Een pariëtale kwabslag is een type beroerte dat optreedt in een van de vier lobben die deel uitmaken van de hersenschors (het rimpelige buitenste deel van de hersenen net onder de schedel). De pariëtale kwab is het deel van de hersenen dat u ruimtelijk bewustzijn geeft en u vertelt waar u zich in de ruimte bevindt. Het helpt je ook om taal te verwerken, zodat je kunt spreken en schrijven.
asiseeit / Getty ImagesWanneer hersenschade optreedt als gevolg van een pariëtale beroerte, kan dit deze functies aantasten en onder meer leiden tot een gebrek aan ruimtelijk bewustzijn en een verlies van de perceptie van de positie van het lichaam in de ruimte.
Zoals bij alle beroertes, kan een beroerte aan de pariëtale lob worden gediagnosticeerd met beeldvormende onderzoeken, een neurologisch onderzoek en andere tests. Behandelingsbenaderingen en revalidatie kunnen variëren op basis van de ernst van de beroerte en de timing van medische aandacht.
Symptomen
De pariëtale lob bestaat uit twee lobben die ongeveer zo groot zijn als een vuist. De linkerhersenhelft is typisch de dominante kant en dient voor de meeste mensen als taalcentrum. De rechterhersenhelft is meestal niet-dominant en is verantwoordelijk voor zaken als cognitie en ruimtelijke verwerking.
De symptomen van een beroerte aan de pariëtale kwab kunnen variëren door de mate, duur en locatie van de bloedobstructie, evenals de omvang van de hersenschade.
Taalstoornis
Voor de meeste mensen kan schade aan de linker hersenhelft van de pariëtale kwab afasie veroorzaken (het verlies van het vermogen om spraak te verstaan of uit te drukken) of alexia (het onvermogen om te lezen ondanks het herkennen van letters).
Als de schade zich uitstrekt tot de temporale kwab van de hersenschors (gelegen aan de zijkant van de hersenen), kunnen er ook problemen zijn met het begrijpen van taal. Schade die zich uitstrekt tot aan de frontale kwab kan de spraakplanning verstoren, waardoor het moeilijk wordt om lettergrepen aan elkaar te rijgen of complexe woorden te gebruiken.
Ruimtelijke verwaarlozing
Schade aan de rechter hersenhelft van de pariëtale kwab kan leiden tot verlies van ruimtelijk bewustzijn aan de andere kant van het lichaam (ook wel ruimtelijke verwaarlozing genoemd).
Als dit gebeurt, heeft een persoon mogelijk geen idee van wat er aan de linkerkant van een ruimte gebeurt. Bekend als hemiagnosie, dit kan ertoe leiden dat iemand zich bijvoorbeeld alleen de rechterkant van het gezicht scheert of make-up aanbrengt en zich gedraagt alsof de andere kant niet echt bestaat.
Hemiagnosie kan gepaard gaan met anosognosie, de volledige onwetendheid dat er iets fysiek mis is. In sommige gevallen kan een persoon naar een linkerarm of -been kijken en zich niet eens realiseren dat het van hen is.
Ruimtelijke verwaarlozing kan tot 82% van de mensen na een beroerte in de rechterhersenhelft in de vroege acute stadia treffen.
Visie verandert
Gedeeltelijk verlies van het gezichtsvermogen kan ook optreden na een beroerte van de pariëtale kwab, waardoor het moeilijk wordt om objecten te zien en te herkennen. Een beroerte van de pariëtale kwab zal hoogstwaarschijnlijk resulteren in inferieure quadrantanopie, gekenmerkt door het verlies van het linker of rechter onderste gezichtsveld van beide ogen.
Proprioceptie disfunctie
Het vermogen om te weten waar uw lichaam in de ruimte is, wordt proprioceptie genoemd. Na een beroerte aan de pariëtale kwab functioneert de proprioceptie van een persoon mogelijk niet goed. Als ze bijvoorbeeld proberen te lopen, hebben ze misschien geen idee waar hun linkerbeen zich bevindt in relatie tot de grond.
Dit kan leiden tot een zogenaamde moeilijkheidsgraad van de beweging, wat een verkeerde inschatting betekent van hoeveel spieren moeten worden gebogen of uitgerekt tijdens een beweging. Dit kan leiden tot morsen of dichtslaan, omdat je het vermogen verliest om te beoordelen hoe zwaar of licht een voorwerp is, of hoe ver je moet reiken om het vast te pakken.
