Darmkanker is de derde belangrijkste oorzaak van aan kanker gerelateerde sterfgevallen in de Verenigde Staten bij zowel mannen als vrouwen De meeste kankers in de dikke darm ontstaan uit poliepen, dit zijn gezwellen die zich vormen in de binnenwand van de dikke darm.Hoewel de meeste poliepen niet echt kanker worden, worden degenen die het meest waarschijnlijk adenomateuze poliepen of adenomen worden genoemd. Grote poliepen (groter dan één centimeter), poliepen die abnormale cellen bevatten (dysplastische poliepen genoemd) en met twee of meer poliepen in de dikke darm, verhogen ook de kans op darmkanker.
In termen van risicofactoren neemt de kans van een persoon op het ontwikkelen van darmkanker toe naarmate hij of zij ouder wordt, vooral na de leeftijd van 50 jaar. Bovendien heeft iemand diabetes type 2 of inflammatoire darmziekte (bijvoorbeeld colitis ulcerosa) of een familiegeschiedenis van darmkanker verhoogt ook het risico van een persoon om de ziekte te ontwikkelen, evenals enkele aanpasbare risicofactoren zoals overgewicht en het eten van een dieet dat rijk is aan rood en bewerkt vlees.
Illustratie door Verywell
Uiteindelijk kan het kennen van de oorzaken en risicofactoren voor darmkanker u helpen het belang van routinematige screening op darmkanker te begrijpen, en ook te leren of u een van de mensen bent die op een vroegere leeftijd met screening moeten beginnen.
Gemeenschappelijke risicofactoren
Er zijn een aantal factoren die het risico van een persoon op het ontwikkelen van darmkanker verhogen, sommige binnen iemands controle (als aanpasbaar beschouwd) en andere niet, zoals leeftijd, etniciteit en ras, of genetica.
Leeftijd
Leeftijd is de belangrijkste risicofactor voor darmkanker.
Volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) komt meer dan 90 procent van de gevallen van darmkanker voor bij mensen van 50 jaar of ouder.
Dat gezegd hebbende, jonge volwassenen kunnen ook darmkanker krijgen. De incidentie van darmkanker bij jongeren van 20 tot 39 jaar neemt zelfs toe, en deskundigen weten niet zeker waarom. Bovendien, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn de meeste vormen van darmkanker bij jongeren niet gekoppeld aan genetische syndromen, maar komen ze sporadisch voor. .
Illustratie door VerywellWaar het hier om gaat, is dat hoewel ouder worden een belangrijke risicofactor is voor het ontwikkelen van darmkanker, het erg belangrijk is voor iedereen van elke leeftijd om bekend te zijn met de symptomen en risicofactoren (naast de leeftijd) van deze ziekte.
Etniciteit en ras
Etniciteit is ook een bekende factor die verband houdt met het risico op kanker. Afro-Amerikanen hebben meer kans om te ontwikkelen en te sterven aan darmkanker dan blanken. Een andere risicogroep voor het krijgen van darmkanker zijn mensen van Joodse Oost-Europese afkomst.
Overgewicht of zwaarlijvig zijn
Het verband tussen darmkanker en obesitas is sterk. Alles bij elkaar genomen hebben mensen met obesitas meer dan 30 procent meer kans om dit type kanker te ontwikkelen dan mensen met een normaal gewicht. Het goede nieuws is dat regelmatige lichaamsbeweging u tijdens uw reis om af te vallen daadwerkelijk kan beschermen tegen het ontwikkelen van darmkanker. .
Type 2 diabetes
Onderzoek heeft consequent een verband aangetoond tussen diabetes type 2 en de ontwikkeling van darmkanker.
Persoonlijke geschiedenis van colonpoliepen
De term dikke darm poliep verwijst naar een abnormale groei in het slijmvlies van de dikke darm. Meestal ontwikkelen kankers van de dikke darm zich uit adenomateuze poliepen, waarbij adenocarcinoom het meest voorkomende type colorectale tumor is. Adenomateuze poliepen kunnen villous (varenblad- of bladachtig), verhoogd of plat zijn.
