Neuropathie bij patiënten met een nierziekte

Neuropathie, wat letterlijk 'zenuwziekte' betekent, is een relatief veel voorkomend probleem bij patiënten met een gevorderde nierziekte of bij patiënten met nierziekte in het eindstadium die dialyse ondergaan. U kent de term misschien weldiabetische neuropathie, die typische tintelingen en gevoelloosheid die optreedt in handen en voeten bij een slecht gecontroleerde diabetespatiënt. Diabetes is echter niet de enige reden om neuropathie te hebben.

Afhankelijk van de aangetaste zenuw kunnen de symptomen enorm variëren. Het bekende carpaal tunnel syndroom is bijvoorbeeld ook een veel voorkomende vorm van neuropathie bij dialysepatiënten.

Waarom patiënten met nierziekte de neiging hebben om neuropathie te ontwikkelen

Patiënten met een gevorderde nierziekte of dialysepatiënten hebben een hoger risico op neuropathie. De exacte oorzaak is echter niet duidelijk bekend. Hier zijn een paar speculaties:

• We weten dat zenuwen de neiging hebben om te degenereren bij nierfalen. Er wordt gespeculeerd dat tekorten aan essentiële voedingsstoffen zoals thiamine (vitamine B1) of een teveel aan zink kunnen bijdragen aan neuropathie.
• Andere naast elkaar bestaande ziektetoestanden bij dialysepatiënten, zoals hyperparathyreoïdie (overmatige productie van bijschildklierhormoon), zijn de schuld.
• Interessant is dat bepaalde soorten neuropathie, zoals carpaal tunnelsyndroom, vaker lijken voor te komen in de arm die dialyse heeft (fistel of transplantaat) bij hemodialysepatiënten. De redenen voor neuropathie in die situaties zijn ook niet goed begrepen. Er wordt echter gespeculeerd dat een afname van de bloedtoevoer naar de verder gelegen zenuwen vanwege de dialysetoegang die fungeert als een "shunt" die het bloed van de hand afleidt, een bijdragende factor zou kunnen zijn.
• Bovendien kan een toename van de druk bij de dialysetoegang leiden tot infiltratie van vloeistof of bloed in de omliggende weefsels, waardoor een zenuw kan worden samengedrukt.
• Patiënten bij wie het fosforniveau de neiging heeft hoog op te lopen, kunnen calciumfosfaatafzettingen zien die kunnen bijdragen aan neuropathie.
• Het niet krijgen van een adequate dosis dialyse is een veel voorkomende oorzaak (die sommige van de bovengenoemde problemen zou kunnen verergeren). Ja, net als bij elk ander medicijn is er ook een dosis dialyse, en als u niet het voorgeschreven minimum krijgt, kan uw risico op het ontwikkelen van neuropathie groter zijn.

Hoe vaak komt dit probleem voor?

Extreem. Meer dan de helft van de dialysepatiënten kan bij objectief onderzoek tekenen van een zenuwprobleem hebben, maar niet iedereen zal per se symptomen ervaren.Patiënten hoeven ook niet per se dialyse te ondergaan. Patiënten met een gevorderde nierziekte die nog niet gedialyseerd worden, blijken ook neuropathie te ontwikkelen vanwege hun nierziekte.

Wat patiënten ervaren

Zodra de neuropathie ver genoeg vordert, zullen de meeste patiënten klagen over tintelingen of gevoelloosheid, of een prikkend gevoel in de handen of voeten. Soms wordt de pijn beschreven als "brandend", of zelfs in het leerboek "spelden en naalden".

Het gaat echter niet alleen om deze sensorische problemen. Naarmate de ziekte voortschrijdt, kan dit leiden tot spierzwakte en uiteindelijk verlies van spiermassa in de spieren die worden geïnnerveerd door de aangetaste zenuw. Dit wordt "spieratrofie" genoemd.

Diagnose

De manier om het probleem te bevestigen is vrijwel hetzelfde als bij iemand anders. Het is vaak alleen gebaseerd op het "klinische oordeel" van uw nefroloog. Als de diagnose echter twijfelachtig is, moet er wellicht iets worden gedaan dat "zenuwgeleidingsonderzoeken" wordt genoemd.

Behandeling

Aangezien neuropathie een teken kan zijn van onvoldoende dialyse bij patiënten met nierfalen, is de eerste stap dat uw nefroloog ervoor zorgt dat u een voldoende dosis krijgt. Er zijn tests gedaan terwijl u zich in de dialyse-instelling bevindt om dat te bevestigen. Als de dosis onvoldoende is, kan worden overwogen deze te verhogen, bijvoorbeeld door de dialyseperiode te verlengen.

Andere risicofactoren die kunnen worden geïdentificeerd, zoals een verhoogd bijschildklierhormoonniveau of een hoog fosforgehalte, moeten worden aangepakt. Als deze maatregelen mislukken, kunnen medicijnen zoals gabapentine nuttig zijn.