyten: Natrium- en kaliumspiegels zijn nuttig bij het evalueren van enkele van de oorzaken van tachypneu.
- Hemoglobine: er kan een volledig bloedbeeld en hemoglobine worden uitgevoerd om zowel bloedarmoede als infecties op te sporen.
- Elektrocardiogram (ECG): een ECG kan zoeken naar aanwijzingen voor een hartaanval of abnormale hartritmes.
- VQ-scan: Een VQ-scan wordt vaak gedaan als er een mogelijkheid is op een longembolie.
- Brain Magnetic Resonance Imaging (MRI): als er geen duidelijke oorzaken van tachypneu worden gevonden, kan een MRI van de hersenen nuttig zijn om hersenafwijkingen (zoals tumoren) als oorzaak uit te sluiten.
- Toxicologie-scherm: er zijn veel medicijnen, zowel op recept, zonder recept verkrijgbaar als illegaal, die tachypneu kunnen veroorzaken. Een toxicologie-scherm wordt vaak gedaan in noodsituaties als de oorzaak van tachypneu onbekend is.
Behandeling
De behandeling van tachypneu hangt voornamelijk af van het bepalen en corrigeren van de onderliggende oorzaak.