Verslaving is een complexe chronische hersenaandoening die wordt gekenmerkt door middelenmisbruik of herhaalde betrokkenheid bij preblematisch gedrag, zoals gokken, dat dan doorgaat ondanks het veroorzaken van schade aan uzelf of anderen. Het betreft interacties tussen de hersenen, genen, en omgevingsfactoren.
NoSystem-afbeeldingen / Getty Images
Veel voorkomende behandelingsbenaderingen zijn onder meer gedragstherapieën en medicijnen. Afhankelijk van de specifieke verslaving worden verschillende behandelingsopties aanbevolen, en in veel gevallen wordt een combinatie van benaderingen geadviseerd.
Zoals bij de meeste chronische aandoeningen, wordt de eerdere behandeling gestart, des te waarschijnlijker is het herstel succesvol.
Behandeling is geen genezing en herstel is vaak een langdurig proces. Een terugval krijgen tijdens de behandeling is niet ongebruikelijk, hoewel er nieuwere behandelingen worden ontwikkeld om te proberen dit te voorkomen.
Medicijnen op recept
Voor veel patiënten zullen voorgeschreven medicijnen deel uitmaken van hun behandelplan. Deze kunnen om verschillende redenen en in verschillende stadia worden voorgeschreven, ook wanneer iemand voor het eerst stopt met het gebruik van een middel, om ontwenningsverschijnselen te behandelen of later om terugval te voorkomen.
Intrekking vindt plaats wanneer iemand voor het eerst stopt met middelenmisbruik. Het kan verschillende fysieke en emotionele symptomen veroorzaken, evenals mentale gezondheidsproblemen.
Sommige verslavingen vereisen ontgifting door middel van specifieke medicijnen. Dit is echter niet hetzelfde als behandeling om verder gebruik te voorkomen. Succesvol herstel vereist het volgen van een behandelplan nadat de ontgifting is voltooid.
Er zijn momenteel geen door de FDA goedgekeurde medicijnen om verslavingen aan stimulerende middelen te behandelen, zoals cocaïne en methamfetamine, of cannabisverslaving. Voor verslavingen aan deze middelen is de behandeling gericht op interventies op het gebied van gedragstherapie.
Voor opioïde-verslaving
Opioïden zijn in de Verenigde Staten een van de meest frequent gemelde receptgeneesmiddelen in aan drugsmisbruik gerelateerde gevallen.
In 2017 verklaarde het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services een noodsituatie voor de volksgezondheid met betrekking tot de opioïdencrisis na een aanzienlijke stijging van het aantal sterfgevallen door een overdosis synthetische opioïden.
Voor mensen met verslavingen aan opioïden, waaronder pijnstillers op recept of medicijnen zoals heroïne, wordt medicatie aanbevolen, zowel tijdens detox als als medicamenteuze behandeling om het herstel te ondersteunen. Deze behandeling staat naast een vorm van gedragstherapie.
De meest voorkomende medicijnen die worden gebruikt om opioïde-verslaving te behandelen, zijn:
- Methadon: dit bindt zich op dezelfde manier aan de opiaatreceptoren in de hersenen als heroïne en andere opiaten.
- Buprenorfine: dit is een medicijn dat zowel opiaatreceptoren blokkeert als stimuleert. Als zodanig wordt aangenomen dat het minder waarschijnlijk wordt misbruikt.
- Naltrexon met verlengde afgifte: dit is geen opiaatvervangende behandeling zoals methadon en buprenorfine. In plaats daarvan blokkeert naltrexon de euforie en kalmerende effecten van opioïden.
- Lofexidine: het eerste medicijn om ontwenningsverschijnselen van opioïden te verminderen door de FDA, lofexidine, wordt sinds het begin van de jaren negentig op grote schaal gebruikt in het Verenigd Koninkrijk. Het is aangetoond dat het ontwenningsverschijnselen significant vermindert in vergelijking met placebo en het kan minder bloeddrukdaling veroorzaken dan vergelijkbare middelen die al enige tijd op deze manier worden gebruikt.
Voor nicotineverslaving
Voor mensen met een nicotineverslaving zijn de meest voorkomende medicijnen:
- Nicotinevervangende therapieën (NRT's): "cold turkey" gaan (volledig stoppen met roken) heeft een laag slagingspercentage. Verkrijgbaar als pleister, inhalator of kauwgom, NRT's vervangen nicotine die anders door roken zou zijn verkregen.
- Wellbutrin (bupropion): van dit antidepressivum is aangetoond dat het de kans op stoppen met roken op lange en korte termijn verbetert.
- Chantix (varenicline): dit medicijn vermindert de onbedwingbare trek door de nicotinereceptoren in de hersenen te stimuleren, hoewel niet zo volledig als nicotine.
U heeft wellicht gehoord dat elektronische sigaretten, ook wel e-sigaretten genoemd, worden gebruikt om te stoppen met roken. Het is echter een onderwerp van discussie of ze voor dit gebruik moeten worden aanbevolen.
