Net als posttraumatische stressstoornis (PTSD), is complexe posttraumatische stressstoornis (C-PTSD) een psychische aandoening die ontstaat als reactie op trauma.
C-PTSD omvat aanvullende factoren die het onderscheiden van PTSD, zoals het type causaal trauma en de leeftijd waarop het zich heeft voorgedaan.
De symptomen van PTSD en C-PTSD overlappen elkaar op veel manieren, maar er zijn enkele symptomen bij C-PTSD die niet vaak worden gezien bij PTSD.
Peter Dazeley / Getty Images
Wat is C-PTSD?
C-PTSD wordt ook wel eens aangeduid als:
- Duurzame persoonlijkheidsverandering na een rampzalige ervaring (EPCACE)
- Niet anders gespecificeerde aandoeningen van extreme stress (DESNOS)
C-PTSD is in de huidige editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) niet als een aandoening opgenomen. De American Psychiatric Association stelde vast dat er niet genoeg bewijs was om te concluderen dat de bijkomende symptomen van C-PTSD voldoende onderscheiden waren van de symptomen van PTSD om een eigen aanduiding te rechtvaardigen. In plaats daarvan bevat de DSM-5 enkele van de verschillende symptomen van C-PTSD onder de criteria voor PTSD.
Veel onderzoekers en professionals in de geestelijke gezondheidszorg beschouwen C-PTSD-symptomen als een indicatie van ernstige, gecompliceerde gevallen van PTSD in plaats van de afzonderlijke diagnose van C-PTSD.
De Wereldgezondheidsorganisatie wijst C-PTSD aan als een aandoening die verband houdt met maar los staat van PTSD in haar 11e herziening van de International Disease Classification (ICD-11; 6).
Risicofactoren
Het onderzoek naar C-PTSD als een unieke aandoening is aan de gang en onvolledig. Hoewel sommige verschillen tussen PTSD en C-PTSD algemeen worden aanvaard, is verder onderzoek nodig om meer genuanceerde informatie vast te stellen, zoals de effectiviteit van gespecialiseerde behandeling voor C-PTSD versus het gebruik van behandelplannen die zijn ontworpen voor PTSD. Het is een feit dat u zich geen zorgen hoeft te maken.
Zowel PTSD als C-PTSD worden veroorzaakt door trauma, maar terwijl PTSD wordt veroorzaakt door een traumatische gebeurtenis zoals een auto-ongeluk, een op zichzelf staande aanval of een natuurramp, ontwikkelt C-PTSD zich nadat een persoon langdurig, herhaald trauma heeft doorstaan.
Bij langdurig trauma staat een persoon gewoonlijk voor een langere periode onder controle - fysiek of emotioneel - van een andere persoon, zonder middelen om te ontsnappen.
Enkele voorbeelden van dit soort trauma zijn:
- Concentratie kampen
- Krijgsgevangenenkampen (POW)
- Prostitutiebordelen
- Huiselijk geweld op lange termijn
- Langdurig lichamelijk misbruik van kinderen
- Langdurig seksueel misbruik van kinderen
- Ringen voor georganiseerde uitbuiting van kinderen
Er zijn aanwijzingen dat herhaalde blootstelling aan racisme blijvende traumatische gevolgen heeft voor negers, inheemse volkeren en gekleurde mensen. Er wordt meer onderzoek gedaan om te bepalen hoe dit trauma kan worden gecategoriseerd.
Voorstanders van C-PTSD waren oorspronkelijk gericht op kindertrauma, maar onderzoek suggereert nu dat de duur van de traumatische blootstelling sterker verband houdt met C-PTSD dan de leeftijd waarop het zich voordeed.
Hoewel er meer onderzoek nodig is, zijn enkele factoren die mogelijk het risico op C-PTSD verhogen:
- Op jonge leeftijd trauma meemaken
- Ontsnappen of redden uit de traumatische situatie was onwaarschijnlijk of onmogelijk
- Meerdere trauma's ervaren
- Schade veroorzaakt door iemand die dicht bij de persoon staat
Tekens
Omdat de symptomen van C-PTSD sterk overlappen met PTSD, is het belangrijk om de symptomen van beide te kennen.
Afzonderlijk maar vergelijkbaar
Ongeveer 92% van de mensen met C-PTSD voldoet ook aan de criteria voor PTSD.
PTSD-symptomen
Om de diagnose PTSD te krijgen, moet een persoon symptomen ervaren die langer dan een maand aanhouden en aanzienlijk leed of complicaties veroorzaken met aspecten van zijn dagelijks leven, zoals werk en relaties.
