Het vrouwelijke voortplantingssysteem is een goed gecoördineerde groep van interne en externe organen die tot doel hebben een normale zwangerschap voor te bereiden en te behouden.
Erics Photography / Getty Images
Externe voortplantingsorganen
De vulva (afgeleid van het Latijn voor "bedekken") bestaat uit de uitwendige vrouwelijke geslachtsorganen, waaronder de mons pubis, grote schaamlippen, kleine schaamlippen, clitoris, vestibulaire bollen, vaginale opening en de klieren van Bartholin, en de vestibulaire klieren van Skene.
Mons Pubis
De mon pubis, ook wel bekend als de schaamheuvel, is een massa vetweefsel rond het schaambeen. Het bevat olie-afscheidende klieren die stoffen afgeven, feromonen genaamd, die betrokken zijn bij seksuele aantrekkingskracht.
Grote schaamlippen
De grote schaamlippen (vertaald uit het Latijn voor "grote lippen") zijn structuren die de andere externe voortplantingsorganen omsluiten en beschermen. Elke labiale "lip" heeft twee oppervlakken: een buitenste, gepigmenteerd oppervlak bedekt met schaamhaar en een binnenste, glad oppervlak bevolkt met olie-uitscheidende talgzakjes.
Kleine schaamlippen
De kleine schaamlippen (Latijn voor "kleine lippen") zijn kleinere structuren die zich in de grote schaamlippen bevinden. Ze hebben ook een beschermende functie doordat ze de vaginale opening en de urine-opening (urethra) omringen en insluiten.
Clitoris
De twee kleine schaamlippen "lippen" ontmoeten elkaar bij de clitoris, een kleine en gevoelige overvloed die vergelijkbaar is met de penis bij mannen. Het is bedekt met een huidplooi, de voorhuid genaamd, die overeenkomt met de voorhuid bij mannen.
Net als bij de penis, kan de clitoris stijf worden door gestimuleerd. Stimulatie van de clitoris is een belangrijk onderdeel van seksuele opwinding bij vrouwen.
Vestibulaire bollen
De vestibulaire bollen zijn zeldzaam twee langwerpige massa's erectiel weefsel aan weerszijden van de vaginale opening. Tijdens seksuele opwinding vullen de bollen zich met bloed, waardoor een erectie ontstaat.
Het bloed in het erectiele weefsel komt vrij tijdens een orgasme wanneer het wordt teruggevoerd naar de bloedsomloop.
Bartholin's en strengklieren
De klieren van Bartholin zijn twee klieren ter grootte van een erwt die zich naast de vaginale opening bevinden en waarvan het de rol is om slijm af te scheiden om de vagina te smeren tijdens seks. De klieren van de Skene hebben dezelfde functie, maar bevinden zich aan de achterkant van de vaginale wand nabij het onderste uiteinde van de urethra.
Interne voortplantingsorganen
De vrouwelijke interne voortplantingsorganen zijn samengesteld uit de vagina, baarmoederhals, baarmoeder, eileiders en eierstokken.
Vagina
De vagina is een elastisch maar gespierd kanaal dat zich tussen de urethra en het rectum bevindt en ongeveer 3,5 tot 4 inch lang is. Het bovenste deel van de vagina sluit aan op de baarmoederhals, terwijl het onderste deel zich naar de buitenkant van het lichaam opent.
Tijdens geslachtsgemeenschap wordt de vagina langer, breder en vol bloed terwijl deze zich voorbereidt om penetratie te accepteren. De vagina dient ook als doorgang voor baarmoederhalsslijm, menstruatievloeistof en andere afscheidingen. Tijdens de bevalling wordt de baby vanuit de baarmoeder door het vaginale kanaal geduwd.
Baarmoederhals
De baarmoederhals is het onderste deel van de baarmoeder dat de baarmoeder met de vagina verbindt. Het is een kleine buisvormige structuur die de baarmoeder beschermt tegen infectie en de doorgang van sperma tijdens geslachtsgemeenschap vergemakkelijkt. Het grootste deel van de maand is de externe opening bedekt met dik, plakkerig slijm dat onherbergzaam is voor bacteriën.
Rond de ovulatie wordt het slijm dunner en vormt het waterige strengen (spinnbarkeit genoemd) die het voor sperma gemakkelijker maken om de baarmoeder binnen te dringen. Wanneer zwangerschap optreedt, zal het slijm hard worden en een cervicale plug vormen die het cervicale kanaal afsluit en de zich ontwikkelende foetus beschermt tot het moment van bevalling.