Mensen met proprioceptiestoornissen hebben de neiging om met hun voeten te stampen tijdens het lopen en stoten en botsen tegen obstakels omdat ze minder goed in staat zijn om hun bewegingen in de ruimte te beoordelen.
Uitvoerende functie
De pariëtale kwab staat in wisselwerking met de frontale kwab, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor de uitvoerende functie - het vermogen om abstract te denken en beslissingen te nemen op basis van analyse en aangeleerd gedrag.
Bij een pariëtale kwabslag kan de sensorische input van de pariëtale kwab naar de frontale kwab verstoord zijn, waardoor apraxie ontstaat (het onvermogen om op commando bewegingen uit te voeren). Dit kan zich uiten in coördinatieverlies of aarzeling in beweging.
Gerstmann-syndroom
Een beroerte aan de pariëtale kwab in het dominante halfrond, meestal links, kan resulteren in het Gerstmann-syndroom, een neuropsychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door vier belangrijke symptomen:
- Moeilijkheden met links-rechts oriëntatie
- Agraphia (moeilijkheid met schrijven)
- Acalculie (moeite met berekeningen)
- Vingeragnosie (onvermogen om vingers te onderscheiden)
Deze kenmerkende symptomen kunnen ook gepaard gaan met afasie, vooral bij volwassenen.
Het Gerstmann-syndroom is een aandoening die uitsluitend verband houdt met de pariëtale kwab. Naast een beroerte kan het Gerstmann-syndroom worden veroorzaakt door een hersentumor, multiple sclerose of een aneurysma van de middelste hersenslagader.
Oorzaken
Een beroerte wordt veroorzaakt door een onderbreking van de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen. Het kan te wijten zijn aan het scheuren van een bloedvat (hemorragische beroerte) of een geblokkeerde slagader (ischemische beroerte). Het plotselinge gebrek aan bloed berooft de hersenen van zuurstof en essentiële voedingsstoffen, waardoor weefsels binnen enkele minuten afsterven.
Een beroerte van de pariëtale lob treedt op wanneer een of meer van de bloedvaten die de pariëtale lob voeden, bloeden of geblokkeerd raken. De pariëtale kwab ontvangt zijn bloed uit drie bronnen: de middelste hersenslagader, de voorste hersenslagader en de achterste hersenslagaders.
De risicofactoren voor een beroerte aan de pariëtale kwab zijn niet anders dan die voor andere soorten beroerte. Ze omvatten:
- Hoge bloeddruk
- Zwaarlijvigheid
- Hoge cholesterol
- Suikerziekte
- Het roken van sigaretten
- Gebrek aan lichaamsbeweging
- Zwaar alcoholgebruik
- Verwerkte consumptie van rood vlees
- Eerdere voorbijgaande ischemische aanval (TIA)
- Familiegeschiedenis van een beroerte
Diagnose
Dingen kunnen snel gaan als een beroerte wordt vermoed. In sommige gevallen zullen de symptomen duidelijk zijn en kunt u met spoed naar de noodsituatie worden gebracht voor beeldvormende tests en andere dringende evaluaties. In andere gevallen kunnen de symptomen minder karakteristiek zijn en is een combinatie van tests nodig om de oorzaak te achterhalen.
Neurologisch onderzoek
Als een beroerte wordt vermoed, voert de arts meestal een in-office test uit die bekend staat als een neurologisch onderzoek. De test evalueert uw motorische, cognitieve en visuele reacties op verschillende stimuli om te zien of er afwijkingen zijn die wijzen op een beroerte. Het neurologische onderzoek is pijnloos en kan worden uitgevoerd met eenvoudige hulpmiddelen, waaronder een penlight en reflexhamer.
Diagnostische symptomen die wijzen op een beroerte van de pariëtale kwab zijn onder meer:
- Problemen bij het samenvoegen van woorden of lettergrepen
- Je gedragen alsof de linkerkant van een spatie niet bestaat
- Verlies van gezichtsvermogen in hetzelfde onderste kwadrant van beide ogen
- Moeite met schrijven of schrijven met overmatige kracht
- Slechte houdingscontrole, inclusief het stampen van de voeten
Tests en Labs
Andere tests zullen worden besteld om de diagnose te bevestigen en het type beroerte te karakteriseren. Deze kunnen zijn:
- Bloedonderzoek om te controleren op infectie, abnormale bloedsuikerspiegel en de snelheid van bloedstolling
- Beeldvormingsonderzoeken, waaronder een computertomografie (CT) of magnetische resonantie beeldvorming (MRI) -scan, om de oorzaak en omvang van de obstructie van de bloedstroom te lokaliseren en te bepalen
- Carotis-echografie, die geluidsgolven gebruikt om vetafzettingen (plaques) in de halsslagader van de nek te lokaliseren
- Echocardiogram, dat ook geluidsgolven gebruikt om vast te stellen waar in het hart een plaque kan zijn afgebroken en naar de hersenen is gegaan
Behandeling
Vroegtijdig een beroerte krijgen is de meest effectieve vorm van behandeling. De eerste manier van handelen in een noodgeval is het herstellen van de bloedstroom naar de hersenen en / of het beperken van eventuele schade veroorzaakt door het plotselinge gebrek aan zuurstofrijk bloed.
