Dysfagie is de medische term voor slikproblemen. Slikproblemen worden meestal veroorzaakt door een lichamelijke aandoening, zoals een beroerte, hoofdletsel, sommige soorten kanker en gastro-oesofageale refluxziekte (GERD).
Hoewel dysfagie is gemeld bij 6% van de algemene bevolking, wordt aangenomen dat het een vaker voorkomend probleem is bij de populatie van volwassenen met een psychische aandoening. De oorzaak van dit specifieke type dysfagie wordt slecht begrepen maar kan verband houden met gedragsveranderingen die verband houden met psychische aandoeningen, angsten, fobieën en bijwerkingen van medicatie.
WETENSCHAPPELIJKE FOTOBIBLIOTHEEK / Getty Images
Wat is dysfagie?
Dysfagie komt het vaakst voor als er een probleem is met de zenuwcontrole of de structuren die betrokken zijn bij een deel van het slikproces. Het treedt op als u meer tijd of moeite moet nemen om voedsel van uw mond naar uw maag te verplaatsen, of als u het voedsel niet uit uw mond kunt halen, wat leidt tot verstikking of aspiratie van het voedsel.
Dysfagie is eerder een symptoom dan een op zichzelf staande medische aandoening. Dysfagie wordt soms onderverdeeld in deze vier typen:
- Orofaryngeale dysfagie: met orofaryngeale dysfagie heeft u problemen om voedsel, vloeistof of speeksel van uw mond naar uw keel te verplaatsen. Patiënten met orofaryngeale dysfagie vertonen moeilijkheden bij het beginnen met slikken en kunnen ook gepaard gaan met hoesten, verslikken of nasale regurgitatie.
- Slokdarm (of obstructieve) dysfagie: Patiënten met slokdarmdysfagie vertonen het gevoel dat voedsel in hun keel of borstkas blijft steken. Bij slokdarmdysfagie heeft u moeite om voedsel door de slokdarm te leiden (de buis die van uw mond naar uw maag gaat).
- Neuromusculair symptoomcomplex: Degenen met neuromusculaire dysfagie ervaren geleidelijk toenemende moeilijkheden bij het doorslikken van vast voedsel en vloeistoffen als gevolg van neurodegeneratieve ziekten, waaronder de ziekte van Parkinson, multiple sclerose en motorneuronziekte of schade aan het centrale zenuwstelsel.
- Functionele dysfagie: is het gevoel van slikproblemen dat niet wordt geassocieerd met anatomische afwijkingen of letsel. Functionele dysfagie kan al dan niet verband houden met een psychische stoornis. Bij mensen bij wie een psychische aandoening is vastgesteld, komt dysfagie vaak voor
Hoe vaak komt dysfagie voor?
Hoewel er weinig onderzoeken zijn die de incidentie van dysfagie bij mensen met een psychische aandoening onderzoeken, suggereert een onderzoek uit 2006 dat 27 tot 35% van de onder hen behandelde personen slikproblemen ondervonden.
Psychiatrische oorzaken
Functionele dysfagie is een symptoom dat vaak wordt opgemerkt bij mensen met:
- Obsessief-compulsieve stoornis (OCS)
- Posttraumatische stressstoornis (PTSD)
- Gegeneraliseerde angststoornis
- Depressie
- Paniekstoornis
- Sociale angst
In bepaalde gevallen kan dysfagie een weerspiegeling zijn van een somatische symptoomstoornis (SSD) of een specifieke fobie.
Medisch onverklaarde orofaryngeale dysfagie (MUNOD) kan soms voorkomen bij mensen met SSD.
Dysfagie kan ook een symptoom zijn van een specifieke fobie, zoals:
- Phagophobia: Phagophobia is een angst om te slikken. Angst en spanning kunnen ervoor zorgen dat de keelspieren samentrekken en voor sommigen aanvoelen als 'een brok in de keel'. Degenen die bang zijn om te slikken, kunnen dat fysiek niet meer doen als ze eenmaal te angstig worden.
- Pseudodysfagie: verstikkingsfobie is een zeldzame aandoening die wordt gekenmerkt door een intense angst om te stikken, die gepaard gaat met het vermijden van het inslikken van vast voedsel, vloeistoffen en het slikken van pillen / tabletten.
Medicijnen en andere oorzaken
Soms kunnen bijwerkingen van de medicatie die wordt gebruikt om stoornissen te behandelen, slikproblemen veroorzaken. Deze omvatten:
- Antipsychotische medicatie kan de functie van de spieren die het slikken bevorderen, aantasten en het risico op slokdarmdysfagie verhogen.
- Tardieve dyskinesie (onvrijwillige repetitieve bewegingen waarbij meestal de tong en het gezicht betrokken zijn) kunnen de slikreflex verstoren en orofaryngeale of oesofageale dysfagie veroorzaken.
- Verschillende soorten psychiatrische medicatie kunnen ook xerostomie (droge mond) veroorzaken, wat kan leiden tot orofaryngeale dysfagie.
Deze bijwerkingen kunnen vanzelf optreden of worden verergerd door angst- of paniekaanvallen die kunnen resulteren in een beklemd gevoel, een brok in de keel of zelfs een gevoel van verstikking.
