Post-infectieuze IBS

Velen van ons hebben ooit een ‘buikgriep’ meegemaakt. De typische symptomen van koorts, braken en diarree verdwijnen meestal binnen enkele dagen. Helaas gebeurt dat voor sommige mensen niet altijd zoals verwacht.

In sommige gevallen kunnen deze symptomen blijven hangen na een acute gastro-intestinale (GI) infectie. Wanneer deze meer chronische symptomen zich ontwikkelen, worden ze post-infectueus prikkelbare darmsyndroom of IBS (IBS-PI) genoemd.

Wat is IBS-PI?

Post-infectieuze IBS kan elk aantal GI-infecties volgen die optreden in de maag en darmen. Studies schatten dat ongeveer 10 procent van de mensen die te maken hebben met chronische IBS-achtige symptomen een versnellende bacteriële of virale GI-infectie hebben gehad.

Niet alle patiënten met IBS-achtige symptomen hebben eerder een infectie gehad. Bij andere patiënten treden symptomen van overheersende diarree (IBS-D) of overheersende constipatie (IBS-C) PDS op zonder geïdentificeerde oorzaak. Sommige patiënten ervaren zelfs IBS-symptomen in de context van afwisselende constipatie en diarree.

In veel gevallen ontwikkelen mensen echter de diarree-overheersende vorm van IBS, bekend als IBS-D. U kunt ook een combinatie van constipatie- en diarree-symptomen krijgen, maar constipatie-overheersende IBS (IBS-C) is zeldzaam bij post-infectieuze oorzaken.

IBS-PI is doorgaans het enige subtype van IBS waarbij de oorzaak kan worden vastgesteld.

Wat zijn de risicofactoren voor IBS-PI?

Onderzoek heeft verschillende factoren geïdentificeerd die het risico kunnen vergroten dat IBS-PI zich ontwikkelt na een GI-infectie:

• De ernst van de eerste infectie: IBS-PI treedt vaak op nadat individuen een bacteriële infectie hebben ervaren, zoals voedselvergiftiging. Het type bacterie dat de infectie veroorzaakt, de duur van de ziekte en de ernst van de eerste symptomen lijken allemaal invloed te hebben op de kans op het ontwikkelen van een volgende IBS-PI. Helaas kan het behandelen van de infectie met antibiotica het risico op IBS-PI zelfs vergroten.
• Geslacht en levensstijl: vrouwen lopen een groter risico dan mannen. Ook lijken mensen die roken een grotere kans te hebben om IBS-PI te ontwikkelen.
• Angst en stress: IBS-PI lijkt zich vaker te ontwikkelen bij personen die hogere niveaus van angst of stressvolle levensgebeurtenissen hebben meegemaakt in de drie maanden voorafgaand aan de eerste infectie. Mensen met een depressie of hypochondrie (ziekte-angststoornis) lopen ook een hoger risico.

Er lijken factoren te zijn die u kunnen beschermen tegen IBS-PI. Volgens studies lopen personen ouder dan 60 jaar een verminderd risico. Evenzo wijst onderzoek uit dat braken tijdens de eerste ziekte het risico op IBS-PI met wel 50 procent kan verminderen.

Wat gebeurt er daarbinnen?

Er wordt gedacht dat er tijdens een GI-infectie een toename is van ontstekingscellen in het slijmvlies van de darmen. Onder normale omstandigheden nemen deze cellen in de loop van de tijd af. Voorlopig onderzoek naar de kwestie suggereert dat het langer duurt voordat deze ontstekingsreactie verdwijnt in gevallen van IBS-PI.Een hoger aantal van deze cellen blijft lang na de eerste infectie zichtbaar.

Hoe wordt IBS-PI behandeld?

Zoals bij alle gevallen van IBS, is de behandeling over het algemeen gericht op het verlichten van specifieke symptomen. Opties zijn onder meer het gebruik van middelen tegen diarree zoals imodium, probiotica en de aanbeveling van een vezelarm dieet.

Wat is de prognose voor IBS-PI?

Het goede nieuws is dat patiënten van wie de IBS postinfectie heeft, een gunstiger prognose hebben dan degenen voor wie de oorsprong van de IBS onbekend is. Geschat wordt dat ongeveer de helft van alle IBS-PI-patiënten zal terugkeren naar hun pre-infectieuze staat van spijsvertering.​

Het kan echter jaren duren voordat de IBS-PI-symptomen volledig zijn verdwenen. Herstel is minder waarschijnlijk als er sprake is van naast elkaar bestaande angst of depressie. De behandeling van deze emotionele symptomen is dus een belangrijke gezondheidsprioriteit.