De peroneale pezen zijn de pezen die de spieren van de buitenkant van de kuit met de voet verbinden. Deze pezen kunnen worden aangetast door een ontsteking (tendinitis) of scheuren. Lees meer over deze pezen en de bijbehorende aandoeningen.
Anatomie en functie van de peroneale pees
De twee belangrijkste peroneale spieren (peroneus longus en peroneus brevis) bevinden zich aan de buitenkant van het been, net naast de kuitspieren. De peroneale pezen lopen langs de buitenkant van de enkel en hechten zich vast aan de voet en verbinden deze spieren met het bot.
De peroneale spieren zijn belangrijk bij het naar buiten bewegen van de voet - de beweging van het naar buiten wiegen van de voet vanaf de enkel. Bij normaal lopen wordt de beweging van de peroneale spieren in evenwicht gehouden door de spieren die de voet omkeren (de voet vanaf de enkel naar binnen bewegen).
De twee peroneale pezen zijn nauw verwant - in feite zitten ze op elkaar, vlak achter de fibula. Aangenomen wordt dat deze nauwe relatie bijdraagt aan enkele van de problemen die optreden bij de peroneale pezen, omdat ze achter de enkel tegen elkaar wrijven.
UpperCut-afbeeldingen / Getty-afbeeldingenPeroneale peesontsteking
Het meest voorkomende probleem dat optreedt bij de peroneale pezen is een ontsteking of tendinitis. De pezen zijn meestal ontstoken net achter het fibulabot bij het enkelgewricht. Dit deel van de fibula is de bult aan de buitenkant van de enkel (ook wel de laterale malleolus genoemd) en de peroneale pezen bevinden zich net achter dat botuitsteeksel.
Peroneale tendinitis kan het gevolg zijn van herhaaldelijk overmatig gebruik of een acuut letsel. Typische symptomen van peroneale tendinitis zijn pijn achter de enkel, zwelling over de peroneale pezen en gevoeligheid van de pezen. Pijn wordt meestal erger als de voet naar beneden en naar binnen wordt getrokken, waardoor de peroneale pezen worden uitgerekt.
Röntgenfoto's van de enkel zijn normaal gesproken normaal. Magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) kan ontstekingen en vocht rond de pezen laten zien.
Typische behandeling van peroneale tendinitis wordt bereikt met enkele eenvoudige stappen, waaronder:
- IJstoepassing: het aanbrengen van ijs op het gebied kan de zwelling helpen verminderen en de pijn onder controle houden.
- Rust: Rust is de sleutel en wordt vaak geholpen met het gebruik van een ondersteunend apparaat of krukken in ernstige gevallen.
- Wandelschoen / enkelbrace: beugels en laarzen bieden ondersteuning en kunnen de belasting van de pezen verminderen en ervoor zorgen dat rust en ontsteking afnemen.
- Ontstekingsremmende medicijnen: Medicijnen, zoals Motrin of Aleve (ibuprofen), zijn ontstekingsremmend en kunnen de zwelling rond de pees verminderen.
- Fysiotherapie: Fysiotherapie kan nuttig zijn om de normale enkelgewrichtsmechanica te helpen herstellen.
- Cortison-injecties: Cortison-injecties worden zelden gebruikt, omdat ze kunnen leiden tot peesbeschadiging. In sommige gevallen van terugkerende tendinitis die niet verbetert, kan een injectie met cortison worden overwogen.
Peroneale pees tranen
Tranen van de peroneale pezen kunnen optreden, en komen vaker voor in de peroneus brevis-pees. Er wordt aangenomen dat tranen het gevolg zijn van twee problemen met de pees.
Een probleem is de bloedtoevoer. Tranen van de peroneus brevis komen bijna altijd voor in het stroomgebied waar de bloedtoevoer, en dus de voeding van de pees, het slechtst is.
Het tweede probleem is de nauwe relatie tussen de twee pezen, waardoor de peroneus brevis wordt ingeklemd tussen de peroneus longuspees en het bot.
Tranen van de peroneus brevis worden vaak behandeld met dezelfde behandelingen voor tendinitis die hierboven zijn vermeld. In feite blijkt ongeveer de helft van de tranen die door beeldvorming worden gediagnosticeerd, asymptomatisch te zijn.
Voor patiënten die geen blijvende verlichting van de symptomen vinden, kan een operatie nodig zijn. Er zijn twee belangrijke chirurgische opties voor peroneale peesscheuren:
- Peesdebridement en reparatie: tijdens een peesdebridement kunnen de beschadigde pees en ontstekingsweefsel eromheen worden verwijderd. De peesscheur kan worden gerepareerd en de pees is "buisvormig", waardoor zijn normale vorm wordt hersteld. Peesdebridement en -reparatie is het meest effectief wanneer minder dan 50% van de pees is gescheurd.
- Tenodesis: een tenodesis is een procedure waarbij de beschadigde pees aan de normale pees wordt genaaid. In dit geval wordt het beschadigde segment van de peroneale pees verwijderd (meestal enkele centimeters) en worden de achtergebleven uiteinden aan de aangrenzende overgebleven peroneale pees genaaid. Tenodesis wordt vaak aanbevolen voor tranen waarbij meer dan 50% van de pees betrokken is.
Herstel na een operatie kan enkele weken van beperkte gewichtsbelasting en immobilisatie inhouden, afhankelijk van het type ingreep dat wordt uitgevoerd. Na immobilisatie kan de therapie beginnen.
De totale hersteltijd is gewoonlijk zes tot twaalf weken, afhankelijk van de omvang van de operatie. Risico's van een operatie zijn onder meer infectie, stijfheid en aanhoudende pijn. Dat gezegd hebbende, kan de operatie succesvol zijn, en sommige onderzoeken melden dat 85% tot 95% van de patiënten weer kan sporten.