Niveaus van bewustzijn in de geneeskunde

Bewustzijnsniveau (LOC) is een medische term om aan te geven hoe wakker, alert en bewust van de omgeving iemand is, en beschrijft ook de mate waarin iemand kan reageren op standaardpogingen om zijn of haar aandacht te trekken.

Consistente medische termen die het bewustzijnsniveau van een persoon beschrijven, helpen bij de communicatie tussen zorgverleners, vooral wanneer het bewustzijnsniveau in de loop van de tijd fluctueert.

Er zijn verschillende medische aandoeningen en medicijnen die bijdragen aan het bewustzijnsniveau van een persoon. Soms is een verminderd bewustzijn omkeerbaar, andere keren niet.

Normaal bewustzijnsniveau

Volgens medische definities betekent een normaal bewustzijnsniveau dat een persoon ofwel wakker is, ofwel gemakkelijk kan worden gewekt uit de normale slaap. Voorwaarden zijn onder meer:

• Bewustzijn duidt een toestand aan waarin een patiënt wakker, bewust, alert en ontvankelijk is voor prikkels.
• Bewusteloosheid duidt een toestand aan waarin een patiënt een tekort heeft aan bewustzijn en reactievermogen op prikkels (aanraking, licht, geluid). Een persoon die slaapt, zou echter niet als bewusteloos worden beschouwd als het wakker worden zou resulteren in een normaal bewustzijn.

Tussen deze twee uitersten bevinden zich verschillende veranderde bewustzijnsniveaus, variërend van verwarring tot coma, elk met zijn eigen definitie.

Veranderd bewustzijnsniveau (ALOC)

Veranderde of abnormale niveaus van bewustzijn beschrijven toestanden waarin een persoon ofwel een verminderde cognitieve functie heeft of niet gemakkelijk opgewonden kan worden. De meeste medische aandoeningen tasten de hersenen aan en verminderen het bewustzijn wanneer ze ernstig of levensbedreigend worden, en gewoonlijk een veranderde bewustzijnstoestand signaleert een ernstig medisch probleem.

Vaak kan een veranderd bewustzijnsniveau van het ene stadium naar het andere snel verslechteren, dus het vereist een tijdige diagnose en snelle behandeling.

Verwarring

Verwarring beschrijft desoriëntatie die het moeilijk maakt om te redeneren, een medische geschiedenis op te geven of om deel te nemen aan het medisch onderzoek. Oorzaken zijn onder meer slaapgebrek, koorts, medicijnen, alcoholvergiftiging, recreatief drugsgebruik en postictale toestand (herstellen van een aanval).

Delirium

Delirium is een term die wordt gebruikt om een ​​acute verwarde toestand te beschrijven. Het wordt gekenmerkt door verminderde cognitie.

In het bijzonder aandacht, verandering van de slaap-waakcyclus, hyperactiviteit (agitatie) of hypoactiviteit (apathie), perceptuele stoornissen zoals hallucinaties (dingen zien die er niet zijn) of wanen (valse overtuigingen), evenals door instabiliteit van hartslag en bloeddruk kunnen worden gezien bij delirium.

Oorzaken kunnen zijn: alcoholontwenning, recreatieve drugs, medicijnen, ziekte, orgaanfalen en ernstige infecties.

Lethargie en slaperigheid

Lethargie en slaperigheid beschrijven ernstige sufheid, lusteloosheid en apathie die gepaard gaan met verminderde alertheid. Een lusteloze patiënt heeft vaak een zachte aanraking of verbale stimulatie nodig om een ​​reactie op gang te brengen. Oorzaken kunnen zijn: ernstige ziekten of infecties, recreatieve drugs en orgaanfalen.

Obtundatie

Obtundatie is een vermindering van de alertheid met langzame reacties op prikkels, waarbij herhaalde stimulatie vereist is om de aandacht vast te houden, evenals langdurige slaapperioden en sufheid tussen deze perioden. Oorzaken kunnen zijn: vergiftiging, beroerte, hersenoedeem (zwelling), sepsis (een bloedinfectie) en gevorderd orgaanfalen.

Stupor

Stupor is een niveau van verminderd bewustzijn waarbij een persoon slechts minimaal reageert op krachtige stimulatie, zoals het knijpen van de teen of het laten schijnen van een licht in de ogen. Oorzaken kunnen zijn: beroerte, overdosis drugs, zuurstofgebrek, hersenoedeem en myocardinfarct (hartaanval).

Coma

Coma is een toestand van niet-reageren, zelfs niet op prikkels.Een persoon in coma kan een kokhalsreflex missen (kokhalzen als reactie op een tongspatel achter in de keel) of een pupilreactie (pupillen vernauwen zich normaal als reactie op licht).

Het wordt veroorzaakt door een ernstig verminderde hersenfunctie, meestal als gevolg van extreem bloedverlies, orgaanfalen of hersenbeschadiging.

De oorzaken van deze veranderde bewustzijnstoestanden kunnen elkaar overlappen. De vroege stadia van hersenoedeem of orgaanfalen kunnen bijvoorbeeld verwarring veroorzaken, maar kunnen snel door de stadia van lethargie, obtundatie, verdoving en coma heengaan.

Classificaties van coma

De toestanden van coma en verdoving kunnen ook worden onderverdeeld in niveaus of classificaties die de mate van niet-reageren van een persoon verder verduidelijken. Er zijn verschillende systemen ontwikkeld om deze classificaties te standaardiseren, wat de communicatie tussen zorgverleners verbetert en ook helpt bij het onderzoek.

De meest gebruikte classificatiesystemen zijn de Grady Coma Scale en de Glasgow Coma Scale:

• De Grady Coma-schaal beoordeelt een coma in graden van I tot V. De graden worden bepaald op basis van iemands staat van bewustzijn en reactie op stimuli, zoals reactie op de naam van de persoon die wordt genoemd, lichte pijn en diepe pijn. Graad I duidt op verwarring, terwijl V duidt op geen reactie op stimuli (coma).
• De Glasgow Coma Scale gebruikt een score om het bewustzijnsniveau te identificeren, van 1 tot 15, waarbij 15 een normale bewustzijnsstaat is. Deze schaal houdt rekening met verbale, motorische en oogreacties op stimuli bij het bepalen van de algehele score.

Een woord van Verywell

Er zijn ook psychologische termen die worden gebruikt om bewustzijn te beschrijven (volledig bewust van iemands bedoelingen), in tegenstelling tot het onderbewustzijn (beschrijft vaak diepere bedoelingen) en voorbewustzijn (gerelateerd aan geheugen).

Er zijn ook verschillende andere theorieën en definities van bewustzijn die stadia van slaap, niveaus van zelfbewustzijn en de relatie tussen mens en materie beschrijven. Hoewel al deze definities zeker geldig zijn, worden ze niet gebruikt om medische bewustzijnstoestanden te definiëren.