Baarmoeder
De baarmoeder, ook wel de baarmoeder genoemd, is een hol, peervormig orgaan dat bij vrouwen wordt aangetroffen. Gelegen tussen de blaas en het rectum, opent het onderste uiteinde van de baarmoeder zich naar de baarmoederhals, die zich vervolgens opent naar de vagina. De baarmoeder vervult vele cruciale functies in het voortplantingsproces, waarvan de belangrijkste rol het huisvesten is van een zich ontwikkelende foetus.
Tijdens een normale menstruatiecyclus wordt het baarmoederslijmvlies, het baarmoederslijmvlies genoemd, met bloed dikker als voorbereiding op de zwangerschap. Als er geen zwangerschap plaatsvindt, wordt de voering tijdens de menstruatie afgeworpen.
Eileiders
Eileiders zijn de twee lange, dunne buizen die aan elke kant van de baarmoeder zijn aangesloten. De andere uiteinden lopen open naar verschillende lange franjes, fimbriae genaamd, die aansluiten op de eierstokken.
Tijdens de eisprong beginnen de fimbriae heen en weer te pulseren om het ei in de eileider te leiden. Eenmaal in de buis drijven kleine haartjes, trilharen genaamd, het ei naar de baarmoeder. Bemesting vindt meestal plaats in de eileider wanneer de eicel een sperma tegenkomt.
Eierstokken
De eierstokken zijn een paar klieren ter grootte en vorm van een amandel waarin eieren worden bewaard en het hormoon oestrogeen wordt geproduceerd. De eierstokken worden op hun plaats gehouden door verschillende ligamenten aan weerszijden van de baarmoeder.
In een normale menstruatiecyclus geven de eierstokken om de 28 dagen een eicel af, die elk potentieel hebben voor bevruchting en zwangerschap. Het proces waarbij het ei (eicel) wordt vrijgegeven, wordt ovulatie genoemd.
De menstruatiecyclus
Tijdens de vruchtbare jaren van een vrouw ondergaat het lichaam meestal een reeks maandelijkse hormonale veranderingen die ervoor zorgen dat er zich een eicel in de eierstok ontwikkelt terwijl de baarmoeder zich voorbereidt op een mogelijke zwangerschap.
Als er geen zwangerschap optreedt, worden de voering en het ei uit de menstruatie verwijderd. Als er zwangerschap optreedt, houdt het voortplantingssysteem de zwangerschap gedurende de negen maanden van de zwangerschap in stand.
De gemiddelde menstruatiecyclus is ongeveer 28 dagen en verloopt in fasen. De cycli worden aangestuurd door vier belangrijke hormonen:
- Follikelstimulerend hormoon (FSH)
- Luteïniserend hormoon (LH)
- Oestrogeen
- Progesteron
Folliculaire fase
Tijdens de folliculaire fase komen FSH en LH vrij uit de hersenen en reizen via de bloedbaan naar de eierstokken. De hormonen stimuleren ongeveer 20 eicellen in de eierstokken, die elk zijn ingekapseld in een schaal die een follikel wordt genoemd.
Door het vrijkomen van FSH en LH zullen ook de oestrogeenspiegels stijgen. Op een gegeven moment zal de concentratie oestrogeen in het bloed de aanmaak van FSH uitschakelen. Hierdoor wordt het aantal follikels dat volwassen wordt, beperkt.
Uiteindelijk zal één follikel domineren en ervoor zorgen dat alle andere follikels stoppen met groeien en afsterven.
Ovulatoire fase
De ovulatiefase begint ongeveer 14 dagen nadat de folliculaire fase is begonnen. Omdat de toename van oestrogeen ervoor zorgt dat de FSH-productie wordt stopgezet, zorgt het ook ervoor dat de LH-waarden stijgen. De toename van LH zorgt ervoor dat de dominante follikel eindelijk zijn ei vrijgeeft. Dit heet ovulatie.
Als het ei wordt losgelaten, wordt het gevangen door de fimbriae en begint het door een van de twee eileiders te reizen.
Luteale fase
De luteale fase begint wanneer de lege follikel verandert in een nieuwe structuur genaamd het corpus luteum, wiens rol het is om progesteron af te scheiden. Progesteron is het hormoon dat de baarmoeder voorbereidt op een bevruchte eicel.
Als er bevruchting optreedt, implanteert het ei zich in de baarmoederwand, wat resulteert in zwangerschap. Als dit niet het geval is, zal het baarmoederslijmvlies afbreken en tijdens de menstruatie worden afgestoten en begint een nieuwe menstruatiecyclus.