Vrijwel alle karteldarmkankers ontstaan uit adenomateuze poliepen; het hebben van een of meer adenomateuze poliepen verhoogt uw risico op het ontwikkelen van darmkanker. Dit risico is zelfs nog groter naarmate de poliep groter is, hoe meer poliepen je hebt en of de poliep dysplasie vertoont, wat betekent dat hij een aantal abnormaal ogende cellen bevat.
Het voordeel is dat wanneer deze poliepen worden gevonden en verwijderd via colonoscopie, ze niet langer de mogelijkheid hebben om van precancereus naar kanker te transformeren.
Persoonlijke geschiedenis van inflammatoire darmaandoeningen
Inflammatoire darmaandoening (IBD) wordt gekenmerkt door aandoeningen zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. Beide zijn geassocieerd met de ontwikkeling van darmkanker en de ziekteduur is een belangrijke risicofactor om te bepalen wie (met IBD) het meeste risico loopt.
Hoewel de resultaten van verschillende onderzoeken enigszins variëren, bleek volgens één grote studie het risico op darmkanker voor mensen met colitis ulcerosa 0,7 procent te zijn na 10 jaar, 7,9 procent na 20 jaar en 33,2 procent na 30 jaar. .
Naast de ziekteduur lopen mensen met uitgebreidere colitis (colonontsteking) een hoger risico. Meer specifiek hebben mensen van wie de hele dikke darm is aangetast (pan-colitis genaamd) het grootste risico op het ontwikkelen van darmkanker.
Het is belangrijk op te merken dat IBD niet moet worden verward met het prikkelbare darm syndroom (IBS), dat het risico op het ontwikkelen van darmkanker niet verhoogt.
Straling
Straling naar de buik, het bekken of de wervelkolom als kind verhoogt het risico op het ontwikkelen van darmkanker. Dit is de reden waarom de Children's Oncology Group aanbeveelt dat "als u tijdens de kindertijd, adolescentie of jongvolwassenheid werd behandeld met bestralingstherapie van de buik, het bekken, de wervelkolom of het hele lichaam, u vanaf 5 jaar na bestraling of op de leeftijd van 30, afhankelijk van wat het laatst voorkomt. Deze opties omvatten testen op basis van ontlasting om de drie jaar of colonoscopie om de vijf jaar. "
Onderzoek suggereert ook dat mannen die bestralingstherapie hebben gekregen om prostaat- en zaadbalkanker te behandelen, vaker dikke darm- en endeldarmkanker hebben (het rectum is de spijsverteringsbuis die zich tussen de dikke darm en de anus bevindt).
Genetica
Onderzoek heeft aangetoond dat een op de vier gevallen van darmkanker een soort genetische link heeft. Dus als u een eerstegraads familielid (broer, zus, vader, moeder, kind) heeft met darmkanker of poliepen, is uw risico op het krijgen van darmkanker verhoogd.
Het is belangrijk op te merken dat darmkanker in families voorkomt, maar deze kankers zijn slechts een deel van de tijd gerelateerd aan specifieke genetische syndromen.
Familiaal adenomateus polyposesyndroom (FAP)
Dit is een door een familie overgeërfd syndroom dat de ontwikkeling veroorzaakt van honderden (zelfs duizenden) voorstadia van poliepen in uw dikke darm. Mensen met FAP hebben bijna 100 procent kans op het ontwikkelen van dikkedarmkanker, vaak tegen de leeftijd van 40 jaar. Hoewel het vrij zeldzaam is, kan bij mensen met FAP al in hun tienerjaren de diagnose darmkanker worden gesteld. FAP-symptomen kunnen een verandering in stoelgang, buikpijn of bloederige ontlasting (van grote poliepen) zijn.
Erfelijk niet-polyposis colorectaal kankersyndroom (HNPCC)
Ook wel Lynch-syndroom genoemd, dit is een door een familie overgeërfde aandoening die uw risico op het ontwikkelen van darmkanker met wel 80 procent kan verhogen.Er zijn geen uiterlijke symptomen van HNPCC, maar genetische tests, een familiegeschiedenis van darmkanker en screeningsexamens, zoals een colonoscopie, zullen uw arts helpen bij het diagnosticeren van dit syndroom.
