Multipel myeloom is een vorm van witte bloedcelkanker, met name plasmacellen, een type B-cel. Multipel myeloom is een bloedkanker, geen solide tumor.
In 2020 waren er 32.270 nieuwe gevallen van multipel myeloom, goed voor 1,8% van alle nieuwe gevallen van kanker in de Verenigde Staten. Het overlevingspercentage na vijf jaar is 53,9%. en er zijn 12.830 geschatte sterfgevallen per jaar als gevolg van multipel myeloom, goed voor 2,1% van alle sterfgevallen door kanker.
Veel factoren kunnen de overlevingskansen beïnvloeden, zoals leeftijd en algehele gezondheid. Het overlevingspercentage van multipel myeloom is sinds 1975 bijna verdubbeld.
Wat is multipel myeloom?
Plasmacellen zijn immuuncellen die hun oorsprong vinden in het beenmerg. Ze maken antilichamen aan om het lichaam tegen infectie te beschermen. Bij multipel myeloom worden sommige plasmacellen kanker en vermenigvuldigen ze zich. Het resultaat is dat het beenmerg niet genoeg gezonde cellen aanmaakt en dat de overmatige productie van antilichamen het bloed overspoelt. De plasmacellen stapelen zich op in het beenmerg en vormen tumoren in botten door het hele lichaam.
UCSF / Getty-afbeeldingen
Overlevingskansen
De overlevingskansen variëren aanzienlijk per stadium van de ziekte. Als u bijvoorbeeld in stadium 1 wordt gediagnosticeerd en behandeld, heeft u een beter overlevingspercentage dan wanneer u de diagnose multipel myeloom in stadium 2 of 3 zou krijgen.
De overlevingskansen van multipel myeloom worden geschat op basis van epidemiologische gegevens die zijn verzameld door het SEER-programma van het National Cancer Institute. Multipel myeloom wordt geclassificeerd op basis van het aantal aanwezige tumoren en wordt beschreven als gelokaliseerd (één tumor) of ver weg (veel tumoren door het hele lichaam).
Bij deze overlevingskansen wordt geen rekening gehouden met persoonlijke risicofactoren. Als een persoon met multipel myeloom op afstand bijvoorbeeld voor zijn gezondheid in elk aspect zorgt, kan zijn overlevingskans groter zijn dan iemand die dezelfde aandoening heeft maar geen gezonde levensstijl leidt.
Factoren die de overleving beïnvloeden
Prognose van multipel myeloom is een voorspelling van hoe de aandoening zich in de loop van de tijd zal ontwikkelen en veranderen. Verschillende factoren die niet worden weerspiegeld in de SEER-gegevens kunnen de prognose van een individu beïnvloeden, inclusief het stadium van de ziekte.
Stadium van de ziekte
Het stadium van multipel myeloom wordt bepaald door het gehalte van twee specifieke eiwitten: albumine en bèta-2-microglobuline. Albumine is een bestanddeel van gezond bloed en bèta-2-microglobuline is verhoogd bij bloedkanker.
De stadia van multipel myeloom zoals gedefinieerd door het International Staging System zijn:
- Fase 1: In dit stadium is het niveau van bèta-2-microglobuline minder dan 3,5 milligram (mg) / liter (L). Niveaus van albumine zijn doorgaans 3,5 gram (g) / deciliter (dL) of meer.
- Fase 2: het bèta-2-microglobuline is minder dan 3,5 mg / l en het albumine is minder dan 3,2 g / dl. Deze fase kan ook worden gekenmerkt door bèta-2-microglobulinespiegels van meer dan 3,5 mg / l en minder dan 5,5. mg / L met elk niveau van albumine.
- Fase 3: Beta-2-microglobulineniveaus zijn 5,5. mg / L of hoger met elk niveau van albumine
Leeftijd
Leeftijd heeft ook invloed op de overleving. Jonge mensen met deze aandoening hebben meer kans op een betere prognose.
Symptomen
Bepaalde effecten van multipel myeloom, met name nierfalen, kunnen leiden tot een lagere overlevingskans. In één onderzoek had 16% van de patiënten met multipel myeloom met nierinsufficiëntie een mediane totale overleving van 13 maanden, vergeleken met een mediane overleving van 41 maanden voor patiënten zonder deze complicatie.
Veel voorkomende en zeldzame symptomen en complicaties van multipel myeloom
Lab-waarden
Klinische en laboratoriumbevindingen kunnen helpen bepalen hoe snel de tumor groeit, de omvang van de ziekte, de biologische samenstelling van de tumor en de respons op therapie. Door vroeg in de loop van de behandeling de niveaus van deze prognostische tests vast te stellen, ontstaat een basis waarop de voortgang van de ziekte en de respons op therapie kunnen worden gemeten.
Chromosomale afwijkingen
Afwijkingen geassocieerd met multipel myeloom zijn geïdentificeerd in chromosomen 14 en chromosoom 17. Patiënten met deze afwijkingen hebben de neiging om lagere overlevingspercentages te ervaren dan degenen zonder.
Verschillende genetische afwijkingen weerspiegelen ook het reactievermogen op behandelingen en kunnen worden gebruikt om specifieke vormen van behandeling te helpen sturen.
