Hoewel het misschien een vrij eenvoudige functie lijkt, is slikken een van de meest gecompliceerde taken die uw lichaam uitvoert. Het proces vereist een delicate coördinatie tussen uw hersenen en bepaalde zenuwen en spieren, en problemen met slikken kunnen een groot effect hebben op uw algehele kwaliteit van leven.
Guido Mieth / Taxi / Getty ImagesCraniale zenuwen en spieren die betrokken zijn bij het slikken
Slikken vindt plaats in drie opeenvolgende fasen, die allemaal de zorgvuldige coördinatie van spieren in de mond, keelholte (keel), strottenhoofd (je strottenhoofd) en slokdarm (een holle buis die voedsel van je keel naar je maag transporteert) vereisen. Deze spieren staan allemaal onder controle van een groep zenuwen die je hersenzenuwen wordt genoemd.
De hersenzenuwen zijn 12 paar zenuwen die uit de hersenstam komen, gelegen aan de basis van je hersenen. Uw hersenzenuwen controleren functies zoals ruiken, proeven, slikken, zien, uw gezicht en ogen bewegen en uw schouders ophalen. Verschillende hersenzenuwen zijn betrokken bij het regelen van de coördinatie en bewegingen die betrokken zijn bij kauwen en slikken.
De volgende hersenzenuwen zijn betrokken bij het slikken:
- Trigeminus (hersenzenuw V)
- Facial (hersenzenuw VII)
- Glossopharyngeal (hersenzenuw IX)
- Vagus (hersenzenuw X)
- Hypoglossale zenuw (hersenzenuw XII)
Op hun beurt worden hersenzenuwen aangestuurd door "verwerkingscentra" in de hersenen waar informatie met betrekking tot slikken wordt verwerkt. Deze centra omvatten gebieden in de hersenschors, de medulla oblongata en de hersenzenuwkernen.
Slikcentra in de hersenen
De vrijwillige initiatie van het slikken vindt plaats in speciale delen van de hersenschors van de hersenen, de precentrale gyrus (ook wel het primaire motorgebied genoemd), posterieur-inferieure gyrus en de frontale gyrus. Informatie uit deze gebieden komt samen in het slikcentrum in de medulla, dat deel uitmaakt van de hersenstam.
Behalve de hersenen ontvangen zenuwsignalen die afkomstig zijn uit de mond input over het voedsel dat we kauwen. Verschillende sensorische zenuwen in de mond, keelholte en strottenhoofd brengen informatie naar de hersenen waardoor we kunnen weten wat voor soort materiaal er in de mond en keel zit. Ze 'vertellen' de hersenen bijvoorbeeld over de grootte, temperatuur en textuur van voedsel.
Deze informatie wordt naar de sensorische cortex van de hersenen gestuurd en uiteindelijk naar de medulla, die de sensorische informatie gebruikt om de inspanningen van de kauwspieren te sturen.
Mogelijke complicaties van slikproblemen
Door te kauwen verandert het voedsel in een zachtere en gladdere voedselbolus die geschikt en veilig is om door te slikken. Naarmate de slikreflex door zijn verschillende fasen gaat, triggeren de zenuwen die betrokken zijn bij het slikken de reflexieve sluiting van het strottenhoofd en de epiglottis. Deze afsluiting van de 'luchtpijp' voorkomt dat voedsel- en vloeistofdeeltjes de longen binnendringen.
Als de luchtpijp niet goed afsluit, of als het slikken niet goed gecoördineerd is, kunnen problemen zoals verstikking optreden. Een andere complicatie van slikproblemen, aspiratiepneumonie, kan optreden als voedsel de longen binnendringt, dit kan gebeuren als gevolg van een beroerte of andere neurologische aandoeningen. Ten slotte kunnen ondervoeding en uitdroging optreden als gevolg van slikproblemen.
Hoe slikken wordt beïnvloed door een beroerte
Zoals u kunt zien, zijn er meerdere gebieden van het centrale zenuwstelsel die, als ze worden aangetast door een beroerte of een andere neurologische aandoening zoals multiple sclerose, de ziekte van Parkinson of dementie, het vermogen om te slikken kunnen verstoren.
Sterker nog, de medulla is een relatief klein gebied van de hersenstam dat meerdere structuren bevat die van cruciaal belang zijn voor het uitvoeren van de slikreflex - dus beroertes waarbij de medulla betrokken is, zullen waarschijnlijk vooral slikproblemen veroorzaken. In feite kunnen mensen met medullaire beroertes tijdelijke of permanente plaatsing van de voedingssonde nodig hebben om verstikking en aspiratiepneumonie te voorkomen.
Richtlijnen die in 2018 zijn gepubliceerd door de American Heart Association (AHA) voor de behandeling van patiënten met stoke, bevelen vroege screening aan op mogelijke aspiratie om gerelateerde ziekten te helpen voorkomen. De AHA beveelt ook sondevoeding aan voor patiënten gedurende ten minste de paar dagen onmiddellijk na een beroerte, omdat artsen controleren op slikproblemen.
Een woord van Verywell
Hoewel leven met slikproblemen zeker een complicatie aan uw leven toevoegt, moet u weten dat er goed ontworpen technieken zijn die u of uw geliefde kunnen helpen zich veilig aan deze moeilijkheden aan te passen. Een spraak- en sliktherapeut kan u bijvoorbeeld helpen bij het aanpassen van de soorten voedsel en vloeistoffen die u consumeert, zodat u gemakkelijker veilig kunt slikken.
Bovendien kunnen slikoefeningen zoals het supraglottisch slikken of de manoeuvre van Mendelsohn helpen uw spieren te versterken die bij het slikken betrokken zijn.Deze oefeningen voor orale beweging en andere strategieën, zoals het gebruik van een beker, rietje of lepel, kunnen verder nuttig zijn.
.jpg)