Peutz-Jeghers-syndroom (PJS)
Dit is een erfelijke aandoening die dikke darmpoliepen veroorzaakt die vatbaarder zijn voor kanker. PJS komt niet vaak voor en treft bij de geboorte tussen de één en 25.000 tot één en 300.000 mensen.
PJS kan worden doorgegeven aan een kind (50/50 kans) of sporadisch ontwikkeld om onbekende redenen. Enkele symptomen die verband houden met het syndroom, die meestal bij de geboorte worden opgemerkt, zijn onder meer gepigmenteerde donkere vlekken op de lippen of in de mond, knobbels op de vingers of teennagels en bloed in de ontlasting.
Risicofactoren voor levensstijl
Hoewel het gemakkelijk is om overweldigd te raken door de niet-wijzigbare risicofactoren voor het ontwikkelen van darmkanker, moet u er rekening mee houden dat overgewicht / obesitas - een veel voorkomende factor bij de ontwikkeling van darmkanker - iets is waarop u invloed kunt uitoefenen. Bovendien heeft u ook controle over deze risicofactoren.
Alcohol gebruik
Alcohol wordt nu beschouwd als een van de belangrijkste risicofactoren voor darmkanker en het risico houdt rechtstreeks verband met de hoeveelheid alcohol die wordt geconsumeerd. In feite kan zelfs matige alcoholconsumptie een persoon in gevaar brengen.
Dieetfactoren
Diëten met veel vet en cholesterol, vooral rood vlees (bijvoorbeeld rundvlees, lam en varkensvlees), zijn in verband gebracht met darmkanker. Uit onderzoek is ook gebleken dat het eten van meer dan anderhalf ons verwerkt vlees per dag, zoals hotdogs en lunchvlees, het risico op overlijden als gevolg van darmkanker verhoogt.
Hoewel er geen 'vaststaande' richtlijnen zijn voor hoeveel rood of bewerkt vlees u precies kunt consumeren om te voorkomen dat uw risico op darmkanker toeneemt, raadt het World Cancer Research Fund aan om minder dan 500 gram rood vlees per week te consumeren (gelijk aan ongeveer 18 ounces per week) en het eten van zeer weinig (of geen) vleeswaren.
De American Cancer Society beveelt ook aan om rood en verwerkt vlees te beperken (hoewel er geen vaste consumptierichtlijnen zijn) en meer fruit, groenten en volle granen te eten om het risico op het krijgen van darmkanker te verkleinen.
Roken
Volgens een studie in deTijdschrift van de American Medical Association, hebben ooit-rokers 18 procent meer kans op het ontwikkelen van darmkanker dan iemand die nooit heeft gerookt. Bovendien neemt het risico van een persoon op het ontwikkelen van darmkanker evenredig toe met het aantal jaren dat hij rookt. Het goede nieuws is dat zodra iemand stopt met roken, zijn persoonlijke risico op darmkanker begint af te nemen.
Mogelijke links
Er zijn veel andere factoren die verband houden met een verhoogd risico op het ontwikkelen van darmkanker, hoewel het belangrijk is op te merken dat de jury er nog steeds niet uit is. Enkele hiervan zijn:
- Langdurige androgeendeprivatietherapie (ADT), mogelijk als gevolg van insulineresistentie als complicatie van ADT
- Verwijdering van de galblaas (cholecystectomie), die in verband is gebracht met een verhoogd risico op rechtszijdige darmkanker
- Een tekort aan vitamine D, ook wel de 'zonnevitamine' genoemd (uw lichaam maakt het aan bij blootstelling aan ultraviolette straling)
- Bepaalde medische aandoeningen, zoals acromegalie of coronaire hartziekte
- Niertransplantatie, vanwege langdurige onderdrukking van het immuunsysteem
Meer controversiële (wat betekent dat de link of verbinding nog vager is) risicofactoren zijn onder meer:
- Verhoogd C-reactief proteïne (CRP) gevonden in de bloedbaan van een persoon; CRP is een eiwit dat in de lever wordt gemaakt en dat toeneemt als reactie op een ontsteking in het lichaam
- Chronische constipatie en regelmatig gebruik van laxeermiddelen, vooral niet-vezel-laxeermiddelen
- Infectie met bepaalde virussen of bacteriën (bijvoorbeeldHelicobacter pyloriinfectie)