Hoewel er aanwijzingen zijn dat elektronische sigaretten in beperkte mate effectief zijn om iemand te helpen stoppen met roken, wordt er ook beweerd dat ze simpelweg de nicotineverslaving verlengen. De gezondheidseffecten van e-sigaretten op de lange termijn zijn momenteel ook onbekend.
Voor alcoholverslaving
De meest voorkomende medicijnen die worden gebruikt voor de behandeling van alcoholverslaving (AUD), ook wel alcoholisme genoemd, zijn:
- Benzodiazepinen: gebruikt voor de behandeling van ontwenningsverschijnselen, benzodiazepinen richten zich op bepaalde neurotransmitters, met name GABA, in de hersenen.
- Campral (acamprosaat): dit wordt gebruikt om het verlangen naar alcohol te verminderen wanneer het wordt gegeven in de periode die aanvankelijk na acute ontwenning is gegeven.
- Naltrexon: dit is een medicijn tegen hunkering voor de langdurige behandeling van alcoholverslaving.
- Antabuse (disulfiram): door dit medicijn dagelijks in te nemen, weten patiënten dat ze een onaangename en mogelijk gevaarlijke reactie zullen krijgen als ze alcohol drinken.
- Antidepressiva: er wordt gedacht dat antidepressiva, met name SSRI's, van enig nut kunnen zijn voor de behandeling van stoornissen door alcoholgebruik en bepaalde andere psychiatrische stoornissen.
Therapieën
Gedragstherapieën zijn de meest gebruikte behandeling voor verslavingen. Deze behandelingen helpen mensen met een verslaving om hun houding en gedrag met betrekking tot de verslaving te veranderen. Ze worden in bijna alle gevallen naast medicijnen aanbevolen.
Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Cognitieve gedragstherapie is een psychotherapiebenadering die vaak wordt gebruikt om depressie, angststoornissen en andere psychische stoornissen te behandelen. Het is echter ook aangetoond dat het effectief is bij het behandelen van verslaving.
CGT helpt patiënten bij het identificeren en veranderen van onaangepaste gedachten en gedragingen die mogelijk bijdragen aan de verslaving. Een centraal onderdeel van deze therapie is het identificeren van ervaringen die tot terugval kunnen leiden, en het helpen van patiënten bij het ontwikkelen van zelfbeheersing en effectieve coping-strategieën.
Van cognitieve gedragstherapie is aangetoond dat het op zichzelf en in combinatie met andere soorten behandelingen een effectieve behandeling is voor stoornissen in het gebruik van middelen.
Het is ook aangetoond dat het op de lange termijn effectief is. In één onderzoek leverde 60% van de patiënten met cocaïneverslaving die CGT naast voorgeschreven medicatie ondergingen, een jaar na hun behandeling schone toxicologische schermen.
Gezinstherapie
Gezinsinterventies blijken een belangrijk onderdeel te zijn van de behandeling van verslavingen, vooral voor jongvolwassenen en adolescenten Gezinstherapie is een specifieke en gerichte behandeling die betrekking heeft op gezinsrollen, relaties, grenzen en functioneren.
Het doel is om de relaties binnen het gezin te verbeteren, wat leidt tot een vermindering van probleemgedrag. Het kan gezinsleden helpen zich bewust te worden van hun eigen behoeften en helpen voorkomen dat verslavingen van de ene generatie op de andere overgaan.
Beheer van onvoorziene gebeurtenissen
Contingency management (CM) omvat het gebruik van positieve bekrachtiging, zoals beloningen of privileges, om onthouding te ondersteunen of door te gaan met de behandeling. Incentives zijn zaken als vouchers die kunnen worden ingewisseld voor winkelartikelen of geld. Het wordt meestal gebruikt in combinatie met andere soorten behandelingen.
Een overzicht van studies van CM-interventies voor stoornissen in middelengebruik tussen 2009 en 2014 wees uit dat 86% significante effecten tijdens de behandeling meldde, maar er is gemengd bewijs over hoe lang CM effectief is na de behandeling.
Een systematische review merkte bijvoorbeeld op dat één studie geen blijvend voordeel van CM vond zes maanden na de behandeling. Andere studies in de review ontdekten dat CM op de lange termijn effectief kan zijn indien gebruikt in combinatie met andere behandelingen zoals CGT.
Motiverende verbeteringstherapie
Motivatieverhogende therapie (MET) is een kortdurende behandeling die leidt tot snelle en intern gemotiveerde gedragsveranderingen. Het doel is om mensen met een verslaving te helpen gemotiveerd te raken om hulp te zoeken of om veranderingen in hun gedrag aan te brengen.
Onderzoek heeft aangetoond dat de effecten van MET afhankelijk zijn van het soort verslaving en het doel van de interventie. Het wordt bijvoorbeeld niet zo effectief geacht bij de behandeling van mensen die meerdere medicijnen gebruiken.