Genexpressie
Onderzoekers hebben genen voor de ziekte van multipel myeloom gevonden met behulp van genexpressieprofilering, wat heeft geleid tot de ontwikkeling van een op genen gebaseerd classificatiesysteem voor multipel myeloom. Een studie vond in totaal 156 genen, waaronderFGFR3enCCND1, vertoonden een sterk verhoogde expressie in gevallen van multipel myeloom.
Behandelingsrespons en herhaling
Het overlevingspercentage van een persoon kan ook worden beïnvloed door hoe goed ze op de behandeling reageren. Reacties worden gemeten aan de hand van niveaus van monoklonale eiwitten die in bloedserum of urine worden aangetroffen. Ze zijn als volgt ingedeeld:
- Volledige respons: er zijn geen aanwijzingen voor abnormale plasmacellen
- Zeer goede gedeeltelijke respons: abnormaal monoklonaal eiwit wordt met 90% verminderd
- Gedeeltelijke respons: 50% vermindering van abnormaal monoklonaal eiwit
- Minimale respons: een vermindering van abnormaal monoklonaal eiwit met 25% tot 49%
- Stabiele ziekte: er is geen verandering in de ziekte na de behandeling
- Progressieve ziekte: kanker blijft zich ontwikkelen tijdens of na de behandeling
Zelfs na een succesvolle behandeling heeft multipel myeloom een hoog recidiefpercentage. Veel tweedelijns therapieën voor multipel myeloom kunnen de overlevingskansen voor deze gevallen positief beïnvloeden. De tweedelijnsbehandelingscombinatie van lenalidomide-dexamethason resulteerde in één onderzoek in een vermindering van 37% in overlijden of verdere progressie van de ziekte.
Wat je kunt doen
Bepaalde leefstijlfactoren, zoals dieet en lichaamsbeweging, kunnen het risico van een persoon op multipel myeloom verhogen, maar het is onduidelijk of het veranderen van deze risicofactoren het overlevingspercentage beïnvloedt. Positieve veranderingen in levensstijl kunnen echter helpen bij het beheersen van sommige symptomen van multipel myeloom, zoals vermoeidheid, gezondheid van de botten en gezondheid van de nieren.
Eetpatroon
Voedingsmiddelen met een hoog calciumgehalte kunnen de gezondheid van de botten helpen behouden, inclusief zuivelproducten, groene bladgroenten, noten en vis met eetbare botten.
Te veel proteïne of kalium kan een negatieve invloed hebben op de nieren als uw nieren zijn aangetast door multipel myeloom.
Door voldoende verse groenten en fruit te krijgen en bewerkte voedingsmiddelen te vermijden, kunt u gezond blijven en wordt uw lichaam minder belast door ontstekingen.
Oefening
Omdat lichaamsbeweging de immuunfunctie ondersteunt en vermoeidheid helpt voorkomen, is het een goed idee om matige lichaamsbeweging in uw leven op te nemen. Oefening verbetert ook de nierfunctie omdat het vitale metabolische factoren kan verbeteren, zoals bloedglucose, lichaamsgewicht en plasmalipiden.
Mensen met multipel myeloom kunnen kiezen voor trainingen met een lage intensiteit, zoals stevig wandelen, licht joggen of fietsen met een lage weerstand.
De botgezondheid kan ook positief worden beïnvloed door regelmatige lichaamsbeweging, maar er moet rekening worden gehouden met de juiste intensiteit, duur en overwegingen voor mogelijke botlaesielocaties voordat u een oefenprogramma start terwijl u wordt behandeld voor multipel myeloom.
Verminder infectierisico's
Omdat patiënten met multipel myeloom een verzwakt immuunsysteem hebben, is het belangrijk om het risico op infectie te verkleinen. Door de handen vaak en vaak te wassen, worden ziektekiemen, zoals virussen en bacteriën, verminderd.
Wegblijven van drukte, handdesinfecterend middel gebruiken wanneer u uw handen niet kunt wassen, en het vermijden van uw gezicht waar mogelijk kan ook helpen.
Vaccins tegen griep of longontsteking kunnen ook het risico op infectie helpen verminderen. Uw behandeling en ziekte kunnen echter van invloed zijn op uw geschiktheid voor levende vaccins.
Vermijd vallen
Omdat multipel myeloom botten verzwakt, is het belangrijk om blessures zoals vallen te voorkomen. Vermijd vallen waar mogelijk door uw beperkingen te kennen, waar nodig hulpmiddelen te gebruiken en leuningen te installeren in delen van het huis waar u mogelijk een valrisico loopt.
Een woord van Verywell
Een diagnose van multipel myeloom kan overweldigend aanvoelen, maar nieuwe ontwikkelingen in behandelingen kunnen mogelijk de algehele prognose en overleving helpen verbeteren. De ontwikkeling van proteasoomremmers zoals Velcade (bortezomib), Kryprolis (carfilzomib) en Ninlaro (ixazominb) zijn veelbelovend gebleken in zowel het verhogen van de overlevingskans als het verbeteren van de resultaten voor mensen met deze aandoening. Met de juiste behandeling en veranderingen in levensstijl, kunt u de impact van deze ziekte op uw levensduur tot een minimum beperken.
