We zullen bijna allemaal wel eens een fasciculatie hebben meegemaakt. Een fasciculatie is gewoon een kleine, onvrijwillige spiertrekking op een willekeurig deel van het lichaam, spontaan. De spiertrekkingen kunnen groot genoeg zijn om gevoeld te worden, maar zijn over het algemeen niet groot genoeg om een spiertrekking te veroorzaken.
Hoewel sommige mensen een fasciculatie zullen opmerken wanneer het gebeurt, zoals wanneer een ooglid trilt, zullen veel van de gebeurtenissen onopgemerkt blijven.
Jeannot Olivet / E + / Getty ImagesOorzaken
Goedaardige fasciculaties zijn over het algemeen vervelender dan ernstig. Ze komen relatief vaak voor en treffen wel eens ongeveer 70% van de verder gezonde mensen.
In neurologische termen zijn fasciculaties het spontaan afvuren van een motorische eenheid, een groep zenuw- en spiercellen die samenwerken om een spier samen te trekken. Met fasciculatie zullen een of enkele van deze eenheden ongevraagd vuren.
Algemene oorzaken
Goedaardige fasciculaties kunnen vaak ontstaan na te veel cafeïne drinken of roken (vanwege de stimulerende werking van nicotine). Andere stimulerende en niet-stimulerende medicijnen worden ook in verband gebracht met de aandoening, waaronder:
- Benadryl (difenhydramine)
- Dramamine (dimenhydrinaat)
- Sudafed (pseudo-efedrine)
- Ritalin (methylfenidaat)
Op andere momenten kan het hebben van te weinig van een bepaalde elektrolyt, zoals magnesium en calcium, een spontane spiertrekking veroorzaken.
Goedaardige fasciculaties kunnen ook optreden in tijden van stress of ziekte en zelfs tijdens inspanning. Oefening is in feite een van de meest voorkomende oorzaken, die meestal optreden nadat een persoon een training heeft voltooid en thuis rust.
Fasciculaties die door deze aandoeningen worden veroorzaakt, moeten als zorgelijk worden beschouwd of moeten medische aandacht vereisen.
Ongewone oorzaken
Minder vaak kunnen fasciculaties het teken zijn van iets ernstigers. Deze omvatten ziekten of aandoeningen die het centrale zenuwstelsel, direct of indirect, aantasten.
Enkele van de meer zorgwekkende oorzaken zijn:
- Amyotrofische laterale sclerose (ook bekend als de ziekte van Lou Gehrig of AML) en andere motorneuronziekten
- Moersch-Woltmann-syndroom (ook wel "stiff person syndrome" genoemd)
- Paraneoplastische syndromen, een aan kanker gerelateerde zenuwaandoening
- Perifere neuropathie, die de zenuwen van de gecoördineerde beweging aantast
- Rabiës, waarvan het virus via zenuwen naar de hersenen reist
- Schwartz-Jampel-syndroom, een zeldzame genetische aandoening van het zenuwstelsel
- Ruggenmergletsel, inclusief hersenschudding
- Spinale spieratrofie, een genetische aandoening van motorneuronen in de wervelkolom en hersenstam
Binnen deze context is de behandeling van fasciculatie gericht op het oplossen of beheersen van de onderliggende aandoening.
Benigne fasciculatiesyndroom
Naast bekende oorzaken is er een aandoening die benigne fasciculatiesyndroom (BFS) wordt genoemd, waarbij de oorzaak van aanhoudende spiertrekkingen idiopathisch is (betekenis van onbekende oorsprong). Met BFS wordt de spiertrekkingen vaak beschreven als meedogenloos, die continu of in willekeurige afleveringen plaatsvindt.
De term "goedaardig" is niet bedoeld om de verstoring te bagatelliseren die de BFS kan oogsten. De meedogenloosheid van de aandoening kan de kwaliteit van leven en het gevoel van welzijn van een persoon verminderen, wat kan leiden tot ernstige angst en depressie.
Omdat BFS idiopathisch is, moet de diagnose worden gesteld door uitsluiting, met behulp van een reeks tests en onderzoeken om alle andere mogelijke oorzaken uit te sluiten.Deze omvatten niet alleen de bovengenoemde bekende oorzaken, maar ook aandoeningen die zich vaak kunnen manifesteren bij spiertrekkingen, zoals:
- Chronische vermoeidheid
- Fibromyalgie
- Paresthesieën
- Myoclonische schokken
- Hyperreflexie (overactieve reflexen)
Wanneer deze gepaard gaat met krampen of pijn, wordt de aandoening vaak het kramp-fasciculatiesyndroom (CSF) genoemd.
Behandeling
Hoewel enige controle van ernstige fasciculaties kan worden bereikt met bètablokkers en anti-epileptische medicatie, is nooit aangetoond dat een medicijn het symptoom consequent verlicht.
Een van de meest effectieve manieren om BFS te beheersen, is ontspanning en het beheersen van angst. Angst heeft zowel een oorzaak-gevolgrelatie als fasciculatie; het kan zowel een episode uitlokken als de ernst ervan verergeren zodra het begint.
Als de angst ernstig is, is het het beste om hulp te zoeken bij een psycholoog of psychiater die training voor stressvermindering kan geven of, indien nodig, middelen tegen angst kan voorschrijven. Stimulerende middelen zoals cafeïne moeten ook worden vermeden.
Een woord van Verywell
Goedaardige fasciculatie is, zoals de naam zegt, meestal goedaardig en verdwijnt meestal vanzelf zonder behandeling. Als dit niet het geval is, of als de spiertrekkingen u onnodige stress of ergernis veroorzaken, vraag dan uw arts om de mogelijke oorzaken te onderzoeken.
In sommige gevallen kan een verandering van medicatie voldoende zijn. Op andere momenten wordt u mogelijk doorverwezen naar een neuroloog die gespecialiseerd is in aandoeningen van het centrale zenuwstelsel. Als er geen oorzaak wordt gevonden, kunnen er inspanningen worden geleverd om stress te verminderen of onderliggende angsten te behandelen die de fasciculaties kunnen voeden.