Een beroerte treedt op wanneer de bloedstroom naar de hersenen wordt onderbroken of verminderd. Wanneer een bloedvat verstopt of beschadigd raakt door een lek of een breuk, zorgt dit ervoor dat de bloedtoevoer vertraagt of stopt.
Bloed transporteert zuurstof en voedingsstoffen door bloedvaten die slagaders worden genoemd. Elk compromis in de arteriële bloedstroom in de hersenen berooft het van de nodige zuurstof en voedingsstoffen. Dit veroorzaakt functieverlies van het deel van de hersenen dat door een bepaalde slagader wordt aangevoerd. Een beroerte manifesteert zich als een groep symptomen die wordt veroorzaakt door functieverlies van een deel van de hersenen.
Het deel van de hersenen dat door een beroerte wordt aangetast, komt overeen met een bepaald bloedvat. De bloedvaten die de hersenen voeden, volgen een welbepaald patroon. Sommige gebieden in de hersenen kunnen bloed ontvangen uit meer dan één bloedvat, maar gewoonlijk levert één bloedvat het grootste deel van het bloed aan een bepaald hersengebied.
Het volgende is een lijst van bloedvaten die, wanneer ze gewond raken, een beroerte veroorzaken.
JOHN BAVOSI / SCIENCE PHOTO LIBRARY / Getty Images
Bloedvaten van de hersenen
Halsslagaders: de halsslagaders bevinden zich aan de voorkant van de nek en zorgen voor het grootste deel van de bloedtoevoer naar de hersenen, met name de voorkant van de hersenen. Halsslagaders bevinden zich in de nek, dus ze zijn beter toegankelijk dan bloedvaten in de hersenen zelf. Hierdoor kunnen artsen de gezondheid van de halsslagaders evalueren met behulp van apparatuur zoals Doppler-echografie om te zien of de halsslagaders smal zijn of grote hoeveelheden cholesterol hebben. Halsslagaders zijn ook veel toegankelijker voor chirurgisch herstel dan bloedvaten die zich diep in de hersenen bevinden.
Vertebrale slagaders: de vertebrale slagaders bevinden zich in de achterkant van de nek en leveren bloed naar de achterkant van de hersenen. De wervelslagaders leveren bloed aan een relatief klein, maar belangrijk deel van de hersenen, de hersenstam. Dit is het deel van de hersenen dat levensondersteunende functies bestuurt, zoals ademhaling en het reguleren van het hart.
Basilair slagader: De basilaire slagader is het samenvoegen van de wervelslagaders verder omhoog en dieper in de hersenen. Het levert ook bloed aan de hersenstam, die de oogbewegingen en levensondersteunende functies regelt.
Voorste hersenslagader: de linker en rechter voorste hersenslagaders zijn takken van respectievelijk de linker en rechter halsslagader en ze leveren bloed aan het frontale gebied van de hersenen, dat gedrag en gedachten regelt.
Middelste hersenslagader: de middelste hersenslagaders zijn takken van respectievelijk de linker en rechter halsslagader. De middelste hersenslagaders zorgen voor bloedtoevoer naar de delen van de hersenen die de beweging regelen. Er is een middelste hersenslagader aan elke kant van de hersenen.
Achterste hersenslagader: de achterste hersenslagaders vertakken zich van de basilaire slagader. De rechter posterieure cerebrale slagader levert bloed aan het meest achterste rechtergebied van de hersenen en de linker posterieure cerebrale slagader levert bloed aan het meest linkse achtergebied van de hersenen.
Posterieure communicerende slagader: de posterieure communicerende slagader laat bloed stromen tussen de rechter en linker posterieure hersenslagaders. Dit zorgt voor een beschermend effect. Wanneer een van de achterste hersenslagaders een beetje smal wordt, kan de achterste communicerende slagader een milde vernauwing compenseren door bloed toe te voeren vanaf de andere kant, zoals een tunnel of een brug.
Voorste communicerende slagader: De voorste communicerende slagader is een verbinding tussen de rechter en linker voorste hersenslagaders. Dit bloedvat biedt, net als de achterste communicerende slagader, een beschermend effect door de bloedtoevoer van de andere kant te delen. De communicerende slagaders maken deel uit van een ring van bloedvaten in de hersenen die de Circle of Willis wordt genoemd.
Oogheelkundig: de oftalmische slagaders voorzien de ogen van bloed en leveren daarom belangrijke voedingsstoffen voor het zicht en de oogbeweging.
Netvlies: de retinale slagaders zijn kleine bloedvaten die bloed naar het netvlies sturen, het deel van de achterkant van het oog dat verantwoordelijk is voor het zicht.
Wanneer een deel van de hersenen onvoldoende bloedtoevoer heeft, kan een beroerte optreden. De gecombineerde symptomen helpen zorgverleners om de locatie van de beroerte te bepalen en welk bloedvat is aangetast. Dit kan helpen bij het behandelings- en herstelplan voor de lange en korte termijn.