Symptomen beginnen meestal binnen drie maanden na de traumatische gebeurtenis, maar ze kunnen later beginnen. Symptomen kunnen maanden of zelfs jaren duren en mogen geen verband houden met medicatie, middelengebruik of andere ziekten.
Symptomen van PTSD vallen in vier categorieën.
Indringing
- Opdringerige gedachten zoals herhaalde, onvrijwillige herinneringen
- Schrijnende dromen
- Flashbacks van de traumatische gebeurtenis
Meer dan een herinnering
Flashbacks herinneren niet alleen de gebeurtenis als herinnering, maar herbeleven ook de gevoelens die de persoon tijdens het trauma voelde. Soms hebben mensen tijdens een flashback het gevoel dat ze de traumatische ervaring opnieuw beleven of voor hun ogen zien.
Vermijden
- Mensen, plaatsen, activiteiten, objecten en situaties vermijden die verontrustende herinneringen aan het trauma kunnen oproepen
- Probeer niet aan de traumatische gebeurtenis te denken
- Aarzelt om te praten over wat er is gebeurd of hoe ze erover denken
Veranderingen in cognitie en gemoedstoestand
- Moeilijkheden om belangrijke aspecten van de traumatische gebeurtenis te onthouden
- Voortdurende en verwrongen overtuigingen over zichzelf of anderen, zoals 'Ik ben slecht' of 'Niemand is te vertrouwen'
- Vervormde gedachten over de oorzaak of gevolgen van de traumatische gebeurtenis
- Zichzelf of anderen ten onrechte de schuld geven van het trauma
- Aanhoudende angst, afschuw, woede, schuldgevoelens of schaamte
- Aanzienlijke afname van de belangstelling voor eerder genoten activiteiten
- Je onthecht of vervreemd voelen van anderen
- Niet in staat zijn om positieve emoties te ervaren, zoals geluk of voldoening
Veranderingen in opwinding en reactiviteit
- Prikkelbaarheid
- Boze uitbarstingen
- Zelfvernietigend of roekeloos gedrag
- Overmatig bewust zijn van hun omgeving, onbewust op zoek gaan naar gevaar (hyperarousal)
- Gemakkelijk schrikken
- Moeite met concentreren
- Problemen met slapen
Suïcidale gedachten kunnen gebeuren bij PTSD en C-PTSD
Als u zelfmoordgedachten heeft, neem dan contact op met de National Suicide Prevention Lifeline op 1-800-273-8255 voor ondersteuning en hulp van een getrainde counselor. Bel 911 als u of een geliefde in direct gevaar verkeert.
C-PTSD-symptomen
Naast de symptomen van PTSD kunnen mensen met C-PTSD ook last krijgen van:
- Moeilijkheden bij het reguleren van emoties: dit kan zich uiten als aanhoudend verdriet, zelfmoordgedachten, explosieve of geremde woede en andere gevoelens van geen controle over hun emoties.
- Onthechting: Naast de symptomen van cognitieve veranderingen die voor PTSD worden genoemd, kunnen mensen met C-PTSD episodes ervaren waarin ze zich los van hun geest of lichaam voelen (dissociatie / depersonalisatie).
- Negatieve zelfperceptie: mensen met C-PTSD kunnen gevoelens van hulpeloosheid, schaamte, schuldgevoelens en stigmatisering hebben. Ze kunnen het gevoel hebben dat ze anders zijn dan alle anderen.
- Vervormde perceptie van de dader: ze kunnen in beslag worden genomen door hun relatie met de dader, of in beslag worden genomen door wraak.
- Moeilijkheden met relaties: mensen met C-PTSD kunnen zichzelf van anderen isoleren, anderen wantrouwen of herhaaldelijk naar een redder zoeken.
- Een verlies van een systeem van betekenissen: dit kan een verlies van geloof, verlies van hoop of verlies van kernwaarden en overtuigingen zijn.
Een woord van Verywell
C-PTSD is ernstig en kan in verband worden gebracht met andere psychische aandoeningen en stoornissen in het gebruik van middelen. Als u een trauma heeft meegemaakt en u leeft met symptomen van C-PTSD, maak dan een afspraak met een GGZ-zorgverlener. C-PTSD kan worden behandeld met behandeling.
Je bent niet alleen. Naast behandeling door een deskundige op het gebied van geestelijke gezondheid, kunnen steungroepen zoals de CPTSD Foundation u helpen contact te maken met anderen die begrijpen wat u ervaart en u middelen geven om te helpen.
Uitreiken
Als u of een geliefde worstelt met PTSD of C-PTSD, neem dan contact op met de Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) National Helpline op 1-800-662-4357 voor informatie over ondersteunings- en behandelingsfaciliteiten in uw omgeving.
Zie onze nationale hulplijndatabase voor meer bronnen voor geestelijke gezondheidszorg.