Afhankelijk van het type beroerte dat erbij betrokken is, kan een bloedverdunner genaamd tissue plasminogen activator (TPA) worden gegeven om de bloedtoevoer naar de hersenen te verbeteren. Een andere bloedverdunner, heparine genaamd, kan worden gebruikt in gevallen van ischemische beroerte als een hersenbloeding definitief is uitgesloten.
Bloeddruk, bloedglucose, vloeistoffen en elektrolyten zullen ook worden beheerd om de hersenen de beste kans op herstel te geven.
Chirurgie
Als een ischemische beroerte in de hersenschors (bekend als een corticale beroerte) gepaard gaat met ernstig oedeem (zwelling van de hersenen), kan een operatie die bekend staat als craniotomie worden uitgevoerd om de druk te verlichten en het risico op hersenbeschadiging te verminderen. Het omvat de tijdelijke verwijdering van een deel van de schedel totdat de zwelling in de hersenen afneemt.
Als er sprake is van een ernstige hemorragische beroerte, kan een hematoomevacuatie worden uitgevoerd om de bloedophoping in de hersenen operatief te extraheren (pariëtaal hematoom).
Herstel
In de nasleep van een beroerte zullen de meeste mensen fysiotherapie en ergotherapie ondergaan om de functie te herstellen en adaptieve strategieën te leren om alledaagse taken uit te voeren.
Aangezien spraak- en taalstoornissen veelvoorkomende gevolgen zijn van een beroerte aan de pariëtale kwab, kan intensieve, doorlopende logopedie worden geadviseerd.
Studies suggereren dat ten minste 90 uur logopedie nodig kan zijn om afasie en andere spraakpathologieën te overwinnen; iets minder dan 44 uur is mogelijk niet gunstig.
Omgaan
Woede, verdriet, angst en depressie zijn allemaal veel voorkomende reacties op een beroerte. Bij een beroerte van de pariëtale kwab kunnen deze emoties worden versterkt gezien de desoriënterende aard van de symptomen. De verslechtering van de communicatie die wordt verergerd door het verlies van ruimtelijke oriëntatie kan het moeilijk maken om met anderen om te gaan of om te gaan met de ontberingen van het dagelijks leven.
Als onderdeel van de revalidatie-inspanningen kan een professional in de geestelijke gezondheidszorg worden gezocht om de psychologische en psychiatrische problemen naast de fysieke problemen aan te pakken.
De behandeling kan een-op-een- of groepscounseling omvatten om beter om te gaan met verdriet, woede en problemen met het gevoel van eigenwaarde, evenals eventuele veranderingen in persoonlijkheid of gedrag. Steungroepen en gezinsbegeleiding kunnen ook buitengewoon nuttig zijn.
Vermoeidheid, een veel voorkomend en verontrustend aspect van herstel van een beroerte, neigt te verbeteren met een combinatie van psychotherapie en graduele training (waarbij de trainingsintensiteit en duur geleidelijk worden verhoogd).
Antidepressiva of stimulerende middelen voor het centrale zenuwstelsel zoals Vyvanse (lisdexamfetamine) of Adderall (amfetamine en dextroamfetamine) kunnen ook worden gebruikt om de stemming en het energieniveau te verhogen.
Een woord van Verywell
Het kan een uitdaging zijn om voor iemand te zorgen die een beroerte aan de pariëtale kwab heeft gehad. Zintuiglijk verlies kan verwondingen veroorzaken als een geliefde plotseling niet in staat is bewegingen te coördineren of afstanden te beoordelen bij het reiken of lopen. Bovendien zijn mensen met ruimtelijke verwaarlozing, hemiagnosie of asomatognosie vaak minder bewust van hun omgeving en kunnen ze niet volledig deelnemen aan hun revalidatie en fysiotherapie.
Om deze moeilijke tijd door te komen, is het belangrijk om zoveel mogelijk steun te zoeken bij zorgverleners, familie en ondersteunende groepen voor zorgverleners.