Symptomen
Als u moeite heeft met slikken vanwege functionele dysfagie, kunt u een of meer van de volgende symptomen ervaren:
- Het gevoel dat voedsel en / of medicijnen vast komen te zitten in de slokdarm
- Regurgitatie van voedsel
- Hoesten en / of stikken bij eten en drinken
Met fagofobie (angst om te slikken) kunnen personen:
- Vermijd bepaalde soorten voedsel of texturen
- Hun voedsel hyperkauwen (te veel kauwen)
- Klagen dat voedsel blijft plakken
- Vertoont moeite om de zwaluw 'op gang te krijgen'
- Verlies gewicht
Al deze symptomen kunnen verhoogde niveaus van angst veroorzaken en ervoor zorgen dat patiënten zichzelf sociaal isoleren tijdens de maaltijden.
Mensen die lijden aan pseudodysfagie (angst om te stikken) hebben vaak moeite met het eten van vast voedsel. Angst en spanning zorgen ervoor dat de keelspieren samentrekken, waardoor de kans op verstikking nog groter wordt. Veel mensen merken dat overmatig kauwen en doorslikken bij elke hap met een grote slok vloeistof hun symptomen kan verlichten.
Diagnose
Tests en maatregelen die uw arts kan uitvoeren om uw dysfagie te diagnosticeren, kunnen zijn:
- Klinisch onderzoek op kantoor: uw arts zal kijken en luisteren terwijl u slikt om te bepalen welke spieren goed werken of verzwakt zijn.
- Barium-slikonderzoek met videofluoroscopie: tijdens dit onderzoek wordt een röntgenfoto gemaakt van uw slikmechanisme terwijl u barium slikt. Het barium is op de röntgenfoto ondoorzichtig en uw arts kan tijdens het slikken beoordelen waar het in uw mond en keel terechtkomt. Het onderzoek kan in realtime op video worden vastgelegd voor beoordeling.
- Vezeloptisch endoscopisch onderzoek van slikken (FEES): A FEES houdt in dat een kleine flexibele vezeloptische buis in uw neusholte wordt ingebracht. Aan het uiteinde van de buis zit een kleine camera. Uw neusgebied kan worden verdoofd voordat de sonde wordt ingebracht. Zodra de camera zich in uw neus en achter in uw keel bevindt, eet u stukjes voedsel en uw arts kan zien waar voedsel of drank wordt vastgehouden terwijl u slikt. De test kan op video worden opgenomen om later te bekijken.
Medische redenen voor slikproblemen moeten worden uitgesloten voordat de diagnose functionele dysfagie wordt gesteld. Waaronder:
- Beroerte
- Amyotrofische laterale sclerose (ALS) of multiple sclerose (MS)
- Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD)
- ziekte van Parkinson
- Myasthenia gravis
- Slokdarmvernauwing of spasmen
- Sclerodermie
- Tumor
- Vreemd voorwerp
Praat met een zorgverlener
Sommige onderzoeken hebben gesuggereerd dat in tweederde van de gevallen van functionele dysfagie een medische oorzaak werd gevonden, wat illustreert dat het nastreven van een volledige differentiële diagnose altijd nodig is.
Een diagnose van functionele dysfagie wordt meestal pas gesteld als een persoon een reeks onverklaarbare lichamelijke symptomen, medische tests en behandelingen heeft ervaren.
Als uw huisarts vermoedt dat u dit heeft, kan hij / zij een psychiater naar u verwijzen die vragen zal stellen om te bepalen of u bijdragende psychiatrische diagnoses heeft waarvan de criteria zijn vastgelegd in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Issue 5 van de American Psychiatric Association ( DSM-5).
Behandeling
De behandeling van functionele dysfagie kan van persoon tot persoon verschillen.
CGT wordt vaak gebruikt in combinatie met op mindfulness gebaseerde therapie en lichaam-geest-interventies om mensen te helpen onaangepaste gedachten en gedragsreacties die mogelijk bijdragen aan de symptomen beter te begrijpen en te veranderen.
Als u een fobie heeft die uw slikvermogen beïnvloedt, wat op zijn beurt uw eetgewoonten beïnvloedt of beperkt, kan professionele hulp nodig zijn. Zoek een therapeut die met u samenwerkt om een behandelplan op te stellen dat uw fobie en eventuele gerelateerde aandoeningen aanpakt.
Als de oorzaak van dysfagie een bijwerking van medicatie is, bespreek dit dan met uw arts, aangezien het mogelijk kan zijn om uw medicatiedosis te verlagen of de behandeling te veranderen, vooral als de bijwerkingen een grote invloed hebben op uw leven.
Een woord van Verywell
Als u chronische dysfagie heeft, neem dan contact op met uw huisarts. Slikproblemen kunnen goed worden behandeld als ze goed worden gediagnosticeerd en als de juiste behandeling wordt toegepast.
Als er geen lichamelijke oorzaak kan worden gevonden, wordt een consult met een psychiater aanbevolen als u in het verleden last heeft gehad van angst, depressie of andere psychische problemen.
.jpg)
.jpg)