Alternatieve behandelingen
De eerste behandelingslijn voor de meeste vormen van verslaving is medicatie in combinatie met een of andere vorm van gedragstherapie of counseling. Er zijn echter ook alternatieve behandelingen waarvan is aangetoond dat ze effectief zijn. Het is niet aan te raden om alleen op deze behandelingen te vertrouwen, maar ze kunnen u ondersteunen bij uw herstel.
Ooracupunctuur
Een veel voorkomende alternatieve behandeling voor middelenmisbruik is ooracupunctuur, ook bekend als auriculaire acupunctuur. Bij ooracupunctuur worden specifieke punten op het oor gestimuleerd. Het kan individueel worden toegediend, maar wordt vaak in een groep uitgevoerd tijdens herstelprogramma's voor middelenmisbruik.
De National Acupuncture Detoxification Association (NADA) ontwikkelde in de jaren zeventig een gestandaardiseerd protocol voor ooracupunctuur. Sindsdien is er enig onderzoek en anekdotisch bewijs dat de effectiviteit van deze behandeling ondersteunt.
De theorie was echter moeilijk te valideren met gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken. Een van de redenen hiervoor is dat het moeilijk is om de ontvanger te verblinden - als ze niet weten welke behandeling ze krijgen.
Hypnotherapie
Hypnotherapie wordt op grote schaal gepromoot als een methode om te helpen bij sommige verslavingen, zoals om iemand te helpen stoppen met roken. Een getrainde therapeut zal de behandeling uitvoeren, waarbij de cliënt in een veranderde staat van bewustzijn (hypnose) wordt gebracht waar hij meer openstaat voor suggestie.
Hoewel hypnotherapie populair is, heeft onderzoek naar de effectiviteit ervan gemengde resultaten opgeleverd.
Een bevolkingsonderzoek uit 2019 omvatte 18.929 volwassenen in Engeland die gedurende een periode van 12 maanden hadden geprobeerd te stoppen met roken. Het ontdekte dat hypnotherapie niet significant geassocieerd was met onthouding en er werd geconcludeerd dat het minder effectief was voor mensen met een hogere mate van nicotineverslaving.
Een beoordeling uit 2019 van 14 gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken concludeerde dat er onvoldoende bewijs was om te bepalen of hypnotherapie effectiever was dan andere therapeutische interventies of dat het effectiever was dan helemaal geen behandeling.
Levensstijl
Er zijn dingen die u zelf kunt doen om te helpen bij het herstel en het omgaan met verslaving. Zelfzorgstrategieën kunnen uw behandelplan ondersteunen en kunnen ook helpen om stress en vermoeidheid te verminderen.
Strategieën zijn onder meer:
- Eet gezond.
- Oefen regelmatig.
- Krijg genoeg slaap.
- Effectief omgaan met kleine ziekten en aandoeningen.
Sommige vormen van verslaving kunnen verband houden met hoe u met bepaalde stress omgaat. Als u bijvoorbeeld met chronische pijn leeft, loopt u mogelijk een groter risico op verslaving of terugval.
Het ontwikkelen van nieuwe coping-mechanismen kan helpen voorkomen dat iemand afhankelijk is van verslavende middelen of gedragingen. Therapieën, zoals CGT, zijn bedoeld om u te helpen bij het creëren van deze nieuwe strategieën.
Sociale steun is essentieel. Deelnemen aan een steungroep kan u helpen contact te maken met anderen die soortgelijke ervaringen hebben en een cruciaal onderdeel zijn van uw behandelplan.
Andere aandoeningen kunnen ook van invloed zijn op uw herstel. Er is een hoge prevalentie van psychische stoornissen onder mensen met stoornissen in het gebruik van middelen.
Volgens een landelijke enquête die in 2018 werd gepubliceerd, had 32% van de mensen met een verslavingsstoornis in de Verenigde Staten ook een depressieve stoornis. Het is belangrijk om een behandeling te krijgen voor aandoeningen zoals depressie als onderdeel van uw behandelplan voor verslaving. Dit vergroot de kans op succesvol herstel.
Als u, of een dierbare, informatie wilt over ondersteunings- of behandelingsfaciliteiten in uw regio, kunt u de National Hulplijn van de Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) bellen op 1-800-662-4357.
Een woord van Verywell
Onthoud dat er niet één manier is om verslaving te behandelen, en dat herstel er voor iedereen anders uitziet.Voel niet alsof u gefaald heeft als u tijdens uw behandeling een terugval ervaart. Dit is iets dat kan gebeuren en is niet ongebruikelijk.
Het zoeken naar een verslavingsbehandeling kan ontmoedigend zijn, maar het is belangrijk om zo snel mogelijk hulp te krijgen. Herstel op lange termijn zal een continu proces zijn. Hoewel het een uitdaging kan zijn, is het beheersen van verslaving mogelijk en zijn er effectieve behandelingen beschikbaar.